Kemi të drejtë të ndiejmë frustrim, zemërim, frikë. Nuk është e këndshme që t’i “ftojmë edhe këto emocione në tryezë”, por e rëndësishme është që para së gjithash të jemi të vetëdijshëm se ekziston një problem që ka iniciuar gjithçka - por edhe një zgjidhje
Stresi mund të jetë nxitës për forcim dhe një rrugë drejt zbulimit të aftësive të reja që as nuk i kemi menduar, por gjithashtu është edhe shkak i ankthit të shtuar dhe depresionit. Shpesh stresi “trajtohet” gabimisht me sasi të mëdha ushqimi, kryesisht jo të shëndetshëm. Kur jemi nervozë, kemi prirje të hamë ushqim të yndyrshëm, të kripur, ose sheqer. Na duket se gjithçka është më e lehtë me një porcion makarona të preferuara ose me akullore, sidomos pas një dite stresuese. Problemi lind kur kemi nevojë për gjithnjë e më shumë ushqim për ta maskuar stresin.
Ushqimi është më shumë se “karburant”
Ushqimi nuk është vetëm “karburant për trupin”; ai është pjesë e shoqërimit, por edhe mënyrë për të kërkuar ngushëllim edhe kur nuk jemi fare të uritur. Kur porcionet e tepërta për shkak të stresit bëhen pothuajse të rregullta, pasojat shfaqen si në planin organik ashtu edhe në atë psikologjik.
Ekspertët shpjegojnë se ekzistojnë dy forma të konsumimit të ushqimit, të ngrënit nën stres dhe të ashtuquajturin të ngrënit emocional.
Stresi dhe emocionet
Të ngrënit nën stres ndodh kur muskujt janë të tendosur, frymëmarrja e vështirësuar dhe ndjejmë lodhje, shpjegon psikologia Dr. Kristine Celio.
Të ngrënit emocional përfshin një spektër më të gjerë: jo vetëm situata stresuese, por edhe ankthin e shtuar, depresionin, trishtimin, nervozizmin, shqetësimin, mërzinë, madje edhe kur festojmë ngjarje pozitive si dasma apo ditëlindje, shton Celio.
Të ngrënit nën stres shpesh paraprihet nga një ngjarje që shërben si “shkëndijë” dhe shtyn individin të kërkojë ngushëllim tek ushqimi.
Pas një vakti të bollshëm, shfaqet ndjesia e parehatshme, shpjegon Kara Harbstrit, nutricioniste. Në këto raste, cilësia e ushqimit zakonisht është e dobët, me pak llojshmëri, dhe përmban shumë yndyrna jo të shëndetshme dhe sheqer.
“Gjëja më e rëndësishme është të vërejmë se diçka nuk është në rregull dhe se hamë më shumë kur jemi nën stres”, thotë Celio. “Duhet të jemi të vetëdijshëm nëse jemi me të vërtetë të uritur.”
“Shkruani nëse jeni me të vërtetë të uritur, si dita juaj ose mendimet tuaja ndikojnë në atë se sa dhe çfarë hani. Identifikimi i shkaqeve të sjelljes do të na ndihmojë të vendosim për hapat e ardhshëm,” shton ajo, transmeton Telegrafi.
Jini të butë me veten
Harbstrit thekson se është e rëndësishme të jemi të butë me veten kur bëhet fjalë për të ngrënit emocional. “Kemi të drejtë të ndiejmë frustrim, zemërim, frikë. Nuk është e këndshme t’i ftojmë edhe këto emocione në tryezë, por duhet të jemi të vetëdijshëm se ekziston një problem që ka iniciuar gjithçka, por edhe një zgjidhje,” thekson ajo.
Nëse episodet e të ngrënit të tepërt shfaqen edhe kur nuk jemi të uritur, të shoqëruara me ndjesi humbjeje kontrolli, faji, turpi apo depresioni, nëse ndihemi të detyruar të vjellim ose të stërvitemi deri në rraskapitje pas vakteve të mëdha, këshillohet të kërkojmë ndihmë nga profesionistët e shëndetit mendor, thekson Celio.
Nëse këto nuk janë raste të rënda, por vetëm ngrënie të tepërta nga stresi, atëherë mund të provojmë disa mënyra praktike për ta kontrolluar këtë prirje:
1. Pini një gotë ujë
Ndoshta është truku më i vjetër në botë, por Celio thekson se në gjendje stresi, një gotë ujë i thjeshtë mund të ndihmojë. Shpesh ndjesia e etjes ngatërrohet me atë të urisë.
2. Shkruani për problemin
Shkruani në një letër problemin konkret. Numëroni gjithçka që ju shkakton stres. Kjo ndihmon të kuptoni burimin e tij dhe të shihni se një tas me ushqime të pashëndetshme nuk është zgjidhje.
3. Pini çaj
Një filxhan ujë i nxehtë me një shkop kanelle dhe një lugë mjaltë mund të shuajë dëshirën për të ëmbla, thotë psikologia Susan Albers nga Klinika e Cleveland-it. Është klinikisht e vërtetuar se kanella ndihmon në rregullimin e nivelit të insulinës. Nëse nuk ju pëlqen kanella, një çaj tjetër, si ai i kamomilit, ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër ankthit.
4. Bëni një shëtitje 15-minutëshe
Kur ndjeni nevojën të hani nga stresi, dilni për një shëtitje ose një vrap të lehtë, sugjeron dietologia Jessica Levinson. Aktiviteti fizik çliron endorfina që na relaksojnë, ndërsa ajri i pastër na freskon.
Celio shton se çdo aktivitet i rregullt fizik, qoftë ecje, biçikletë, plank ose vallëzim, për 10-30 minuta në ditë, përmirëson humorin, gjumin, tretjen dhe forcën tonë.
5. Shijoni një banjë relaksuese
Një banjë me aromë lavande qetëson trupin dhe mendjen, sidomos gjatë mbrëmjeve të ftohta. Ajo mund të jetë një alternativë e shkëlqyer ndaj vakteve të panevojshme.
6. Mbajeni mendjen të zënë
Qëndisja, vizatimi, ngjyrosja ose ndonjë aktivitet tjetër krijues i mbajnë duart të zëna dhe mendjen larg ushqimit, thotë Jennifer Nasser nga Universiteti Drexel. Edhe aktivitetet e përditshme, si rregullimi i kuzhinës ose kryerja e punëve të lëna pas dore, mund të jenë zëvendësim i shëndetshëm për ngrënien emocionale.
7. Zgjidhni ushqime të lehta dhe të shëndetshme
Nëse sërish nuk mund t’i rezistoni dëshirës për të ngrënë, mbani pranë ushqime të shëndetshme e të lehta si karota, mollë ose selino. Për një alternativë të ëmbël, kombinoni një burim proteine - për shembull, djathë të freskët me mjaltë e pak kanellë. Nëse kanë kaluar disa orë pa ngrënë, është e mundur që ndjesia e urisë të përforcojë stresin, prandaj një vakt i balancuar me vitamina dhe minerale është zgjidhja më e mirë. /Telegrafi/
