Pagesat digjitale, Shqipëria më e prapambetura e rajonit

Shqipëria, vit pas viti, po bëhet atraksion turistik, me miliona vizitorë të huaj që ndër të tjetra kërkojnë akses në pagesa digjitale, që në Shqipëri nuk janë shumë të përhapura, sidomos në tregtinë me pakicë.

Një raport i fundit i Bankës Botërore evidenton se Shqipëria ka përqindjen më të ulët të popullsisë mbi 15 vjeç që përdor pagesa digjitale. Në vitin 2021, vetëm 35% e popullsisë mbi 15 vjeç në Shqipëri mori ose kreu një pagesë digjitale në krahasim me 29% në vitin 2017.

Banka vëren se vendet e tjera të rajonit kanë bërë hapa më të shpejtë në këtë drejtim, madje edhe Kosova renditet shumë më mirë.

Në vitin 2021, gati 48% e popullsisë mbi 15 vjeç në Kosovë ishte përdorues i pagesave digjitale nga 39% në 2017. Ne Bosnjë, 67% e popullsisë mbi 15 vjeç përdorën pagesa digjitale, në Maqedoninë e Veriut, 74%, dhe në Serbi 87%.

Banka analizon se pagesat digjitale janë bërë më të përhapura në Ballkanin Perëndimor, megjithëse ka ende mbetet shumë për të bërë.

Ndërsa ekonomitë bëhen më digjitale, pagesat mundësojnë këtë tranzicion. Ato lejojnë që aktivitetet ekonomike dhe financiare të zhvillohen në një normë më të shpejtë, më të përshtatshme dhe më e sigurt.

Shkalla e përdorimit të pagesave digjitale përfshin pagesat përmes një instrumenti, pajisjeje ose kanali digjital të pagesave siç është banka elektronike, transfertat, kartat e kreditit dhe debitit, paratë elektronike (e-money).

Digjitalizimi i pagesave është veçanërisht i rëndësishëm për Ballkanin Perëndimor vendeve, si për pagesat/transfertat e brendshme ashtu edhe ato ndërkufitare në përpjekjet e tyre për përputhje me standardet e BE-së.

Brenda vendit, pagesat digjitale mbështesin bizneset për të operuar në mënyrë më efikase dhe të sigurt. Për më tepër, ato ndihmojnë në reduktimin e informalitetit dhe rritjes së transparencë.

Për shembull, rritja e pagesave digjitale me 10 për qind (me anë të konvertimit të pagesave nga cash to digjital) do të reduktonte informalitetin në ekonomi me 2 për qind.

Pagesat digjitale mbështesin flukset e remitancave dhe mundësojnë integrim më të thellë ndër-rajonal dhe në BE për ekonomitë e Ballkanit Perëndimor.

Banka Botërore sugjeron se përpjekjet për të përmirësuar mjedisin e pagesave kërkojnë përmirësimin e kuadrit ligjor dhe rregullator për t’u përshtatur me të direktivat dhe rregulloret përkatëse të BE-së, duke forcuar rolet mbikëqyrës, sistemet e pagesave, duke rritur më tej sigurinë kibernetike, aspektet e njohjes së klientit dhe prezantimin e bankingut të hapur, si dhe zbatimi i infrastrukturës së pagesave të gjeneratës së re, siç janë sistemet e pagesave të shpejta (FPS), të cilat mungojnë në Rajon./Monitor