Pas plot 40 vitesh, Shqipëria përgatitet të ndryshojë “kushtetutën” teknike të punimeve në pyje dhe kullota. Ministria e Mjedisit ka gati një projektvendim të ri që shfuqizon manualet e vjetra të kohës së komunizmit (të vitit 1985), duke vendosur standarde, norma dhe çmime të reja të unifikuara për çdo ndërhyrje në fondin pyjor.
Drafti i ri, i propozuar nga Agjencia Kombëtare e Pyjeve, synon t’i japë fund kaosit me preventivat dhe pagesat, duke detyruar çdo subjekt – qoftë shtetëror apo privat, vendas apo i huaj – të zbatojë të njëjtat tarifa dhe rregulla teknike, njofton rtsh.
Ndryshojnë çmimet dhe normat
Deri më sot, shumë prej punimeve referoheshin në manuale të vjetruara që nuk përputheshin më me realitetin e tregut dhe teknologjisë. Projektvendimi i ri përcakton “çmimet bazë” për njësi, të cilat do të shërbejnë si referencë detyruese për hartimin e preventivave të projekteve; planifikimin e buxheteve nga bashkitë dhe ministritë; llogaritjen e kostove nga kompanitë private që fitojnë tendera në pyje.
Këto standarde mbulojnë çdo gjë: nga ngritja e fidanishteve, pyllëzimet, prerjet kulturore, ndërtimi i pritave malore kundër erozionit, e deri te ndërtimi i korritave për ujin e bagëtive.
Një risi e detajuar në relacion është ndarja e normave të punës në dy grupe: minimale dhe maksimale, duke marrë parasysh terrenin e vështirë malor të Shqipërisë.
Normat minimale do të aplikohen kur vendi i punës ndodhet larg: mbi 1 orë e gjysmë ecje në këmbë, ose mbi gjysmë ore me makinë plus 1 orë në këmbë nga vendbanimi i punëtorit.
Normat maksimale do të zbatohen për zona më të aksesueshme.
Pagat indeksohen me “Pagën Minimale”
Projektvendimi sjell një rregullim të rëndësishëm për krahun e punës. Punimet në pyje janë ndarë në 4 kategori vështirësie.
Për të mbrojtur punonjësit dhe për të formalizuar tregun, pagesa për kategorinë bazë (Kategoria I) do të jetë e lidhur direkt me Pagën Minimale zyrtare në shkallë vendi, të miratuar nga Këshilli i Ministrave. Kategoritë e tjera (II, III dhe IV), që nënkuptojnë punë më të vështira apo të kualifikuara, do të paguhen më shumë, bazuar në koeficientë të caktuar indeksimi mbi pagën bazë.
Qëllimi, mbrojtja e mjedisit
Sipas relacionit shoqërues, ky standardizim nuk bëhet vetëm për arsye financiare, por kryesisht për të mbrojtur mjedisin. Vendosja e rregullave strikte për mënyrën se si pritet, si rehabilitohet dhe si ndërtohet në pyje, synon të frenojë dëmtimin e biodiversitetit dhe erozionin, duke garantuar se çdo para e shpenzuar nga buxheti i shtetit apo donatorët shkon për punime cilësore.
Zbatimi i këtij vendimi, pasi të miratohet nga qeveria, do të ngarkohet Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Pyjeve dhe të gjitha Njësitë e Qeverisjes Vendore (Bashkitë).
Pikat kyçe të projektligjit
Zëvendësohet manuali i vitit 1985.
Çmime dhe standarde të njëjta në të gjithë Shqipërinë.
Lidhja e pagesës së punëtorëve me Pagën Minimale zyrtare.
Normat e punës ulen nëse vendi i operacionit është larg zonave të banuara.
