Thënie të Al-Farabit: Shteti i themeluar me dashuri, vazhdon me drejtësi

Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad al Fārābī (i njohur në Perëndim si Alpharabius, pra Al-Farabi) ishte një nga intelektualët e hershëm islamikë, vlera e të cilit shtohet për faktin se përktheu dhe përhapi doktrinat e Platonit dhe të Aristotelit. Kontribuoi në shkencë, filozofi, logjikë, sociologji, mjekësi, matematikë, kozmologji e muzikë, si dhe ushtroi ndikim të madh te filozofët e mëvonshëm islamikë dhe ata krishterë. Si filozof ishte i pari që veçoi filozofinë nga teologjia, ndërsa besonte në një qenie supreme që kishte krijuar botën nëpërmjet ushtrimit të inteligjencës së ekuilibruar. Më poshtë janë disa nga thëniet e tij:

• Nëse djali nuk bie në dashuri, vajza nuk është e denjë për dashurinë.
• Një njeri bëhet person në sajë të intelektit.
• Një art që ka për qëllim të arrijë bukurinë, quhet filozofi ose në kuptimin absolut quhet mençuri.
• Filozofia i paraprin fesë me kalimin e kohës.
• Një përkufizim i filozofisë dhe kuptimi i saj konsiston në përcaktimin e saj se është një shkencë për qenien si qenie.
• Ne mund të arrijmë lumturi vetëm atëherë kur kemi një bukuri; dhe ne kemi një bukuri falë filozofisë. E vërteta është se vetëm për shkak të filozofisë mund të arrijmë lumturinë.
• Një qytet i duhur duhet të favorizojë drejtësinë dhe të drejtin, të urrejë tiraninë dhe padrejtësinë, dhe t’u japë të dyjave atë që meritojnë.
• Të pranosh diçka thjesht mbi një supozim dhe, gjithashtu, të mos e hetosh, mund të të hutojë, të verbojë dhe të çojë në rrugën e gabuar.
• Shteti i themeluar me dashuri, vazhdon me drejtësi.
• Mos qaj kur vdes një njeri i mirë. Vajto për shoqërinë që e humbi.
• Ai që flet mirë nuk dëgjon fjalë të këqija nga askush.
• Shoqëria qëndron bashkë me dashurinë, jeton me drejtësi dhe mbijeton me punën e ndershme.
• Njerëzit që flasin shumë duhet të dëgjohen pak.
• Ti më harrove, kështu që, mua më duhet të të harroj ty. /EO/