Dita kur vdiq Borgesi

Nga: Adolfo Bioy Casares
Përktheu: Bajram Karabolli

Pasi drekova në La Biela, me Francis Kornin, vendosa të shkoj deri te kioska në kryqëzimin e rrugëve Ajakuço dhe Alvear, për të parë nëse kishte “Një  eksperiment me kohën”*: Doja një kopje rezervë.

Një individ i ri me fytyrë zogu, për të cilin, më vonë, mësova se ishte autori i një studimi mbi Eddatin**, që ma kishin dërguar muaj më parë, më përshëndeti duke më kërkuar falje: “Sot është një ditë jashtëzakonshme”. Kur e tha për herë të dytë këtë frazë, e pyeta: “Pse”? “Sepse ka vdekur Borgesi. Vdiq sot pasdite, në Gjenevë”, ishin fjalët e tij të sakta.

Vazhdova rrugën për te kioska. Kur kalova kryqëzimin tjetër të Kajlaos me Kintanan, ndjeva se ishin hapat e mi të parë në një botë pa  Borgesin. Pavarësisht se e kisha takuar aq pak herë kohët e fundit, nuk e kisha humbur zakonin të mendoja: “Këtë duhet t’ia them. Kjo do t’i pëlqejë. Kjo do t’i duket një marrëzi”. Mendova: “Jeta jonë kalon nëpër korridore përmes dyerve me xhama. Jemi pranë njëri-tjetrit, por të izoluar”.

Kur Borgesi më tha në telefon, nga Gjeneva, se nuk do të kthehej dhe kur zëri iu këput e iu pre, si nuk e kuptova që po mendonte se do të vdiste?

Kurrë nuk e besojmë se ajo qenka aq afër.

E vërteta është se ne sillemi sikur të ishim të pavdekshëm. Ndoshta njeriu nuk mund të jetojë ndryshe.

Të shkosh dhe të vdesësh në një qytet të largët mund të mos jetë aq e pashpjegueshme. Ndonjëherë, kur jam ndjerë shumë i sëmurë kam dashur të isha vetëm: sikur sëmundja dhe vdekja të ishin të turpshme, diçka që njeriu dëshiron ta fshehë.

____________________

* Ese e gjatë inxhinierit aeronautik irlandez, J. W. Dunne
* Përmbledhje historish për mitologjinë nordike.