Raporti i KE-së për Kosovën: Probleme me tregun e punës dhe emigrim i lartë

Rezultatet e dobëta në tregun e punës, progres i kufizuar në infrastrukturë, kontratat njëburimore, janë disa nga të gjeturat në fushën e ekonomisë në Raportin e Progresit për vitin 2024 të hartuar nga Komisioni Evropian për Kosovën.

Kritika për vendin tonë pati edhe për numrin e madh të të rinjve, që nuk ndjekin shkollimin e lartë ose trajnimet. Sipas këtij raporti ky numër ka shënuar rritje dhe është më i larti në rajonin e Ballkanit Perëndimor.

Përveç kësaj, në raport potencohet se rezultatet e dobëta të tregut të punës kontribuojnë në nivele të vazhdueshme të larta të emigrimit.

“Tregu i punës vazhdon të vuajë nga pjesëmarrja shumë e ulët, papunësia e lartë dhe hendeqet e mëdha gjinore. Në vitin 2023 pjesa e të rinjve (15-24 vjeç) jo në punësim, arsim apo trajnim u rrit në 33.4%, nga 33% në 2022, që është megjithatë më i larti në Rajoni i Ballkanit Perëndimor. Rezultatet e dobëta të tregut të punës kontribuojnë në nivele të vazhdueshme të larta të emigrimit. Rezultatet e anketës së fuqisë punëtore vazhdojnë të publikohen me vonesa të mëdha”, thuhet në raport, përcjell KosovaPress.

Përveç kësaj, në Raportin e Progresit thuhet po ashtu se Kosova ka bërë përparim të kufizuar në përmirësimin e infrastrukturës rrugore dhe hekurudhore. Në raport thuhet se nuk ka pasur progres në autostradën Prishtinë – Merdare, si dhe punimet rehabilituese për Linjën Hekurudhore 10.

Periudha raportuese, nuk ka pasur progres në autostradën Prishtinë – Merdare. Punimet rehabilituese për Linjën Hekurudhore 10 vazhduan me ritme të ngadalta. Tenderimi i sistemet e sinjalizimit dhe telekomunikacionit, që është me prioritet të madh, është ende i vonuar, për shkak të mungesa e financimit. Sistemi i transportit ende përballet me disa sfida në aspektin e sigurisë, mirëmbajtje e pamjaftueshme dhe kapacitete të dobëta administrative të institucioneve rregullatore”, thuhet në raport.

Vendi është qortuar edhe për numrin e madh të kontratave një burimore (përdorimin e procedurave të negociuara të prokurimit) veçanërisht në Korporatën Energjetike të Kosovës.

“Kosova duhet të përmirësojë planifikimin e saj dhe të reduktojë përdorimin e procedurave të negociuara të prokurimit. Për të reduktuar rreziqet e keqpërdorimit dhe mashtrimit, është e rëndësishme të sigurohet transparencë e plotë arsyetim të fortë që shpjegon vendimin për dhënien e çmimit dhe të mbajë gjurmët e auditimit. Në vitin 2023, procedurat e negociuara pa publikim të njoftimit të kontratës ishin 13.5 për qind, me një shumicë prej kontratat e lidhura nga Korporata Energjetike e Kosovës”, thuhet në raport.

Në raport përmendet se sektori i shërbimeve vazhdoi të dominojë aktivitetin ekonomik në vitin 2023, duke siguruar 46% të bruto prodhimit vendor. Sipas raportit, rekomandimet e KE-së nga viti i kaluar janë zbatuar pjesërisht dhe në se Kosova duhet të bëjë përmirësimin e cilësisë së shpenzimeve publike.