Brenda Halifax, qytetit kanadez që filloi të pranojë kampet e të pastrehëve

Ndërsa qytetet në të gjithë Amerikën e Veriut përballen me të pastrehët, një qytet kanadez ka marrë një qasje të ndryshme duke rregulluar kampet e tendave në vend që t’i ndalojë ato, ndërsa përpiqet të trajtojë atë që një zyrtar e quan çështjen “e dekadës”.

Andrew Goodsell e ka quajtur tendën e tij të vogël portokalli në një zonë me bar në qendër të qytetit Halifax, shtëpi për gati një vit, transmeton Telegrafi.

Në fund të tetorit, në një stol parku jashtë shtëpisë së tij të improvizuar, 38-vjeçari e përshkroi jetën në kampin e të pastrehëve ku jeton me dhjetëra të tjerë si “depresionuese”.

“Zgjohem në një zonë që nuk dua të jem,” tha Goodsell, ndërsa një ‘lumë’ veturash kalonte pranë.

“Më mirë do të zgjohesha në një vend ku mund të bëja dush dhe ndoshta të bëja diçka për të ngrënë. Por prapë do të ngrihem nga shtrati”, shtoi ai.

Goodsell ka një dekadë pa një shtëpi. Ai dikur ia dilte mbanë duke punuar në punë me pagë minimale për të paguar qiranë, por me kostot e larta të strehimit të Halifax-it, ai nuk mund të përballojë më një apartament për të jetuar.

Kampi i tij është një nga nëntë vendet e zgjedhura nga qyteti si një vend ku njerëzit pa strehim mund të kampojnë ligjërisht jashtë.

Vendet u miratuan këtë verë si një zgjidhje e përkohshme, por disa argumentojnë të nevojshme, ndërkohë që strehimoret nuk kanë kapacitete të mjaftueshme.

Politika është miratuar nga të paktën një komunë tjetër në Kanada, dhe po merret në konsideratë nga të tjerë që gjithashtu po përballen me një rritje të numrit të të pastrehëve.

Është në kundërshtim të plotë me qytetet e tjera të Amerikës së Veriut, ku oficerët e policisë largojnë me forcë kampet e të pastrehëve. Këto të ashtuquajtura “pastrim rrugësh” janë kritikuar si të dhunshme dhe joefektive në adresimin e krizës së strehimit.

Por ato janë bërë gjithnjë e më të njohura pasi të pastrehët janë rritur që nga pandemia. Kalifornia ka pastruar më shumë se 12,000 kampe që nga viti 2021, ndërsa qytete si Fresno, Kaliforni dhe Grants Pass, Oregon kanë kaluar ndalime të plota për kampingun në hapësira publike.

Përkrahësit e ndalimit të kampeve thonë se kampingjet çojnë në trazira, dhe se fondet duhet të shkojnë për të larguar njerëzit nga rrugët.

Ndër kundërshtarët e qasjes së Halifax-it janë edhe disa banorë të kampit, të cilët thonë se duan që burimet të shpenzohen për strehim të përballueshëm.

“Kanadaja është një nga vendet më të pasura dhe më të bukura përreth. Ne kemi kaq shumë tokë, aq shumë burime, por duhet të jemi një nga vendet më të pangopura atje”, tha Goodsell.

Megjithëse disa qytete kanadeze, duke përfshirë Halifax, janë përpjekur të heqin kampet e të pastrehëve në të kaluarën, vendimet e fundit të gjykatave në British Columbia dhe Ontario kanë vendosur që njerëzit pa shtëpi mund të kampojnë jashtë nëse nuk ka strehimore të përshtatshme të brendshme në dispozicion.

Ndryshe, Gjykata e Lartë e SHBA vendosi në qershor se qytetet mund të gjobisin dhe arrestojnë personat e pastrehë, edhe nëse nuk ka strehë ku ata të shkojnë, duke hapur rrugën për ndalimin e plotë të kampeve në Kaliforni dhe Oregon.

Një ndryshim tjetër është njohja në rritje në Kanada se qasjet e mëparshme kanë dështuar, thotë Stepan Wood, profesor i drejtësisë në Universitetin e British Columbia, i cili ka studiuar këtë çështje.

“Qasja deri disa vite më parë kishte qenë për t’i pastruar ato, por tani nuk është më e mohueshme që kjo nuk e zgjidh problemin”, tha ai për BBC.

Baza e të dhënave kombëtare të Kanadasë vlerëson se ka 235,000 njerëz të pastrehë në të gjithë vendin në një vit të caktuar, megjithëse ekspertët argumentojnë se ky numër është më i lartë.

Kjo shifër e vendos shkallën e të pastrehëve në Kanada mbi atë të SHBA-së dhe Anglisë, sipas një krahasimi të të dhënave zyrtare. Globalisht, shumë qytete kanë parë një rritje të numrit të të pastrehëve që nga pandemia.

