“Stërgjyshi” nga Kili: A do të thyejë rekordin e pemës më të vjetër në botë?

Kjo specie endemike dhe konsiderohet një kapsulë kohore

Përveç të qenit në garë për titullin e pemës më të vjetër në botë, “stërgjyshi” nga Kili mund t’u ofronte shkencëtarëve disa informacione të rëndësishme.

Një pemë në jug të Kilit e njohur me pseudonimin “Stërgjyshi” është aktualisht në proces të përcaktimit të moshës së saj dhe në garë për titullin e pemës më të vjetër në botë.

Por kjo nuk është pjesa më interesante që lidhet me të, sepse besohet se trungu i tij me diametër 4 m dhe lartësi 28 m mund të hedhë dritë mbi mënyrën se si planeti u është përshtatur ndryshimeve klimatike, transmeton Telegrafi.

Të paktën kur bëhet fjalë për 5.000 vjetët e fundit, sepse besohet se kjo pemë është kaq e vjetër. Ky rekord është 150 vjet më i gjatë se ai i Methusalemit – një pishe 4.850-vjeçare në Kaliforni.

“Ajo është e vetmja e mbijetuar, nuk ka të tjera që kanë pasur mundësi të jetojnë kaq gjatë”, mendon Antonio Lara nga Universiteti Austral dhe Qendra Kiliane për Shkencat dhe Ndryshimet Klimatike, gjithashtu pjesë e ekipit që merret me matjen e vjetërsisë së pemëve.

Një specie endemike si një kapsulë kohore

Pema Fitzroya cupressoides, një lloj selvi endemike, ndodhet 800 km në jug të kryeqytetit Santiago. Vitet e fundit, rajoni i Los Rios dhe pyjet e tij janë rrethuar nga turistët për të bërë foto me “pemën më të vjetër në botë”. Menaxheri i pyjeve Anibal Henriquez ishte përgjegjës për zbulimin e tij në vitin 1972. Megjithatë, ai nuk donte ta zbulonte sepse besonte se pema ishte jashtëzakonisht e vlefshme dhe donte ta mbronte nga turistët.

Mirëpo, diçka e tillë nuk mund të mbetej e fshehur nga publiku. Me kalimin e kohës, shkencëtarët u interesuan edhe për Pradeda, i cili në vitin 2020 shpoi një vrimë me ndihmën e një stërvitjeje për të marrë një mostër prej saj. Por duke qenë se nuk arritën në qendër, e dinin se mosha 2400 vjeçare nuk ishte e duhura dhe se duhej të përdornin disa mjete të tjera për të zgjidhur problemin e takimeve.

Tani për tani, më shumë se 80 për qind e analizave tregojnë se pema është rreth 5000 vjet e vjetër, megjithëse priten disa analiza shtesë për ta konfirmuar përfundimisht këtë. Përveç kësaj, shkencëtarët besojnë se “Stërgjyshi” mund të zbulojë disa informacione shumë të rëndësishme.

“Ata janë si një libër i hapur dhe ne jemi si lexues që lexojnë secilën prej unazave të tyre,” tha Carmen Gloria Rodríguez, asistente kërkimore në laboratorin e dendrokronologjisë dhe ndryshimeve globale në Universitetin Austral, siç raportohet nga agjencia.

Me fjalë të tjera, ato faqe tregojnë vite të thata dhe me shi, të dhëna për tërmete dhe zjarre, dhe e gjitha kjo varet nga gjerësia e unazave. Prandaj, “Stërgjyshi” konsiderohet një kapsulë kohore që mund të ofrojë një dritare në të kaluarën.

/Telegrafi/