Pse vendet e varfra janë shumë më të rrezikuara nga ndryshimi i klimës?

Ndryshimi i klimës është një fenomen global dhe shpesh thuhet se nuk njeh kufij. Kjo pasi që klima do të ndryshojë në të gjitha pjesët e botës në mënyrë jo të barabartë dhe se asnjë vend nuk është në gjendje ta zgjidhë këtë problem më vete.

Emetimet e gazrave serë ndikojnë gjithashtu në atmosferën nga cilido vend nga vijnë dhe pasojat më të këqija mund të shmangen vetëm nëse të gjitha vendet në botë bien dakord dhe punojnë së bashku për të ulur përqendrimin e këtyre gazrave në atmosferë.

Përderisa të gjitha këto deklarata janë të vërteta, jo të gjitha vendet e botës kërcënohen njësoj nga ndryshimet që priten, dhe nuk do të jenë njësoj nëse e gjeni veten në Çad ose Suedi në fund të këtij shekulli.

Vendet e varfra janë shumë më të rrezikuara nga ndryshimet klimatike për shkak të një kombinimi të faktorëve të ndryshëm dhe të parët do të pësojnë pasojat më të rënda.

Kur shikojmë vendndodhjen gjeografike të vendeve të varfra, vërejmë se ato kryesisht janë të vendosura në zona që kanë tashmë klimë të pafavorshme. Këto janë zona kryesisht tropikale që tashmë kanë temperaturë dukshëm më të larta se pjesa tjetër e botës dhe reshje të ndryshueshme gjatë gjithë vitit që i bëjnë këto zona më keq për aktivitetet bujqësore.

Në përgjithësi, vendndodhja gjeografike konsiderohet si një nga arsyet e mos zhvillimit të këtyre vendeve. Në një nga studimet e tij, ekonomisti i njohur për ndryshimin e klimës dhe fituesi i Çmimit Nobel 2018 për ekonominë, William Nordhaus, arriti në përfundimin se klimat tropikale kanë një ndikim negativ në performancën ekonomike të vendeve, kur krahasohen me ndikimin e rajoneve të butë, transmeton KosovaPress.

Këto zona janë gjithashtu ndër të parat që ndiejnë efektet serioze të ndryshimit të klimës. Duke marrë parasysh që popullsia e tyre tashmë është e ekspozuar ndaj kushteve të motit të pafavorshëm, që është një nga arsyet kryesore për mos zhvillimin e këtyre vendeve, është e qartë se ndryshimet që shkencëtarët parashikojnë në rast të rritjes së temperaturës do të rrezikojnë drejtpërdrejt njerëzit që jetojnë tani në vende të varfra, dhe do të bëjë zhvillimin e tyre edhe më të vështirë.

Struktura e ekonomive të vendeve të pasura dhe të varfra ndryshon në mënyrë të konsiderueshme. Vendet më pak të zhvilluara janë shumë të ndjeshme ndaj ndikimeve të drejtpërdrejta të ndryshimit të klimës për shkak të mbështetjes së tyre të rëndë në bujqësi dhe përdorimit të ekosistemeve natyrore.

Bujqësia është një veprimtari që varet më shumë nga kushtet klimatike se të tjerët: temperaturat e larta, thatësira, moti, breshri, përmbytjet … të gjitha këto janë fenomene që ndikojnë shumë në cilësinë dhe mund të çojnë në tronditje të ndjeshme dhe rënie të prodhimit bujqësor.

Ndjeshmëria e lartë e vendeve më pak të zhvilluara ndaj ndryshimit të klimës prandaj përcaktohet kryesisht nga fakti që kjo industri është shumë më e rëndësishme në ekonomitë e tyre sesa në vendet më të pasura.

Një faktor tjetër i rëndësishëm që rrit ndjeshmërinë e këtyre vendeve ndaj ndryshimeve klimatike është numri i njerëzve që jetojnë në zonat rurale. Pothuajse të gjithë njerëzit që jetojnë në fshat varen nga bujqësia dhe do të kërcënohen nga ndryshimet e ardhshme pasi ata do të preken më shumë nga degradimi i përgjithshëm i mjedisit dhe ndryshimet në ekosistemet.

Përballë vështirësive të reja, banorët nga zonat rurale shpërngulen drejt qyteteve, ku, për shkak të mungesës së aftësive të kërkuara dhe kapitalit shoqëror, ato i përkasin shtresave më të varfra.

Njerëzit që jetojnë në kushte të vështira janë më të prekshëm ndaj valëve të nxehtësisë, motit dhe shpërthimeve të mundshme të sëmundjeve infektive, incidenca e të cilave do të rritet për shkak të ndryshimit të klimës.

Tashmë është tepër vonë për të parandaluar disa nga pasojat e ndryshimit të klimës. Sasi të mëdha të dyoksidit të karbonit janë lëshuar në atmosferë dhe të gjitha vendet në botë duhet të ndërmarrin hapa të ndryshëm për t’u përshtatur.

Problem është fakti që jo të gjitha vendet kanë mundësi të barabarta për t’u përshtatur. Njerëzit do të përshtaten me klimën aq sa lejojnë burimet dhe njohuritë e tyre, por vendeve të varfra u mungon infrastruktura, burimet financiare dhe qasja në shërbimet publike që duhet të ndihmojnë popullsinë e tyre në këtë detyrë.

Mungesa e parave është një problem i njohur dhe ka burime të ndryshme ndërkombëtare të financimit që u ofrojnë vendeve më pak të zhvilluara me grante për të ndërtuar kapacitetin e tyre adaptiv.

Burimet e identifikuara nuk janë të mjaftueshme për të bërë atë që është e nevojshme, por edhe nëse ato janë, funksionimi i dobët i vendeve në zhvillim është ende një pengesë kryesore.

Zhvillimi i pamjaftueshëm institucional, problemet kryesore me korrupsionin dhe mungesa e personelit të arsimuar e bëjnë të vështirë zbatimin e projekteve të adaptimit të ndryshimeve klimatike.

Nga të gjitha ajo që u tha më sipër, është e qartë se ndryshimi i klimës mund të kontribuojë në pabarazinë që ekziston aktualisht midis pjesëve të zhvilluara dhe më pak të zhvilluara të botës duke forcuar praktikisht shumicën e arsyeve pse vendet e varfra tashmë kanë mbetur pas.

Kushtet e përkeqësuara të jetës në shtetet e zhveshura po krijojnë një tokë pjellore për lloje të ndryshme të paqëndrueshmërisë, pasojat e së cilës mund të ndikojnë shumë në ekonominë dhe sigurinë botërore. /Telegrafi/