Ofrimi i ndihmës juridike falas nuk po zbatohet, shkak mungesa e buxhetit

Ofrimi i ndihmës juridike falas në Kosovë, i cili ofron dhe siguron qasje të barabartë në drejtësi për të gjithë qytetarët e Republikës së Kosovës, po shihet si çështje, e cila nuk po zbatohet si duhet e krejt kjo për shkak të buxhetit të pamjaftueshëm të kësaj agjencie.

Kështu u bë e ditur në konferencën ku u bë publikimi i Hartëzimit të Nevojave të Komunitetit për Drejtësi, nga Agjencia për Ndihmë Juridike Falas, me mbështetje të USAID-it.

Përmes kësaj konference u kërkua ndihmë nga institucionet në mënyrë që kjo agjenci të mundësojë qasjen e barabartë në drejtësi si dhe rritje të vetëdijesimit të qytetarëve për qasje në drejtësi.

Sipas drejtoreshës ekzekutive të Agjencisë për ndihmë juridike, Anita Kalanderi, rreth 82 për qind të qytetarëve janë ndarë të kënaqur me shërbimet e marra nga Agjencia për ndihmë juridike falas. Sipas saj, ende ka punë për të bërë për vetëdijesimin e qytetarëve në mënyrë që ata të kanë më të lehtë qasjen e barabartë në drejtësi.

“Qasje më të lehtë të qytetarëve në drejtësi sipas të gjeturave rreth 82 përqind të qytetarëve janë ndarë të kënaqur me shërbimet të cilat i ofron Agjencia për Ndihmë Juridike falas. Ne si agjenci duhet të punojmë dhe duhet të rrisim sidomos vetëdijesimin e qytetarëve në mënyrë që ata të kanë më të lehtë qasjen e barabartë në drejtësi. Ende është konsideruar se kanë nevojë qytetarët për vetëdijesim edhe pse vitin e fundit është bërë shumë së bashku me donatorët për fushata të ndryshme vetëdijesuese dhe kjo ka rezultuar në rritjen e numrit të kërkueseve të ndihmës juridike falas, mirëpo kjo nuk d.m.th. që agjencia ende nuk ka nevojë për të punuar dhe për të rritur numrin e përfituesve dhe për të ofruar qasje të barabartë në drejtësi për të gjithë”, tha Kalanderi.

Kalanderi tha se qëllimi i Agjencisë për ndihmë Juridike falas është ofrimi i ndihmës juridike falas për të gjithë qytetarët në mënyrë të barabartë.

Drejtoresha nga zyra për drejtësi dhe qeverisje, Christina Davies nga USAID, tha se gjetjet nga raporti vlerësues për shërbimet juridike falas tregojnë se qytetarët e Kosovës e kanë të vështirë të kenë qasje në burimet e ndihmës juridike dhe të informacioneve.

“Gjetjet nga ky raport tregojnë se përkundër garancive kushtetuese për ndihmë juridike, qytetarët e Kosovës e kanë të vështirë të kenë qasje në burimet e ndihmës juridike dhe të informacioneve, në shumë nivele shkrim-leximi juridik dhe mungesa e qasje efektive në drejtësi janë më të shpeshta në komunitetet më të rrezikuara të Kosovës siç janë: gratë, komunitetet jo shumicë, qytetarët e keqtrajtuar dhe komuniteti LGBT kanë më së shumti vështirësi për qasje në drejtësi”, u shpreh Davies.

Sipas saj, institucionet e drejtësisë duhet të përgjigjen më mirë në nevojat e qytetarëve pastaj edhe qytetarët mund të shërbehen më mirë nga një qeverisjet efektive e institucionale.

Avokati i Popullit, Hilmi Jashari tha se funksionimi i ndihmës juridike nuk është në nivelin e duhur, e krejt kjo sipas tij për shkak se në Kosovë mesatarja për ndihmë juridike falas është 0.20 cent dhe cilësohet si më e ulëta në Ballkan.

“Pjesa më e madhe e ankesave që janë të paraqitura në institutin e Avokatit të Popullit deri më tani diku 50 për qind e tyre i referohet funksionimit të sistemit gjyqtarë në Kosovë… Nëse i referohemi funksionimit të ndihmës juridike ne si institucion gjithashtu kemi bërë një analizë dhe situate hiq ma e mirë nuk është as atje duke filluar nga fragmentimi i sistemit ligjor për ndihmë juridike sepse një mori ligjesh duke filluar për odën e avokatëve, ligji për organizatat jo qeveritare, ligjet administrative, penale të cilat ofrojnë zgjidhje të ndryshme për përfaqësim juridik dhe asnjëri prej tyre nuk janë të harmonizuar….Në Kosovë mesatarja është diku 0.20 cent nëse nuk gaboj unë, në bazën e vlerësimeve është më e ulëta në krejt Ballkanin, deri sa shtetet e Ballkanit kanë cilësohen të kenë prej 4,5 deri në 7 euro për kokë banori, kurse në vendet skandinave 70 euro për ndihmë juridike falas”, u shpreh Jashari.

Ndryshe, Agjencia për Ndihmë Juridike Falas në Kosovë veprimtarinë e saj ushtron si organ i pavarur, përgjegjës për sigurimin e ndihmës juridike falas, në lëmit civile, penale, administrative dhe kundërvajtëse, për të gjithë qytetarët e Republikës së Kosovës. /KP/