Gratë ende të diskriminuara, e drejta pronësore mbetet problematikë

Në Prishtinë ka filluar “Java e Gruas” që është një ngjarje vjetore në nivel kombëtar që filloi në vitin 2012 si pilot projekt i Institutit Demokratik Kombëtar (NDI) me mbështetje të USAID-it.

Pranvera Lipovica, zyrtare nga NDI, ka thënë për Telegrafi se çështja pronësore është e një rëndësie të veçantë për Kosovën.

“Çështja pronësore është shumë e një rëndësie të veçantë qytetarët e Kosovës dhe ne në ‘Java e Gruas’ do të debatojmë për të gjetur mënyra dhe hapësira se si duhet të zgjidhet një çështje e tillë. Ne përveç temave të tjera, do ta diskutojmë dhe problematikën e drejtave pronësore”, tha Lipovica.

Ajo u shpreh se pjesëmarrësit do të mësojnë t’i përdorin mediat sociale që të hapin debat politikë për sa i përket çështjes së të drejtës pronësore.

“Gjatë kësaj jave pjesëmarrësit do të mësojnë si t’i përdorin mediat sociale, për t’u shfrytëzuar ato si të hapin debat politikë përmes këtyre kanaleve në mënyrë që të ketë një aktivitet më aktiv nëpërmjet këtyre kanaleve”, tha ajo.

Kurse, Luljeta Demolli nga Qendra Kosovare për Studime Gjinore, tha për Telegrafi se nuk është bërë mjaftë në çështjen e trashëgimisë pronësore dhe se përkrahja institucionale është mjaftë e ulët.

“Deri më tani nuk ka qenë në prioritet zbatimi i Ligjit për Trashëgimi dhe se përkrahja e tyre ka qenë e vogël. Ne si Qendra Kosovare për Studime Gjinore kemi dhënë mjaftë rekomandime, por nuk është punuar shumë në këtë drejtim”, u shpreh Demolli.

Demolli tha se moszbatueshmëria e ligjit po sjell probleme.

“Moszbatueshmëria e ligjit po është barrierë në mosekzekutimin e problemeve që janë në çështjet pronësore. Me zbatimin e ligjit në mënyrë automatike gratë do të janë pronare të tokave dhe pronave”, tha ajo.

Ajo tha se mos posedimi i pronës së grave në dorën e tyre po shkakton një barrierë si mentalitet.

“Duhet të fuqizohet zbatimi i Ligjit për Trashëgimi ose të vjen ligji i ri dhe të vendoset në prioritet zbatimi i ligjit, sepse po krijohet një barrierë që gratë dhe jo vetëm për veten e tyre por edhe për familjen. Mos posedimi i pronës së grave në dorën e tyre po shkakton një barrierë si mentalitet”, tha Demolli për Telegrafi.

Ligji për Trashëgiminë e përcakton trashëgimin si proces që fillon me vdekjen e personit fizik.

Ky ligj e përcakton ndarjen e trashëgimit mes anëtarëve të familjes pa përjashtuar trashëgimtarë në baza gjinore.

Kushtetuta e Kosovës, Ligji mbi Barazi Gjinore, Ligji i Familjes në Kosovë dhe Kongresi për Eliminimin e të Gjitha Formave të Diskriminimit kundër Grave, të gjitha sigurojnë struktura të cilat bëjnë thirrje për barazi në mes të gjinive sa i përket trashëgimisë.

Kushtetuta e Kosovës e ka përcaktuar si të barabartë rolin e grave dhe burrave në shoqëri dhe e ka parandaluar diskriminimin duke e sanksionuar këtë me nene të veçanta apo me përvetësimin e konventave ndërkombëtare të përmendura në të.

“Republika e Kosovës siguron barazinë gjinore si vlerë themelore për zhvillimin demokratik të shoqërisë, mundësi të barabarta për pjesëmarrje të femrave dhe meshkujve në jetën politike, ekonomike, sociale, kulturore dhe në fushat tjera të jetës shoqërore”, thuhet në neni 7, pika 2 të Kushtetutës së Kosovës. /Telegrafi/