BBC: Autoritetet gjeorgjiane përdorën kimikate toksike kundër protestuesve

Autoritetet gjeorgjiane përdorën një përbërës toksik të Luftës së Parë Botërore për të shtypur protestat antiqeveritare vitin e kaluar, tregojnë provat e siguruara nga BBC.

Protestuesit që u mblodhën në kryeqytetin Tbilisi për të protestuar tërheqjen e qeverisë nga bisedimet e pranimit në BE vuajtën simptoma të rënda për javë të tëra, me ekspertët që besonin se kimikati i njohur si "kamit" u përdor kundër tyre.

"Mund ta ndjeje ujin duke të djegur", tha një protestues për topin me ujë që i drejtohej atij dhe të tjerëve në turmë.

Ndjesia, tha ai, nuk mund të zhdukej.

Shumë u ankuan edhe për simptoma të tjera - gulçim, kollë dhe të vjella që zgjatën me javë të tëra.

Dr. Konstantine Chakhunashvili, një pediatër i cili vetë mori pjesë në protesta dhe i ndjeu efektet, kreu një anketë midis protestuesve.

Nga gati 350 persona që u përgjigjën, pothuajse gjysma thanë se kishin vuajtur nga një ose më shumë efekte anësore për më shumë se 30 ditë.

Studimi i tij, i cili që atëherë është pranuar për botim në revistën ndërkombëtare Toxicology Reports, gjeti gjithashtu një "prevalencë dukshëm më të lartë të anomalive" në sinjalet elektrike të zemrës në 69 subjektet e ekzaminuara.

Këto gjetje konfirmuan dyshimet e gazetarëve vendas dhe organizatave të të drejtave të njeriut se topi me ujë ishte i mbushur me një kimikat të panjohur.

Pavarësisht thirrjeve, Ministria e Brendshme refuzoi të zbulonte se për çfarë lënde bëhej fjalë.

Disa denoncues të rangut të lartë nga policia e trazirave të Gjeorgjisë ndihmuan BBC-në të identifikonte kimikatin në fjalë.

Lasha Shergelashvili, ish-kreu i departamentit të armëve, beson se është i njëjti përbërës që ai testoi për përdorim në topat e ujit në vitin 2009.

Ai tha se efektet ishin të ndryshme nga çdo gjë që kishte përjetuar më parë dhe kimikati nuk mund të lahej lehtë.

"Vumë re se efekti nuk u zhduk, siç është rasti me gazin lotsjellës të zakonshëm. Edhe pasi i lamë fytyrat me ujë dhe më pas me një tretësirë të veçantë, prapë nuk mund të merrnim frymë lirisht", tha ai.

Për shkak të kësaj, ai rekomandoi që kimikati të mos përdoret, por pohon se topat e ujit ishin të mbushur me të gjithsesi dhe se mbeti kështu të paktën deri në vitin 2022, kur dha dorëheqjen.

Duke parë pamjet e protestave të vitit të kaluar, ai menjëherë dyshoi se protestuesit ishin ekspozuar ndaj të njëjtit kompleks, gjë që ai thotë se ia konfirmuan kolegët që janë ende në shërbim.

Historia e tij u konfirmua edhe nga një tjetër ish-oficer i lartë policie.

Edhe pse Shergelashvili nuk e dinte emrin e kimikatit, BBC siguroi një inventar policor të vitit 2019 që renditte dy kimikate të paemërtuara: "Lëng kimik UN1710" dhe "Pluhur kimik UN3439".

Autoritetet gjeorgjiane i përshkruan gjetjet e hetimit si "thellësisht të pavërteta" dhe "absurde".

Ata thanë në një deklaratë se forcat e rendit vepruan "brenda kufijve të ligjit dhe kushtetutës" në përgjigje të "veprimeve të paligjshme të kriminelëve brutalë".

Ndërkohë, protestat në Tbilisi kanë vazhduar pothuajse çdo natë për një vit.

Protestuesit po bëjnë thirrje për dorëheqjen e qeverisë, duke e akuzuar atë se po mban anën e interesave ruse, gjë që partia në pushtet Ëndrra Gjeorgjiane e mohon. /Telegrafi/