Analfabetizmi

Brenda pak ditësh të gjitha qytetet afgane kanë rënë nën sundimin e talebanëve. Sot talebanët kanë hyrë edhe në Kabul, kryeqytetin e këtij vendi. Natyrisht që ndërkombëtarët kanë faj për këtë gjendje, por faji nuk është vetëm i tyre.

Pyetja që duhet të shtrohet në këtë rast: si është e mundur që ushtria dhe policia afgane të shpartallohet aq shpejt nga një grusht talebanësh?

Përgjigjja nuk ka të bëjë aq shumë me armë. Përgjigjja qëndron në fushën e arsimit dhe ka të bëjë me faktin se Afganistani ka shkallën më të lartë të analfabetizmit në botë.

Kur është krijuar ushtria dhe policia afgane, pas vitit 2001, është konsideruar se mbi 80 për qind të tyre kanë qenë analfabet. Gazetarët e huaj tregojnë për rastet kur janë ndaluar nga policia në këtë vend, e cila i ‘legjitimonte’ por vetëm i shikonte dokumentet pasi që nuk dinin t’i lexonin.

Tashti, si mbahet një polici dhe ushtri e cila nuk di shkrim-lexim?

Sot, në Afganistan, mbi 10 milionë të rinj janë analfabetë. Pra, është fjala për moshën 7-25 vjeçare. Shënimet e fundit të Institutit të Statistikave të UNESCO-s tregojnë se 43 për qind e banorëve janë analfabetë.

Shkollat në këtë vend nga viti 2001 shënuan një përparim, por nga viti 2017 shënuan edhe rënie të interesimit për shkollim. Universiteti i Kabulit, i themeluar më 1931, praktikisht nuk ka ekzistuar nga viti 1992 e deri më 2002 kur filloi të ringjallej. Gjatë kësaj kohe, intelektualët ose janë vrarë ose e kanë lëshuar vendin.

Para një dekade dukej që gjërat po përmirësoheshin kur në këtë universitet vajzat përbënin 43 për qind të studentëve. Por, kjo është kohë e shkurtë dhe kuadrot universitare nuk krijohen shpejt. Për fat të keq, problemi me inteligjencën qëndron në faktin se ajo krijohet ngadalë e zhduket shpejt.

Pa kuadro universitare dhe pa njerëz të shkolluar nuk krijohet e as nuk mbahet shteti.

Shteti i sotëm është strukturë moderne me një ingranazh të gjatë e të komplikuar, të cilin nuk mund ta udhëheqin njerëzit e pashkolluar. Njerëzit e ditëve të sotshme, nëse janë analfabetë apo të shkolluar shkel-e-shko, nuk kanë ideale dhe nuk mund të funksionojnë në epokën e internetit. Prandaj, këta i shpartallon një grusht i talebanëve, të cilët po ashtu janë analfabetë. Në këtë mjedis triumfon vetëm injoranti dhe ai që është në gjendje të prodhoj më shumë frikë e dhunë.

daut