Në vitin 2018, Halifax – qyteti më i madh në Bregun e Atlantikut të Kanadasë me një popullsi prej rreth 518,000 – kishte vetëm 18 njerëz që flinin keq, tha Max Chauvin, drejtori i strehimit dhe të pastrehëve në Halifax. Tani janë mbi 200.

Ndërsa Halifax ka miratuar nëntë vende kampingu të përcaktuara, vetëm pesë janë duke funksionuar. Secila ka një kufi të propozuar deri në dhjetëra tendash, por shumica janë mbi kapacitet.

Qyteti u siguron zonave tualete portative, ndërsa punonjësit e terrenit vijnë çdo javë për të lënë ujin në shishe dhe për të kontrolluar njerëzit, thanë banorët e kampit për BBC.

Ndonjëherë ata sjellin gjëra që u nevojiten banorëve, si një pallto ose një thes gjumi më të ngrohtë për dimër.

Chauvin tha se kampet e përcaktuara kanë lindur si rezultat i të kuptuarit, se qytetit i kanë mbaruar mundësitë për të adresuar menjëherë krizën e strehimit.

Qyteti po pret që qeveria provinciale të rrisë ndërtimin e banesave të përballueshme. Nova Scotia nuk ka ndërtuar asnjë njësi të re të banimit publik që nga viti 1995.

Ndërkohë, “pyetja shtrohet: ‘Ku do të shkojnë njerëzit’”, tha  Chauvin.

Ai beson se zgjidhja e krizës së strehimit do të jetë “artikull i dekadës” për qytetin e tij dhe të tjerët.

“Një nga grupet më të mëdha të të pastrehëve në rritje, janë thjesht njerëzit që nuk kanë para të mjaftueshme për të paguar qiranë, dhe kjo është e re,” tha ai, duke shtuar se përfshin të moshuar, studentë dhe familje të tëra.

Chauvin tregon gjithashtu mungesën e kujdesit shëndetësor të qasshëm për njerëzit me sëmundje mendore dhe fizike.

Përkrahësit e vendeve të përcaktuara thonë se ata parandalojnë kriminalizimin e njerëzve të pastrehë, dhe lejojnë qytetin të përqendrojë shërbimet e tij në terren.

Megjithatë, politika e Halifax-it është edhe provizore edhe përçarëse. Ishte një pikë qendrore e zgjedhjeve për kryebashkiak të qytetit të tetorit, ku fituesi premtoi t’i jepte fund zgjerimit të kampeve të caktuara dhe të largonte ato të paligjshme.

Trish Purdy, një këshilltare bashkie, luftoi pa sukses për të hequr një vend të caktuar të propozuar në rrethin e saj, pasi dëgjoi nga zgjedhësit që kishin frikë se do të sillte krim dhe përdorim të drogës.

Ajo pranoi se çështja është komplekse shoqërore dhe morale, por tha se beson se lejimi i njerëzve të jetojnë në “kushte të tmerrshme” nuk është “dhembshuri”.

“Unë jam e sigurt se banorët që jetojnë pranë ndonjë prej kampeve mund t’ju thonë se nuk kanë marrë ndonjë ndjeshmëri apo dhembshuri kur kampet u vendosën në pragun e tyre”, tha Purdy për BBC.

Një kampim i tillë në Dartmouth, një periferi e Halifax, ndodhet ngjitur me një rresht të njësive të banimit publik, ku banorët ankohen për mbeturinat e gjilpërave, dhunën dhe mosmarrëveshjet me ata që jetojnë aty.

“Kjo ka qenë një fushë argëtuese ku fëmijët mund të dalin dhe të luajnë bejsboll ose kickball”, tha Clarissa, një nënë e tre fëmijëve që nuk pranoi të jepte mbiemrin e saj.

“Tani nuk mund ta bëjmë këtë, sepse jemi shumë të shqetësuar për të shkelur një gjilpërë”, shtoi ajo.

Clarissa tha se ajo dhe fqinjët e saj nuk u konsultuan për kampingun dhe beson se vendi u zgjodh sepse lagja e tyre është me të ardhura të ulëta.

Por Ames Mathers, e cila jeton pranë një kampi tjetër, i quajti banorët e saj fqinjët e saj.

“Është vërtet e ngatërruar që njerëzit duhet të jetojnë fare në parqe si opsioni i vetëm për strehim”, tha ajo.

“Ne jemi në mes të një krize strehimi dhe krahina dhe qyteti ynë po e hedhin topin tek njëri-tjetri”, shtoi ajo.

Disa banorë të kampit i thanë BBC-së se e mirëpritën duke ditur se nuk do t’u kërkohet të largohen në një moment. Por shumë thanë se ata vetë nuk ndiheshin gjithmonë të sigurt në vendet e tyre.

Ata gjithashtu vënë në pikëpyetje gatishmërinë e qeverisë për t’u gjetur atyre strehim, duke thënë se kanë marrë më shumë ndihmë nga vullnetarë sesa zyrtarë. /Telegrafi/