Një shqiptar në muret Muzeut të Arteve të Bukura në Algjeri

Nga: Auron Tare

“Një vizite në Kazbah apo në Muze”, ishte pyetja e shoqëruesit tone algjerian, i cili po djersinte mjaft nga dielli i fortë.

Të gjithë ngritëm dorën për Kazbahun e famshëm të Algjerit. Por, çuditërisht makinat tona ndaluan para Muzeut të Arteve të Bukura. Mesa duket, programi përfshinte edhe një ndalese në këtë ndërtesë mjaft interesante ndërtuar gjate periudhës koloniale franceze.

U futa brenda, paksa i zhgënjyer qe nuk po shkonim ende në pjesën historike të qytetit ku unë po kërkoja vendndodhjen e xhamisë se ndërtuar nga shqiptari i famshëm, Mami Arnauti.

Pasi kaluam me shpejtësi disa pavione në një prej korridoreve kryesore, u ndesha me një pikture me dimensione të vogla, por shume të dallueshme. Portreti i pagabueshëm i një shqiptari i cili shpenguar kishte pozuar për një prej piktoreve me të famshëm francez të periudhës se romantizmit – Achille Deveria.

Deveria është një emër i madh në France, pasi jo vetëm si litograf, por edhe si piktor ka arritur të kap një seri portretesh të burrave më të famshëm të Francës së shekullit XIX.

Ashtu si edhe disa piktore të tjerë të rëndësishëm të kohës si Eugene Delacrua, Mattise e më vonë edhe Picasso, u frymëzuan mjaft nga udhëtimet e tyre në Orient dhe disa vepra të tyre shumë të njohura janë të frymëzuara nga Algjeria. Por, të kthehemi tek shqiptari ynë i panjohur në Algjeri.

Me një kërkim të kujdesshëm këtë javë nuk gjeta asnjë gjurme të tablosë të botuar në ndonjë prej katalogëve të veprave të tij. Ka shume mundësi që kjo vepër origjinale që ndodhet në këtë Muze, nuk është botuar asnjë herë, duke e bërë shqiptarin tone mjaft të veçantë.

Portreti i shqiptarit të panjohur është kapur me të gjithë madhështinë e tij, me rrobat e famshme të cilat i bënë të njohur në të gjithë Mesdheun. Me çibukun e pandashëm, këmbë mbi këmbë me një shpërfillje tipike për shqiptarin që në hapësirën otomane kishte gjetur veten si guvernator, gjeneral apo pirat.

Fatkeqësisht, nuk ka asnjë emër në këtë tablo të piktorit francez për të na dhënë një ide mbi identitetin e këtij shqiptari në Algjerinë otomane.

Megjithatë, edhe pse pa emër, shqiptari i Algjerisë pikturuar nga dora e Deverisë qëndron krah burrave të famshëm të kohës, si: Alexandre Dumas, Prosper Mérimée, Sir Walter Scott, Jacques-Louis David, Alfred de Musset, Charles Augustin Sainte-Beuve, Honoré de Balzac, Théodore Géricault, Victor Hugo, Marie Dorval, Alphonse de Lamartine, Alfred de Vigny, Jane Stirling dhe Franz Liszt.