Pse Izraeli e bombardoi sërish Gazën dhe çfarë do të ndodhë me armëpushimin?

Aeroplanët luftarakë izraelitë realizuan gjatë orëve të ditës së djeshme një valë bombardimesh në Rripin e Gazës, duke thyer një armëpushim të brishtë që është ruajtur kryesisht që nga fillimi në muajin janar të këtij viti.

Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu gjatë natës e hodhi fajin te Hamasi për rinisjen e fushatës ajrore vdekjeprurëse.

Deklarata e liderit izraelit tha se ushtria ka marrë urdhra të marrë “masa të forta” kundër Hamasit, pas “refuzimit të përsëritur për të liruar pengjet tanë” si dhe pas refuzimit të propozimeve të SHBA-së.

Në media lokale, burime ushtarake izraelite gjithashtu kanë folur për një rritje të aktiviteteve të Hamasit për të ribashkuar forcat e tij, raporton bbc.

Ndërkohë që armëpushimi është respektuar deri në mesnatën e kaluar, zyrtarët e Ministrisë së Shëndetësisë të drejtuar nga Hamasi në Gaza kanë thënë se më shumë se 140 persona janë vrarë nga Izraeli gjatë dy muajve që nga koha kur armëpushimi hyri në fuqi. Vetëm brenda 24 orëve, mbi 400 persona u vranë në sulmet e fundit.

Lexo po ashtu Sulmet izraelite në Gaza – numri i të vrarëve shkon në mbi 400, thotë Ministria e Shëndetësisë

Në javët e fundit, ushtria izraelite ka thënë se ka sulmuar disa herë objektiva që ata i kanë identifikuar si luftëtarë të Hamasit, të cilët paraqesin kërcënim për trupat e vendosura në Gaza.

Por, arsyet e vendimit të Netanyahut për t’iu kthyer sulmeve ndaj Hamasit janë një çështje kontestimi.

Forumi i Pengjeve dhe Familjeve të Humbura e ka akuzuar qeverinë për “një mashtrim të plotë” duke dalë nga një marrëveshje “që mund të kishte sjellë të gjithë në shtëpi”.

Ndërkohë që disa nga kritikët më të ashpër të kryeministrit sugjerojnë se sulmet janë një përpjekje nga Netanyahu për të tërhequr vëmendjen nga problemet ligjore dhe politike që ai po përballet personalisht.

Më kritike, ekziston një mosmarrëveshje themelore midis Izraelit dhe Hamasit në lidhje me atë kush është fajtor për dështimin e përpjekjeve të fundit për të përparuar armëpushimin.

Çfarë ndodhi me bisedimet për armëpushimin?

Marrëveshja e armëpushimit e 19 janarit u negociua gjatë shumë muajve, me ndërmjetësimin e SHBA-ve, Katarit dhe Egjiptit, dhe një plan të detajuar në tre faza për mënyrën se si armëpushimi duhet të vazhdonte.

Në fazën e parë, Hamasi liroi 33 pengje në këmbim të Izraelit që liroi rreth 1900 të burgosur palestinezë dhe lejoi hyrjen e ndihmave dhe mallrave të tjera në Rripin e Gazës.

Ndërsa armët ranë heshtur dhe mijëra të zhvendosur nga Gaza u kthyen në shtëpi, Hamas dhe Izraeli duhej të fillonin negociatat për të filluar fazën e dytë.

Palët kishin rënë dakord që negociatat për fazën e dytë do të përfshinin lirimin e të gjithë pengjeve të mbetur si dhe tërheqjen e plotë të forcave izraelite nga Rripi i Gazës, duke çuar në një fund të përhershëm të luftës.

Faza e parë përfundoi më 1 mars, por negociatat për fazën e ardhshme nuk kishin bërë asnjë përparim, transmeton Telegrafi.

Lexo po ashtu Reagimet nga bota pas sulmeve vdekjeprurëse izraelite në Gaza

Në vend të kësaj, Izraeli imponoi një ndalim të plotë të të gjitha ndihmave që hynin në Gaza, duke shkaktuar alarm ndërkombëtar – dhe tha se mbështeste një propozim të ri të hartuar nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Gjatë javës së kaluar në Katar, delegacionet izraelite dhe të Hamasit u mblodhën për të negociuar mënyrën se si do të vazhdonte armëpushimi dhe dërguari i SHBA-së, Steve Witkoff, paraqiti propozimin e ri “përmes lidhjes”, i cili do të kishte zgjeruar fazën e parë të skaduar.

