Gjykatësit, politika dhe burkini

Martin Muno

A është burkini kërcënim për popullsinë? Për shoqërinë franceze? Për vlerat perëndimore? Deri para pak javësh, çdo njeri i arsyeshëm duhet t’i jetë përgjigjur kësaj me tundje koke. Por në kohë të terrorit dhe marshimit ideologjik të rrymave populiste të djathta në Evropë, duket se arsyeja është në tërheqje e sipër – edhe pse në Francë nuk ka asnjë lidhje direkte me atentateve dhe grave në plazh.

Në 30 komuna franceze patrullojnë policë të armatosur në plazhe dhe kërkojnë zbatimin e dekreteve përkatëse. Ata kërkojnë nga gratë, të heqin bluzat me krahë të gjata, ndryshe do të paguajnë gjobë. Një procedurë poshtëruese për personat e prekur dhe një sukses i madh për fundamentalistët e çdo lloj ngjyre!

“Burkini” si nocion as që nuk përmendet në rregulloren e ndalimit: Më shumë u ndalohet njerëzve hyrja në plazhet publike, kur kanë „veshje të papërshtatshme që nuk respektojnë zakonet e mira dhe laicitetin”. Me këtë formulim i hapet rrugë arbitraritetit. Sepse me këtë preken edhe gratë që nuk veshin burkini, por thjesht qëndrojnë në plazh me veshje me krahë të gjata dhe shami koke. Teorikisht mund të ndëshkohet edhe një grua që vuan nga alergjia prej diellit.

Shprehja “veshje korrekte që respekton zakonet e mira“ gjendet në çdo vend të botës arabe: Këtu gratë duhet të mbulojnë sa më shumë pjesë të trupit. Sipas kësaj logjike, “veshja jo korrekte“ e bën çdo grua që ndodhet në plazh ose të pandershme ose potencialisht terroriste. Mirëserdhët në Absurdistan – në një mentalitet burrash tërësisht shovinist!

Fakti që nga kjo nuk ndalet jo vetëm Nicolas Sarkozy – që kërkon të rikthehet në Pallatin Élysée – por as kryeministri francez, socialisti Manuel Valls tregojnë se sa e kanë ndikuar rrymat populiste kulturën politike në Francë dhe sa pak ka mbetur nga motoja franceze „Liri, Barazi, Vëllazëri“. Kjo tregon se kryetarja e partisë Front National, Marine Le Pen e ka vënë përpara elitën politike franceze.

Prandaj duhet t’u jemi mirënjohës gjykatësve të Gjykatës së Lartë Administrative franceze, të cilët e hoqën ndalimin e burkinit. Ata thanë fjalë të qarta: Dekreti shkel lirinë e besimit dhe lirinë individuale.

Një shtet ligjor nuk ua përcakton me rregullore qytetarëve se si të vishen. Rregulloret e veshjes, uniformat kanë kuptim për policinë, ushtrinë, gjykatat – me përjashtime – edhe për shkollat. Në sheshe publike, dhe sidomos në plazh, vend i kalimit të kohës së lirë dhe vend i lirisë ato janë shprehje e botëkuptimi autoritar të shtetit. Një demokraci që i hyn kësaj rruge, ndodhet në rrugën e humbjes.