Rusia po peshon kostot dhe përfitimet e hakmarrjes

Nga: Hanna Notte / The Financial Times
Përkthimi: Telegrafi.com

Gjatë një vizite në ShBA këtë javë, presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy do të prezantojë “planin e tij të fitores” për t’i dhënë fund luftës së Rusisë kundër vendit të tij. Në qendër të planit ka të ngjarë të jetë kërkesa që administrata Biden të heqë kufizimet për përdorimin nga Ukraina të Sistemeve Raketore Taktike Ushtarake (ATACMS), për të goditur thellë në territorin rus. Kievi pohon se sulmet me rreze të gjatë do t’i mundësonin asaj të shkatërronte infrastrukturën logjistike, pistat ajrore dhe pozicionet e artilerisë dhe raketave të Rusisë.

Debati për dhënien e lejes Ukrainës për të kryer sulme të tilla varet jo vetëm nga përfitimet ushtarake, por edhe nga pikëpamjet e ndryshme mbi rreziqet e hakmarrjes ruse. Disa argumentojnë se ofensiva e vazhdueshme e Ukrainës në Kursk dhe sulmet e fundit me dronë kundër depove të mëdha të municioneve ruse, janë prova se “vijat e kuqe” të Rusisë janë thjesht fjalë boshe. Të tjerët shqetësohen se nëse raketat ATACMS ose ato britanike “Storm Shadow” bien rrëke në territorin rus, Moska mund ta përshkallëzojë konfliktin horizontalisht ose vertikalisht. Kjo mund të përfshijë zgjerimin e armiqësive me Perëndimin, për shembull duke ndihmuar hutët të sulmojnë anijet detare në Lindjen e Mesme, ose mund ta afrojë më pranë përdorimin e një arme bërthamore në Evropë.

Rusia, megjithatë, përballet me dilemat e veta në peshimin e mënyrës dhe vendit ku të hakmerret. Mbështetja serioze për hutët do t’i kushtonte Moskës marrëdhëniet me palët e treta – kryesisht Arabinë Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe – të cilat kanë qenë të rëndësishme për mbijetesën e saj ekonomike gjatë luftës. Koordinimi me shtetet e Gjirit në OPEC+ i ka dhënë Rusisë një ndikim mbi tregun e naftës, ndërsa Emiratet e Bashkuara Arabe janë shfaqur si një kanal vendimtar për përpjekjet ruse për të shmangur sanksionet perëndimore.

Transferimet e mëdha të armëve për hutët nuk do të rrezikonin vetëm acarimin e udhëheqësve të Gjirit, por edhe të Xi Jinpingut: Kina merr pjesën më të madhe të naftës së saj nga Lindja e Mesme dhe anijet e saj tashmë janë sulmuar në Detin e Kuq, pavarësisht premtimeve të hutëve për kalim të sigurt.

Përshkallëzimi vertikal kundër mbështetësve të Ukrainës nuk do të shoqërohej me të njëjtat rreziqe për partnerët jo-perëndimorë të Rusisë. Nëse administrata Biden heq veton për sulmet me rreze të gjatë, Rusia mund të zgjerojë operacionet e saj të sabotimit, spiunazhit dhe dezinformimit në Evropë.

Ajo gjithashtu mund të kërkojë mënyra shtesë për të nxitur frikën për luftën bërthamore. Pas kërcënimeve të shumta për apokalips bërthamor, Moska tani po përgatit një përditësim të doktrinës së saj bërthamore, ndoshta për të ulur pragun për përdorimin e saj, ndërsa herë pas here lë të kuptohet se mund të kryejë ndonjë test. Megjithatë, ky përshkallëzim vertikal ka edhe kosto për Moskën. Ai mund të shqetësojë jo vetëm Kinën, por edhe shumë “të varfër” bërthamorë në “jugun global”, vendet që Rusia po i tërheq drejt rendit të saj ndërkombëtar pas-perëndimor, pa arritur domosdoshmërisht qëllimin e saj për të zvogëluar mbështetjen për Ukrainën.

Shtetet perëndimore nuk janë të vetmet që përballen me dilemat për hapat e tyre të ardhshëm në lidhje me Ukrainën. Kostot shtesë dhe përfitimet e pasigurta mund të zbuten përballë zgjedhjes së Rusisë për përshkallëzim serioz horizontal ose vertikal – veçanërisht pasi Vladimir Putin mbetet i bindur për perspektivat afatmesme të fitores së Rusisë në Ukrainë.

Kjo nuk do të thotë që përshkallëzimi horizontal nuk është i mundshëm, as që skenari i fundit bërthamor nuk ekziston: nëse Rusia e ndien veten të kërcënuar seriozisht në Ukrainë, faktorët që aktualisht favorizojnë kufizimin mund të bëhen më pak të rëndësishëm. Ndërsa Putini përballet me kufizime në opsionet për përshkallëzim, kjo nuk duhet të çojë në nënvlerësimin e ndikimit të veprimeve të tij. Ngjitja e Rusisë në shkallët e përshkallëzimit mund të krijojë një mjedis global bërthamor edhe më të rrezikshëm. /Telegrafi/