Më shumë pengje do të ktheheshin në shtëpi në këmbim të lirimit të më shumë të burgosurve palestinezë – por, çështja kryesore, negociatat për një fund të përhershëm të luftës do të shtyheshin.

Këtu ndodhet një element kyç përse armëpushimi ka dështuar.

Dy objektivat kryesore të Izraelit – kthimi i pengjeve dhe mposhtja e Hamasit – nuk mund të arrihen plotësisht së bashku.

Hamasi, për ta thënë thjesht, ka një kartë për të luajtur në negociata: pengjet. Ata nuk duan të lirojnë më shumë pengje në një fazë të ardhshme të armëpushimit përveçse nëse kjo përfshin fillimin e tërheqjes së trupave izraelite nga Rripi i Gazës, siç ishte rënë dakord në armëpushimin origjinal.

Izraeli po e kundërshton këtë. Propozimi i ri amerikan është një përpjekje për të marrë më shumë pengje, duke shtyrë angazhimin për të përfunduar luftën dhe çështjen nëse Hamasi do të mbetet në ndonjë formë.

Në ditët e fundit, SHBA-ja dhe Izraeli e kanë paraqitur preferencën e Hamasit për të qëndruar pranë kushteve të marrëveshjes origjinale të armëpushimit – në vend që të negocionin kushtet e saj – si një “refuzim” për të zgjeruar armëpushimin.

Witkoff akuzoi Hamasin për “kërkesa që janë plotësisht të parealizueshme pa një armëpushim të përhershëm”, duke pretenduar “në mënyrë publike fleksibilitet, ndërkohë që privatisht bëjnë kërkesa që janë të pamundura”.

Ndërkohë, në fund të muajit shkurt, zyrtarët izraelitë kishin informuar tashmë mediat lokale se ushtria e tyre nuk do të tërhiqej nga vendet kyçe në Gaza, duke shkelur marrëveshjen e armëpushimit.

Përkundër faktit që nuk mund të dimë detajet e bisedimeve të negociatave që kanë ndodhur pas dyerve të mbyllura – ajo që dimë është se ndalimi i Izraelit për ndihmën që hynte në Gaza 17 ditë më parë ishte një përpjekje për të detyruar Hamasin të ofronte lëshime të reja.

Kjo nuk ka funksionuar deri tani dhe tani duket se Izraeli është kthyer në dhunë për të provuar të nxjerrë një marrëveshje të re, një që është më e favorshme për liderët politikë, dhe një që ofron fitore më të pakta për Hamasin.

Që nga tani, situata në Gaza ka të ngjarë të duket ndryshe nga dy muajt e kaluar të armëpushimit.

Lexo po ashtu Izraeli u konsultua me SHBA-në për sulmet në Gaza, thotë zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë

Këtë mëngjes, ushtria izraelite publikoi një hartë, duke urdhëruar palestinezët të largohen nga një zonë të madhe përgjatë kufirit të Rripit të Gazës, ku pa dyshim mijëra palestinezë ishin kthyer.

Hamasi, nga ana e tij, ka kërkuar ndërprerjen e operacionit ushtarak izraelit dhe se nuk ka thënë nëse do të kthehet në luftë.

Megjithatë, një gazetar i BBC-së pranë kufirit Izrael-Gaza sot u informua nga një ushtar se janë thirrur 40 mijë rezervistë të ushtrisë izraelite që të paraqiten për detyrë. Kjo duket të konfirmojë raportet në shtypin izraelit që ushtria ka qenë duke u përgatitur për një pushtim të ri të Rripit të Gazës.

Kryerja e një fushate të re në Gaza gjithashtu paraqet një avantazh politik për Netanyahun. Këtë mëngjes, partia ekstremiste e djathtë “Pesha e Judenjve” njoftoi se do të kthehet në koalicion, anëtarët e saj, përfshirë ish-ministrin e Sigurisë Kombëtare, Itamar Ben Gvir, që dha dorëheqje në shenjë proteste ndaj armëpushimit. Përdorimi i bashkëpunimit të tyre do të jetë thelbësor për qeverinë ndërsa ajo kërkon të kalojë buxhetin e saj aktual.

Operacionet e Izraelit mbrëmë mund të kenë qenë një përpjekje e vetme për të detyruar Hamasin të bëjë lëshime në tavolinën e negociatave. Megjithatë, ato mund të shënojnë edhe fillimin e një vale të fuqishme luftimesh në tokë, duke alarmuar familjet e lodhura në Gaza dhe familjet e shqetësuara izraelite të pengjeve po ashtu. /Telegrafi/