185 milionë për investime kapitale në Prizren gjatë viteve 2018-2023, cilat zona përfituan më shumë?

Lëvizjet në buxhetin për investime kapitale në Komunën e Prizrenit kanë qenë të dukshme në periudhën gjatë viteve 2018 deri në vitin 2023. Por rritja më inkurajuese ka qenë në vitin 2023. Megjithatë një analizë e shoqërisë civile ka gjetur se sfidë mbetet shpërndarja e barabartë përkatësisht mbulimi më i mirë i zonave rurale.

Të dhënat në Raportin “Praktikat e 15 komunave në shpërndarjen e investimeve kapitale nëpër lokalitete 2018–2023”, të publikuar rishtazi nga Instituti GAP, tregojnë se buxheti i Komunës së Prizrenit për investime kapitale ka pësuar ndryshime të konsiderueshme nga viti 2018 deri në 2023, raporton Telegrafi.

“Nga 2018 në 2019, pati një rritje të ndjeshme prej 29%. Megjithatë, në vitin 2020 pati një rënie të lehtë prej 1.2%. Viti 2021 shënoi një rënie më të madhe prej 17% krahasuar me vitin paraprak. Në 2022, buxheti u rrit lehtësisht me 3%. Ndryshimi më i madh ndodhi në vitin 2023, me një rritje të jashtëzakonshme prej 60% krahasuar me vitin 2022, duke arritur në 43 milionë euro. Kjo rritje e fundit tregon një potencial të madh të kësaj komune për të investuar në projektet kapitale”, thuhet në raport.

Vlerësuar sipas shpërndarjes së kapitaleve bazuar në fusha, raporti thekson se vërehet një trend i ndryshëm në shpërndarjen e buxhetit.

“Infrastruktura ka pasur rritjen më të madhe, nga 8.8 milionë në 2018 në 12.1 milionë në 2023, që paraqet një rritje prej rreth 37%. Arsimi ka pasur luhatje, me një rritje të konsiderueshme në 2020 (2.5 milionë), por pastaj ka rënë në nivele të ngjashme me 2018 (1.8 milionë në 2023). Shëndetësia ka shënuar rritje të përgjithshme, nga 842 mijë në 2018 në 1.3 milionë euro në 2023, që tregon një investim të shtuar në këtë sektor”.

Kultura, sipas raportit, ka pësuar një rënie të lehtë, duke rënë nga 1.1 milionë euro në 2018 në 1 milionë euro në 2023.

“Ndërkohë, bujqësia ka pësuar rënien më të madhe, duke u ulur nga 1.3 milionë euro në 2018 në vetëm 325 mijë euro në 2023, që paraqet një rënie prej 75%. Kjo tregon një zhvendosje të konsiderueshme të prioriteteve buxhetore duke renditur të fundit sektorin bujqësor”.

Në raport bëhet e ditur se “Komuna e Prizrenit është komuna me shkallën me të lartë për investime kapitale në mesin e 15 komunave që vlerëson ky raport, me gjithsej 185 milionë euro gjatë viteve 2018-2023, prej të cilave afro 12 milionë euro euro (6.3%) janë investuar në zona rurale, ndërsa 174 milionë euro (93.7%) në zona urbane”.

Aty theksohet se ka lokalitete që nuk kanë përfituar asnjëherë gjatë kësaj periudhe kohore, raporton Telegrafi.

“Prizreni ka 83 lokalitete rurale, prej të cilave 19% (16) nuk kanë përfituar asnjëherë gjatë gjashtë viteve, 41% (33) kanë përfituar pjesërisht (së paku dy herë në gjashtë vite), 40% (34) kanë përfituar vazhdimisht”.

Sipas raportit gjatë kësaj periudhe kohore, Zhuri del në pah si lokaliteti me shumën më të madhe të alokuar, duke marrë një total prej 1.2 milionë euro. Pas Zhurit, lokalitetet me shumat më të mëdha janë Novaka me 390 mijë euro, Manastirica me 375 mijë euro, dhe Vlashnja me 370 mijë euro.

“Këto shifra sugjerojnë një shpërndarje jo të barabartë të burimeve, me disa lokalitete që marrin shumë më shumë financim se të tjerat”, thuhet në raport.

Një trend i dukshëm, sipas këtij raporti, është se shumica e lokaliteteve kanë marrë financim të paqëndrueshëm gjatë viteve, me disa vite që kanë shuma të konsiderueshme dhe të tjera pa financim fare. “Vërehet gjithashtu se disa lokalitete si: Dojnica, Drajçiqi, Gërnçari, Gornjasella, Lezi, Llokvica, Lubinja e Poshtme, Lybeqeva, Lubizhda e Hasit, Lukinaj, Poslishti, Pouska, Sërbica e Epërm, Skorobishti, Struzha dhe Tupeci nuk kanë marrë asnjë financim gjatë kësaj periudhe gjashtëvjeçare”.

Në të njëjtën kohë është bërë e ditur se Komuna e Prizenit i publikon të gjitha raportet që lidhen me konsultimet e qytetarëve gjatë hartimit të buxhetit, por se për shkak të mos funksionimit të rregullt të uebfaqes zyrtare hartuesit e raportit e kanë pasur të pamundur qasjen në këto dokumente, raporton Telegrafi.

Instituti GAP ka rekomanduar komunat që të rrisin ndjeshëm shumën dhe përqindjen e mjeteve që i dedikojnë për investime kapitale nëpër lokalitetet rurale, përkatësisht të ndjekin një qasje më të balancuar në shpërndarjen e investimeve, duke mos u fokusuar vetëm në infrastrukturë por duke përfshirë më shumë investime në sektorët e ekonomisë, bujqësisë dhe urbanizimit, sikurse edhe t’i nxisnin qytetarët për të marrë pjesë në dëgjimet buxhetore. /Telegrafi/