‘Gripi Spanjoll’, është pandemia më vdekjeprurëse në botë, pasi mbyti më shumë se 50 milionë jetë në të gjithë botën. Ky grip kishte kapluar botën nga viti 1918 deri në 1920.
Ky grip i vetëm mbyti 200 mijë amerikanë në tetor të vitit 1918, duke e bërë atë muajin më vdekjeprurës në historinë e vendit, sipas History.com në një artikull që përshkruan gjendjen e tmerrshme në Shtetet e Bashkuara në atë kohë, transmeton Telegrafi.
Numri i madh i trupave të të vdekurve kapërceu aftësinë e sipërmarrësve, varreve dhe prodhuesve të arkivoleve për të mbajtur ritmin e prodhimit për varrosjen e të vdekurve. Në të njëjtën kohë, një ndalim për tubime publike kishte hyrë në fuqi.
Amerika ishte e papërgatitur
Nancy K. Bristow, një profesoreshë e historisë në Universitetin Puget Sound në Tacoma, Uashington, thotë se Shtetet e Bashkuara nuk ishin të gatshme për epideminë, pjesërisht sepse gjetjet në fushën e bakteriologjisë i bënë amerikanët të mendojnë se mund të mbanin nën kontroll sëmundjet infektive.
“Amerikanët që jetuan në vitin 1918 nuk e prisnin këtë. Një numër i madh njerëzish vdiqën shumë shpejt, veçanërisht në Bregun Lindor, ku u shfaq gripi për herë të parë, dhe ata nuk kishin asnjë mundësi të përgatiteshin për të”, thotë ajo.
Organet kudo
Për shkak të numrit të madh të të vdekurve, mund të shiheshin skena makabre. Infermieret e Kryqit të Kuq të Baltimorës hasën njerëz të sëmurë në shtëpitë e tyre të shtrirë në shtretër pranë kufomave. Në raste të tjera, kufomat e të vdekurve mund të shiheshin të mbuluar me akull ose në cep të dhomës, ku ishin kalbur për ditë të tëra.
Me varret që mungonin, si pasojë e numrit të madh të të vdekurve ngjalli frikë dhe pikëllim te familjet, sepse shpesh detyroheshin të gërmojnë varret për të dashurit e tyre. Në New Brunswick, New Jersey, 15 të burgosurve iu dorëzuan lopata për të gërmuar varret nën sytë e kujdesshëm të rojeve.
Kompanitë e arkivolit, tashmë të zënë me furnizimin e arkivoleve për mijëra persona të vrarë në Luftën e Parë Botërore, nuk mund të vazhdonin me kërkesën e lartë të arkivolëve. Duke u përballur me një mungesë të dëshpëruar në kryeqytetin e vendit, komisioneri i Qarkut të Kolumbisë Louis Brownlow rrëmbeu dy kamiona të mbushura me 270 arkivole dhe i dërgoi në Pittsburgh, përcjell Telegrafi.
Prodhuesit e arkivolëve u urdhëruan të bënin vetëm arkivole të thjeshta dhe menjëherë të pushonin prodhimin e atyre luksoze. Atëherë gjatësia e arkivolëve ishte e kufizuar – ato mund të ishin të gjata 175 – 190 centimetra.
Filadelfia ishte kujtuese e një qyteti mesjetar në kushte epidemike
Tmerret më të këqia u panë në Filadelfia, ku numri i vdekjeve arrinte në 1000 në ditë në kulmin e pandemisë. Lagjet e tëra ishin pikturuar me pëlhurë, që ishin montuar në dyert e përparme për të shënuar vdekjet brenda asaj shtëpie. Udhëheqësit civilë rekrutuan kompaninë JG Brill, për të ndërtuar mijëra kuti rudimentare në të cilat do të varrosnin të vdekurit, ndërsa arkivolet e nevojshme në mënyrë të dëshpëruar arritën në qytet nën roje të armatosura.
Pesëqind trupa mbushën morgun e qytetit, i cili kishte një kapacitet për vetëm 36 kufoma. Qyteti u përpoq të hapte gjashtë morgje plotësuese dhe vendosi trupa në uzinat e ruajtjes së ftohtë.
Skenat në Filadelfia dukeshin se ishin drejt Mesjetës të infektuar nga murtaja. Gjatë gjithë ditës dhe natës, vagonët me kuajve mbajtën një sfilatë të vazhdueshme nëpër rrugët e Filadelfisë, ndërsa priftërinjtë u bashkuan me policinë në mbledhjen e kufomave, të ‘zbukuruara’ me thasë dhe fletë dhe me njolla gjaku, të cilat liheshin në hyrje dhe trotuare. Trupat ishin grumbulluar mbi njëra-tjetrën në vagonë.
