Shëndetësi Këshilla mjekësore

Si ndikon suplementi i melatoninës te njerëzit dhe ëndrrat e tyre? Një kategori është në rrezik të veçantë

Para 1 viti

Nëse jeni duke marrë një suplement melatonine ose po planifikoni të filloni, ja gjithçka që duhet të dini për të

Një në tre persona të rritur në SHBA nuk flenë aq sa duhet. Qoftë leximi i lajmeve “bombastike”, shikimi i pafund në ekrane apo puna deri në orët e vona të natës, jeta moderne ndikon gjithnjë e më shumë në ritmet tona cirkadiane.

Për të rënë në gjumë dhe për të fjetur mjaft gjumë, mbi gjashtë milionë amerikanë të rritur përdorin suplemente melatonine, të cilat shiten pa recetë në barnatore dhe dyqane në të gjithë vendin, transmeton Telegrafi.

Shumë prej përdoruesve raportojnë efekte anësore – si makthe, pas marrjes së suplementit. Çfarë i shkakton ato?

Melatonina dhe ëndrrat?

Në shumicën e rasteve, efektet anësore që ndodhin pas marrjes së melatoninës përfshijnë përgjumje dhe dhimbje koke, por edhe ëndrrat dhe ankthet nuk janë të rralla, thotë Dr. Suzi Bertis, asistent profesor i mjekësisë në Shkollën Mjekësore të Harvardit dhe drejtor i mjekësisë së sjelljes në Brigham.

Dr. Kin Yuen, specialist mjekësor në Universitetin e Kalifornisë, San Francisko, thotë se doza më të larta të melatoninës i bëjnë ëndrrat (dhe ankthet) më të gjalla dhe rrisin shanset për t’i kujtuar ato pas zgjimit.

Një teori është se kjo ndodh sepse melatonina rrit kohëzgjatjen e ciklit REM (kur ne ëndërrojmë), gjë që rrit shanset për të pasur makthe. Marrja e melatoninës gjatë stresit emocional gjithashtu paraqet një rebus: A janë ankthet produkt i melatoninës apo stresi që shkaktoi pagjumësinë?

Arsyeja pse kaq shumë njerëz që marrin melatoninë përjetojnë ankthe nuk është zbuluar ende. Megjithatë, fakti që është gjerësisht i disponueshëm dhe nuk kërkon recetë në Shtetet e Bashkuara dhe Kanada – megjithëse jo në Australi, Zelandën e Re dhe pjesën më të madhe të Evropës – mund të japë një përgjigje të pjesshme.

Veprim i paparashikueshëm

Për shkak se melatonina shitet si vitaminë dhe jo si ilaç, rregullimi i përdorimit të saj është i kufizuar. Si rezultat, sasia e melatoninës në suplement mund të ndryshojë dhe gjithashtu të përmbajë ndotës të rrezikshëm.

Një studim që heton origjinën e produktit të 31-të të melatoninës zbuloi se sasia e tij mund të ndryshojë ndjeshëm nga ajo e deklaruar. Njëri prej tyre kishte 478 për qind më shumë melatonin se sa ishte shënuar në etiketë, ndërsa tjetri kishte 83 për qind më pak.

Pothuajse një nga tre suplementet e testuara përmbanin nivele të konsiderueshme të serotoninës, të cilat mund të kenë efekt të kundërt tek ne. Sepse serotonina është e lidhur me vigjilencën dhe frenimin e gjumit REM.

Marrja e serotoninës është e rregulluar rreptësishtë dhe nuk mund të blihet pa recetë. Nëse një individ merr një ilaç tjetër si antidepresivët SSRI dhe melatoninë së bashku me to – ai ka marrë gjithashtu serotonin, dhe kjo mund të çojë në një mbidozë të hormonit të lumturisë. Prandaj, studiuesit tani po u bëjnë thirrje prodhuesve të tregojnë praninë e serotoninës në suplementet e melatoninës.

Si ta përdorni melatoninën në mënyrë të sigurt?

Për shkak se sasia e melatoninës në suplemente ndryshon, Bertis pretendon se ka pak të dhëna të sakta për efektet e saj tek ne. Ajo shprehet se përdorimi i tij tek të rriturit është i sigurt nëse është një interval i shkurtër kohor.

Por përdorimi i suplementeve të melatoninës tek fëmijët është një çështje tjetër dhe ka të bëjë me Bertish dhe Yuen. Bertis thotë se shumë prindër u japin melatoninë fëmijëve të tyre, por të dhënat se si ky hormon aktiv ndikon tek të miturit janë shumë të kufizuara, veçanërisht për një periudhë të gjatë kohore. Një teori është se ato mund të ndikojnë në fertilitetin, por duke qenë se ka shumë pak kërkime për këtë temë, nuk mund të thuhet asgjë konkrete për këtë.

Melatonina sekretohet natyrshëm nga njerëzit për të na sinjalizuar se duhet të qetësohemi dhe të përgatitemi për gjumë, kështu që ndryshimi i zakoneve si kufizimi i kohës para ekranit gjatë natës do të ishte më i sigurt dhe më efektiv sesa marrja e suplementeve që përmbajnë këtë hormon.

Raportet nga Qendra e Kontrollit të Helmimeve të SHBA-së për fëmijët që përdorin melatoninë midis 2012 dhe 2021 tregojnë se përdorimi i tyre u rrit me 530 për qind, ndërsa u bë substanca më e konsumuar në mesin e fëmijëve në vitin 2020. Në mbi 4000 raste kjo rezultoi në shtrimin në spital.

Ekspertët pajtohen që prindërit duhet të konsultohen me një mjek përpara se t’u japin melatoninës fëmijëve. Gjithashtu, duke pasur parasysh mungesën e hulumtimit, kini kujdes nëse përdorni për një periudhë të gjatë kohore, edhe nëse jeni i rritur.