Lajme Kosovë

Nominoi Feride Rushitin për Nobel për Paqe, deputeti suedez: Është një dritë shprese për drejtësinë në mbarë botën

Para 1 muaji

Deputeti i parlamentit suedez, Magnus Jacobsson ka arsyetuar nominimin për Çmimin Nobel për Paqe 2025 të Qendrës Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT) dhe drejtoreshës së kësaj qendre Feride Rushiti.

Në letrën e propozimit të deputetit suedez thuhet se “propozoi Dr. Feride Rushiti dhe OJQ-në Qendra e Rehabilitimit të Kosovës për Viktimat e Torturës (QKRMT) për Çmimin Nobel për Paqe, në njohje të kontributeve të jashtëzakonshme që kanë dhënë për avancimin e të drejtave të njeriut, dinjitetin e mbijetuarve dhe shërimin e komuniteteve të dëmtuara nga lufta. Puna e Dr. Rushiti dhe e KRCT-së është një shembull i fuqisë së dhembshurisë, kurajës dhe angazhimit të pandërprerë përballë vështirësive të paimagjinueshme”.

Jacobsson shkruan se “Si mjeke dhe aktiviste e të drejtave të njeriut, Dr. Rushiti ka dedikuar karrierën e saj për të trajtuar pasojat shkatërruese të torturës, dhunës seksuale dhe mizorive të tjera të luftës. Pas Luftës së Kosovës (1998-1999), ajo themeloi Qendrën Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT), organizatën e parë të këtij lloji në Kosovë. Nën udhëheqjen e saj vizionare, QKRMT ka ofruar mbështetje mjekësore, psikologjike dhe ligjore për mijëra mbijetues, duke siguruar që zëri i tyre të dëgjohet dhe nevojat e tyre të plotësohen”, transmeton Telegrafi.

“Angazhimi i Dr. Rushiti për njohjen e të mbijetuarve të dhunës seksuale gjatë luftës ka transformuar diskursin kombëtar në Kosovë. Përpjekjet e saj të palodhshme çuan në krijimin e një kuadri ligjor që i njeh këta të mbijetuar si viktima civile të luftës, duke u mundësuar atyre të kenë qasje në dëmshpërblime të pritura prej kohësh. Kjo arritje historike, e realizuar në vitin 2017, ka sjellë dinjitet dhe mbështetje financiare për shumë mbijetues dhe është një dritë shprese për drejtësinë post-konfliktuale në mbarë botën”.

Jacobsson thotë se “përtej punës së saj me të mbijetuarit, Dr. Rushiti ka mbrojtur trajtimin human të të burgosurve dhe të ndaluarve, duke avancuar standardet ligjore dhe etike në sistemin e drejtësisë të Kosovës. Angazhimi i saj për të ndihmuar në krijimin e një shoqërie të bazuar në respektimin e të drejtave të njeriut ka pasur një ndikim të thellë, duke frymëzuar aktorët kombëtarë dhe ndërkombëtarë”.

“Dedikimi i paepur i Dr. Rushiti nuk ka kaluar pa u vënë re. Në vitin 2018, ajo u nderua me Çmimin Ndërkombëtar të Grave të Kurajës nga Sekretari i Shtetit të SHBA-ve, një njohje për ndikimin e saj transformues në jetën e mbijetuarve dhe rolin e saj si lidere globale në mbrojtjen e të drejtave të njeriut”.

Deputeti suedez gjithashtu thotë se “Çmimi Nobel për Paqe është menduar për të nderuar individë të cilët puna e tyre promovon paqen, drejtësinë dhe pajtimin. Dr. Feride Rushiti dhe QKRMT e personifikojnë këto ideale përmes angazhimit të tyre të pandërprerë për të mbështetur ata më të pambrojturit, shëruar plagët e konfliktit dhe ndihmuar në ndërtimin e një baze për paqe të qëndrueshme në Kosovë dhe përtej saj”.

“Për këto arsye, ne mbështesim fuqishëm Dr. Feride Rushiti dhe QKRMT si një kandidaturë të merituar për Çmimin Nobel për Paqe. Puna e saj/tyre është një dëshmi e qëndrueshmërisë së shpirtit njerëzor dhe ndikimit të thellë të dhembshurisë në krijimin e një bote më të drejtë dhe paqësore”.

Në një adresim para mediave, drejtoresha e QKRMT, Feride Rushiti tha sot se ky nominim në radhë të parë është vlerësim për Kosovën dhe shpreson se do të rris ndërkombëtarisht zërin e viktimave të dhunës seksuale.

“Ky nominim ka ardhur në befasi fare. Realisht unë jam takuar me personin të cilin na ka nominuar, deputetin suedez, Jacobsson para dy viteve në një takim të rastësishëm, i cili po vinte në Kosovë për t’i takuar qoftë politikanët, qoftë organizatat e shoqërisë civile dhe aty gjatë një ore kam pasur mundësinë për të shkëmbyer përvoja, për të ndarë zhvillimet aktuale në QKRMT, por edhe sfidat dhe vështirësitë që ne i hasim në terren…”, ka thënë Rushiti.