Operimi minimal i nënsqetulles te kanceri i gjirit (Video)

Kjo metodë avangarde, përcakton përhapjen e qelizave kancerogjene, mundëson operimin më pak radikal dhe eviton mundësinë e komplikimeve pas operimit.

Dr. sci. Naim Shabani
Gjinekolog-onkolog
Patolog-citolog

Biopsia e nyjës limfatike sentinel (SLNB) është metodë standarde, në vendet perëndimore, për të përcaktuar stadiumin (përhapjen) e qelizave kancerogjene në organizëm. SLNB (‘roje’) te kanceri i gjirit mundëson operimin më pak radikal te nënsqetullës, andaj edhe eviton mundësinë e komplikimeve postoperative.

Çka janë nyjet limfatike?

Nyjet limfatike janë organe të vogla të përbëra nga limfocitet dhe indi lidhor. Ato kanë rolin mbrojtës dhe janë të vendosura në pjesë të ndryshme të organizmit si në qafë, nënsqetulle, kraharor, abdomen dhe regjionin inguinal. Nyjet limfatike janë të lidhura në mes veti me enët limfatike ku qarkullon një lëng i kthjellët që quhet limfë.

Çka është nyja limfatike sentinel (SLN)?

Nyja limfatike sentinel (roje) konsiderohet nyja e parë në afërsi të tumorit në të cilën mund të përhapen qelizat kancerogjene. Nganjëherë mund të jenë disa nyje sentinel.

Çka është biopsia e nyjës sentinel (SLNB) dhe si kryhet kjo procedurë?

Biopsia e nyjes limfatike sentinel nënkupton identifikimin e kësaj nyjeje, largimin operativ të saj dhe ekzaminimin histopatologjik për të vërtetuar se a kemi qeliza kancerogjene në këtë nyje.

Rezultati negativ i SLNB nënkupton që tumori nuk ka arritur të përhapet (metastazojë) në nyjen e parë limfatike regjionale (te kanceri i gjirit në nënsqetulle), andaj nuk është përhapur as në organet tjera, si në mëlçi, mushkëri apo kocka (tri vendet më të shpeshta për metastazë të kancerit të gjirit). Kjo gjë ndihmon mjekët për të përcaktuar stadiumin e sëmundjes dhe caktimin e terapisë adekuate.

Cilat janë përparësitë e metodës operative SLNB?

Përpos faktit që biopsia sentinel ndihmon mjeket në përcaktimin e stadiumit të sëmundjes, ajo ka për qëllim të zëvendësojë metodën klasike ku gjatë operimit largohen të gjitha nyjet limfatike nga nënsqetulla e pacientes. Në këtë mënyrë shmangim operimin më të madh, të panevojshëm.

Mundësia e lëndimeve (komplikacioneve gjatë operimit) janë më të vogla dhe pasojat pas operimit siç është p.sh., ënjtja e dorës (lymphedema – mbledhja e limfës përgjatë dorës), pothuajse nuk paraqiten fare. Poashtu, seroma (sekreti i mbledhur në zgavrën e operimit në nënsqetull) është shumë më e rrallë të biopsia sentinel, sesa te operimi konvencional. Në të njëjtën kohë, dhimbjet dhe vështirësitë në lëvizje të ekstremitetit, janë dukshëm më të vogla.

A ndikon kjo metodë në prognozën e kancerit të gjirit?

Përkundër faktit që kemi të bëjmë me një operim më pak invaziv se sa metoda konvencionale ku largohen pothuajse të gjitha nyjet limfatike nga nënsqetulla, studimet kanë treguar se prognoza për pacientet mbetet e njëjtë. E njëjta gjë vlen edhe kur kemi të bëjmë më operimin e kancerit në vet gjirin.

Ruajtja e gjirit (heqja vetëm e tumorit) ka rezultate të njëjta sikur heqja e tërë gjirit. Ose, thënë ndryshe, femrat të cilave u hiqet gjiri për shkak të kancerit, nuk jetojnë asnjë ditë më gjatë se sa femrat të cilave u largohet vetëm tumori (u ruhet gjiri).

Si përfundim: SLNB është metodë e sigurt dhe e etabluar në vendet perëndimore kur kemi të bëjmë më kancer të gjirit. Kjo metodë tani ka filluar të aplikohet edhe te ne në Kosovë (në Klinikën Gjinekologjike Gjermane-DFK). Secili mjek që merret me diagnostikim dhe terapi të kancerit të gjirit, duhet të informojë pacientët për mundësinë e aplikimit të sentinel biopsisë, por njëkohësisht edhe të inkurajojë femrat që të vendosin për ruajtje të gjirit.

Secila femër te e cila diagnostikohet kjo sëmundje, duhet të kërkojë “mendimin e dytë” nga një mjek tjetër para se të marrë vendim për hapat e mëtejmë drejt shërimit të kësaj sëmundje. /Telegrafi/