Botë Nga Bota Evropa

Duhet të mësohemi të jetojmë në një botë me konflikte

Para 12 muajve

Duke parë krizat që po përhapen në mbarë botën, është e qartë se ne jemi në një epokë tensioni gjeopolitik që i ngjan Luftës së Ftohtë – një kohë kërcënimesh të vazhdueshme dhe konstante ndaj rendit ndërkombëtar.

Por kësaj radhe, Perëndimi po e trajton secilën prej këtyre kërcënimeve si ngjarje të izoluara që duhet të trajtohen ndaras me shpresën se normaliteti do të rikthehet së shpejti. Megjithatë, konflikti është normalja e re.

Shikoni përreth. Lufta po shkon keq për Ukrainën, e cila është në një pozitë kritike dhe me më pak forca se kundërshtari i saj shumë më i madh, Rusia. Avantazhi kryesor i ukrainasve, qasja në armët dhe paratë e Perëndimit, po rrezikohet çdo ditë.

Kongresi amerikan duket se nuk dëshiron të miratojë legjislacionin për t’i dërguar më shumë armë dhe para ukrainasve, shkruan cnn.

Bashkimi Evropian po ndërhyn dhe po mbush një pjesë të hendekut, por Evropa nuk e ka industrinë e duhur ushtarake për t’i dërguar Ukrainës nivelin e armatimit që i nevojitet për të luftuar kundër Rusisë.

Ushtria e Ukrainës është përballur heroikisht kundër sulmit të Rusisë. “Ukrainasit janë të guximshëm dhe të vendosur, por ata nuk janë supermen. Ata nuk do të jenë në gjendje të mbahen nëse nuk kanë armë dhe furnizime”, thotë analisti amerikan, Fareed Zakaria.

Presidenti rus, Vladimir Putin po sigurohet që ai të mund të vazhdojë luftën, duke marrë armë nga Koreja e Veriut dhe duke rekrutuar njerëz nga Kuba. Ai vazhdon të përfitojë nga fakti se shumë nga ekonomitë kryesore të botës – nga Kina, India, Turqia dhe shtetet e Gjirit – po tregtojnë lirisht me Rusinë. Nëse agresioni i Rusisë funksionon, ai shkatërron një normë që ka qëndruar kryesisht për 80 vjet: asnjë ndryshim i kufijve me forcë.

Ndërkohë, në Lindjen e Mesme, shumë besuan kur filloi lufta në Gaza se ajo do të ishte e shkurtër dhe se qeveria e kryeministrit izraelit, Benjamin Netanyahu do të binte. Asnjëra nuk ka gjasa.

Forcat e Mbrojtjes të Izraelit, të poshtëruara nga sulmi i befasishëm i 7 tetorit, janë të vendosura për të zhdukur plotësisht Hamasin nga Gaza. Kjo do të thotë muaj më shumë bombardime, luftime dhe rrënime. Tensionet dhe debatet e brendshme që veprimet e Izraelit do të prodhojnë në vendet e tjera vetëm do të rriten.

Netanyahu nuk po shkon askund. Shumica e izraelitëve mund ta urrejnë atë, por ata miratojnë politikat e tij të luftës. Këtë javë, në një qortim të mprehtë ndaj thirrjeve ndërkombëtare – përfshirë amerikane dhe britanike – për të ndjekur një zgjidhje me dy shtete, Knesset i Izraelit miratoi një rezolutë me 99 vota pro nga 120 sosh që deklaronte se ishte kundër çdo njohjeje të njëanshme të një shteti palestinez. (Koalicioni i Netanyahut ka vetëm 64 anëtarë, kështu që shumë deputetë të opozitës u bashkuan).

Një teatër më pak i vënë re ka qenë në veri. Izraeli ka goditur dhe ka vrarë militantët e Hezbollahut, deri në atë pikë sa sipas një llogarie, ka vrarë mbi 200 prej tyre. Kjo fushatë do të vazhdojë, madje edhe mund të përshpejtohet.

Qëllimi i IDF-së është të dobësojë Hezbollahun deri në atë pikë që rreth 80 mijë izraelitë që u larguan nga shtëpitë e tyre në Izraelin verior të mund të kthehen. Në një moment, Hezbollahu mund të përgjigjet me forcë, gjë që mund të shkaktojë një inkursion izraelit në Liban, duke e zgjeruar me të vërtetë luftën.

Dhe më pas kemi Houthi-t, të cilët kanë arritur të afirmohen përmes një sërë goditjesh me thumba që, sipas një firme konsulente, kanë reduktuar numrin e anijeve me kontejnerë përmes Kanalit të Suezit me rreth 72 për qind që nga fillimi i tyre në muajin dhjetor. Përpjekjet amerikane për të organizuar një koalicion efektiv për të mbajtur tregtinë të rrjedhë përmes Detit të Kuq kanë dështuar. Përpjekjet e saj për t’iu përgjigjur sulmeve Houthi nuk kanë shkaktuar një ndërprerje të sulmeve të Houthi.

Ky dështim është një goditje për besueshmërinë e garantimit të lirisë së deteve nga Shtetet e Bashkuara, një komponent kyç i ekonomisë së hapur globale që është ndërtuar gjatë dy shekujve, fillimisht me Marinën Britanike dhe më pas me atë Amerikane.

Dhe më shumë kërcënime për themelet detare të atij rendi janë në horizont. Rusia dhe Kina kanë ndërtuar të dyja kapacitetet për të prerë kabllot nënujore, të cilat tani janë një pjesë integrale e “cloud” në të cilën ruhen të dhënat në të gjithë globin. Nëse Shtetet e Bashkuara nuk mund të pengojnë një aktor nënshtetëror si Houthit nga sjellja përçarëse në Detin e Kuq, çfarë shanse ka kundër fuqive si Kina dhe Rusia?

Ka mënyra për të trajtuar të gjitha këto probleme. Por kjo kërkon një ndryshim paradigme në botën perëndimore. Tani jemi në një epokë të sigurisë së lartë. Kjo do të thotë që qeveritë duhet të shpenzojnë shumë më shumë për mbrojtjen – dhe të shpenzojnë në mënyrë më efikase.

Shtetet e Bashkuara morën rolin e garantuesit të lirisë së deteve në vitin 1945 dhe që atëherë janë zotër të deteve. Në vitet 1980, ajo kishte pothuajse 600 anije, por sot ka më pak se 300. Evropa ka humbur kompleksin e saj industrial ushtarak, i cili e lejoi atë të prodhonte municione pothuajse në mënyrë konstante.

Në këto kohë të reja, të rrezikshme, republikanët e Kongresit kanë vendosur të kthehen në izolacionizëm, duke shpresuar se ata mund të fusin kokën në rërë dhe problemet do të largohen disi.

Duhet të theksohet se në kundërshtim me besimin popullor, strucat nuk e fusin kokën në rërë për t’i shpëtuar kërcënimeve. Në fakt, kjo do të çonte në asfiksimin e tyre. Ndoshta zogjtë kuptojnë diçka që republikanët e Kongresit nuk e kuptojnë. /Telegrafi/