MUTACIONE

Nga: Jorge Luis Borges
Përktheu: Bajram Karabolli

Në një korridor pashë një shigjetë që tregonte një drejtim dhe mendova se ai simbol i parrezikshëm dikur kishte qenë një gjë prej hekuri, një predhë e pashmangshme dhe vdekjeprurëse, që kishte hyrë në mishin e njerëzve e të luanëve, që kishte mbuluar diellin në Termopile dhe i kishte falur Harald Sigurdarsonit, përgjithmonë, pesë këmbë dhé anglez.

Disa ditë më vonë, dikush më tregoi një fotografi të një kalorësi manxhar: një litar shtrëngohej rreth gjoksit të kalit. E kuptova se litari, që dikur qe vërvitur e rrotulluar në ajër për të mbërthyer demat në kullota, nuk qenkësh veçse një stolisje arrogante në ceremonitë e të dielave.

Në varrezën e Perëndimit kam parë një kryq runik të gdhendur në mermer të kuq, me krahë të hapur dhe të harkuar brenda një rrethi. Ky kryq i shtrënguar dhe i kufizuar përfaqësonte tjetrin, me krahë të lirë, i cili, nga ana e vet përfaqëson trekëmbëshin ku dha shpirt një Zot, kjo “makinë e së ligës” që u përçmua nga Luciano Samosata.

Kryqi, litari dhe shigjeta, vegla të hershme të njeriut, sot të rrëzuara apo të ngritura në simbol; nuk e di pse më magjepsin, kur mbi dhé nuk ekziston asgjë që harresa nuk e fshin, apo që kujtesa nuk e shtrembëron dhe kur askush nuk e di se në çfarë imazhesh do ta kthejë e ardhmja.