Sa gjatë duhet të përdoret valeriana që gjumi të përmirësohet, dhe kujt mund t’i shkaktojë dëm?
Valeriana rrit efektin e sedativëve, gjë që mund të çojë në përgjumje të tepërt dhe humbje të përqendrimit
Sipas Mayo Clinic dhe WebMD, kombinimi i saj me ilaçe qetësuese, alkool apo antihistaminikë duhet shmangur, pasi mund të përforcojë efektin e qetësimit dhe të ndikojë në funksionimin e trurit.
Valeriana, prej shekujsh përdoret si aleat natyral kundër ankthit, pagjumësisë dhe stresit. Megjithatë, mirë është të dihet një rregull që vlen për përdorimin e kësaj bime: më pak është shpesh më mirë.
Çfarë është më e rëndësishme nëse përdoret valeriana?
Edhe grekët e lashtë e vlerësonin për efektin e saj qetësues, ndërsa sot gjendet në shumë farmaci dhe shtëpi që përdorin preparate natyrale.
Kjo bimë, rrënja e së cilës ka një aromë karakteristike, gjendet në forma të ndryshme: si çaj, kapsula, tinkturë ose ekstrakt i lëngshëm.
Edhe pse konsiderohet e sigurt, përdorimi i duhur dhe doza e saktë janë vendimtare, pasi sasia e gabuar mund të shkaktojë efekt të kundërt nga ai i dëshiruar, raporton Cleveland Clinic, përcjell Telegrafi.
Zbulesa më e madhe në lidhje me pagjumësinë
Valeriana zakonisht ndihmon njerëzit që përballen me pagjumësi. Kur përdoret rregullisht, për dy deri në katër javë, ajo mund të shkurtojë kohën e nevojshme për të fjetur dhe të përmirësojë cilësinë e gjumit.
Sipas National Institutes of Health (NIH), efekti i valerianës nuk është i menjëhershëm si ai i tabletave për gjumë, por ndërtohet gradualisht.
Kjo është edhe arsyeja pse shumë njerëz që e përdorin në mënyrë afatgjatë raportojnë një ritëm më të qëndrueshëm të gjumit dhe më pak zgjime gjatë natës
Përveç kësaj, valeriana qetëson sistemin nervor dhe zvogëlon tensionin, prandaj shumë persona e përdorin gjatë periudhave stresuese kur ndjejnë nervozizëm ose ngurtësi muskulore.
Valeriana dhe përfitimet për gratë në menopauzë
Për gratë në menopauzë, valeriana mund të jetë një aleate e vlefshme.
Studime të botuara në Journal of Menopausal Medicine (2018) tregojnë se përdorimi i rregullt i kapsulave me valerianë ndihmon në zbutjen e valëve të nxehtësisë gjatë menopauzës dhe në stabilizimin e humorit.
Gratë më të reja ndonjëherë e përdorin për lehtësimin e dhimbjeve menstruale, sepse ndikon në relaksimin e muskujve të lëmuar, çka mund të reduktojë ngërçet dhe parehatinë.
Dozimi dhe mënyra e përdorimit
Megjithatë, për valerianën vlen rregulli: më pak është shpesh më mirë. Kujdesi është thelbësor. European Medicines Agency (EMA) konstaton se një dozë rreth 450 mg ekstrakt mund të shkurtojë kohën e fjetjes, por dozat më të larta, për shembull dyfishimi i saj, nuk sjellin efekt më të mirë, përkundrazi, mund të shkaktojnë përgjumje të tepërt dhe lodhje ditën pasuese.
Dozat më të zakonshme për të rriturit janë midis 300 dhe 600 mg ekstrakt para gjumit, ose 2–3 gramë rrënjë e tharë në formë çaji. Për lehtësimin e stresit dhe shqetësimeve hormonale, zakonisht përdoren sasi më të vogla – 200 deri në 300 mg, tri herë në ditë.
Për kë valeriana nuk është e përshtatshme
Edhe pse zakonisht konsiderohet e sigurt, valeriana nuk është për të gjithë.
Gratë shtatzëna dhe ato që ushqejnë me gji duhet ta shmangin, pasi nuk ka studime të mjaftueshme mbi sigurinë e saj gjatë shtatzënisë, sqaron Mayo Clinic. E njëjta gjë vlen për fëmijët e vegjël, sistemi nervor i të cilëve ende nuk është plotësisht i zhvilluar. Personat me probleme të mëlçisë duhet të jenë të kujdesshëm, pasi valeriana metabolizohet në këtë organ dhe mund ta ngarkojë atë. Kujdes i veçantë duhet treguar edhe nga ata që përdorin ilaçe qetësuese, antidepresivë ose alkool, pasi valeriana forcon efektin e tyre sedativ, duke çuar në përgjumje të tepërt dhe humbje përqendrimi.
Efektet anësore
Efektet e padëshiruara janë të rralla, por mund të përfshijnë:
- dhimbje koke të lehta,
- marramendje,
- shqetësime të tretjes.
Cleveland Clinic konfirmon se këto zakonisht zhduken vetë sapo ndërpritet përdorimi.
Megjithatë, nëse dikush vëren efekte më të forta, rekomandohet të ndalojë menjëherë përdorimin dhe të konsultohet me mjekun.
Valeriana, pra, mund të jetë një shpëtim natyral për ata që kërkojnë mënyra natyrore për t’u qetësuar, për të fjetur më mirë dhe për të balancuar gjendjen emocionale.
Sipas Harvard Health Publishing, forca e saj qëndron jo në shpejtësinë e veprimit, por në veprimin e thellë dhe gradual që ndihmon në rivendosjen e ekuilibrit të sistemit nervor. Megjithatë, si me çdo substancë aktive, çelësi qëndron në dozimin e kujdesshëm dhe përdorimin me përgjegjësi. Në sasinë e duhur, valeriana sjell qetësi; në tepricë, mund ta prishë atë. /Telegrafi/