Funerale dhe vigjilje publike ishin të ndaluara në Filadelfia dhe Çikago. Iowa gjithashtu shfuqizoi funeralet publike dhe hapjet e arkivolit. Përjashtime u bënë vetëm kur prindërit ose gruaja duhej të identifikonin personin para funeralit, madje edhe atëherë arkivoli u hap me kusht që anëtarët e familjes të mbanin maska që mbulonin gojën dhe hundën, ndërsa ishte e hapur dhe nuk prek trupin. /Telegrafi/
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumë![Politikani serb, Çedomir Jovanoviq pretendon se është rrahur – nuk ndalë lotët derisa tregon dorën në allçi](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/1-92-780x439.jpg)
Politikani serb, Çedomir Jovanoviq pretendon se është rrahur – nuk ndalë lotët derisa tregon dorën në allçi
![Mercenari serb vritet në luftimet në Kursk, ish-pjesëtari i ushtrisë serbe e pëson me jetë nga sulmi me dron](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/1-96-780x439.jpg)
Mercenari serb vritet në luftimet në Kursk, ish-pjesëtari i ushtrisë serbe e pëson me jetë nga sulmi me dron
![Trump thotë se armëpushimi duhet të anulohet nëse Hamasi nuk liron pengjet deri të shtunën](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Screenshot_2-22-780x439.png)
Trump thotë se armëpushimi duhet të anulohet nëse Hamasi nuk liron pengjet deri të shtunën
![Bërthama e brendshme e Tokës mund të ketë ndryshuar formë, thonë shkencëtarët](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/1-93-780x439.jpg)
Bërthama e brendshme e Tokës mund të ketë ndryshuar formë, thonë shkencëtarët
![Njësia për operacione speciale e ukrainasve shkatërron makinerinë luftarake ruse dhe godet rëndë 14 ushtarë të Putinit](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/1-97-780x439.jpg)
Njësia për operacione speciale e ukrainasve shkatërron makinerinë luftarake ruse dhe godet rëndë 14 ushtarë të Putinit
![Gjykatësi amerikan urdhëron administratën Trump t'i bindet ndalimit të ngrirjes së shpenzimeve](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/1-94-780x439.jpg)
Gjykatësi amerikan urdhëron administratën Trump t'i bindet ndalimit të ngrirjes së shpenzimeve
![104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/09/image2-380x233.jpeg)
104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja
![Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/Screenshot-2024-02-20-142648-380x233.png)
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
![Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/1a-1-380x233.jpg)
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
![Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/DSC00994-380x233.jpg)
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
![Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2023/07/foto-kryesore-per-tlgre-380x233.jpg)
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
![Ekskluzivisht në Telegrafi Deals – Nike REAX nga 101€ në 79.95€!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/01/rsz_220250130_telegrafi_deals-380x233.png)
Ekskluzivisht në Telegrafi Deals – Nike REAX nga 101€ në 79.95€!
![Çfarë do të thotë DeepSeek AI për marrëdhëniet e SHBA me Kinën?](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/01/1-272-380x233.jpg)
Çfarë do të thotë DeepSeek AI për marrëdhëniet e SHBA me Kinën?
![Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/12/20241218-Telegrafi-Deals-380x233.png)
Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!
![25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2020/11/1_optimized-380x233.png)
25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!
![Hej djem! Super xhaketa e Adidas tani vjen me zbritje ekskluzive vetëm për ju](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/10/20241123_Adidas_Jakne_Deals-01_optimized-380x233.png)
Hej djem! Super xhaketa e Adidas tani vjen me zbritje ekskluzive vetëm për ju
Më të lexuarat
![Rezultatet e zgjedhjeve: LVV e para në 21 komuna, LDK nuk prin në asnjë komunë](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/zgjedhjet-2025-780x439.jpg)
Rezultatet e zgjedhjeve: LVV e para në 21 komuna, LDK nuk prin në asnjë komunë
![Cakolli jep tre skenarë, thotë se LVV shkon në 51 deputetë nëse merr 75% të votave të diasporës](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/eugen-dnv-780x439.jpg)
Cakolli jep tre skenarë, thotë se LVV shkon në 51 deputetë nëse merr 75% të votave të diasporës
![Politikani serb, Çedomir Jovanoviq pretendon se është rrahur – nuk ndalë lotët derisa tregon dorën në allçi](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/1-92-780x439.jpg)
Politikani serb, Çedomir Jovanoviq pretendon se është rrahur – nuk ndalë lotët derisa tregon dorën në allçi
![Mushkolaj: Vështirë që opozita e bën qeverinë, posti i kryeministrit është problemi](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/imer-mushkolaj-780x439.jpg)
Mushkolaj: Vështirë që opozita e bën qeverinë, posti i kryeministrit është problemi
![Hoxha: Sipas gjasave LVV-ja do të ketë prej 46-49 deputetë](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/ylli-hoxha-780x439.jpg)
Hoxha: Sipas gjasave LVV-ja do të ketë prej 46-49 deputetë
![Kush e formon Qeverinë? Kalkulimet pas numërimit të votave nga diaspora dhe atyre me kusht](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/fushata-subjektet-1-780x439.jpg)
Kush e formon Qeverinë? Kalkulimet pas numërimit të votave nga diaspora dhe atyre me kusht