Forcohet dominimi i amerikan i tregut botëror të gazit, dobësohet dukshëm ndikimi i Rusisë

Me vendosjen e kufizimeve të njëpasnjëshme të botës perëndimore ndaj Rusisë, po shfaqen vende të tjera në dominimin e tregut botëror të gazit të lëngshëm natyror (LNG), me të parët dhe më të rëndësishmit janë Shtetet e Bashkuara të Amerikës (SHBA) dhe Katari. Pjesa e Rusisë, përkundrazi po reduktohet ndjeshëm.

Sipas vlerësimeve të S&P, deri në vitin 2030 kapaciteti botëror i prodhimit të LNG do të jetë rritur me 50 për qind duke arritur në 671 milionë tonelata në vit. Por, pjesa e SHBA-së do të arrijë në 25 për qind të këtij kapaciteti prodhues dhe Katari në 19 për qind. Pjesa e Rusisë, nga ana tjetër, do të ketë rënë në 5 për qind nga 6.7 për qind që është aktualisht. Që në gjysmën e parë të vitit të kaluar, superfuqia kishte zhvendosur Katarin dhe Australinë për t’u bërë fuqia më e madhe eksportuese e LNG-së.

Të dhënat e Administratës së Informacionit dhe Energjisë, SHBA-të dhe Katari do të jenë kryesisht vendet që do të përfitojnë më shumë pasi Rusia do të izolohet jashtë sistemit botëror të tregtimit të LNG. Që kur Evropa u kthye në tregun e LNG-së, “planet dhe projektet e reja për të zgjeruar objektet ekzistuese si në SHBA ashtu edhe në fushën e gjerë veriore të Katarit janë përshpejtuar”.

Përveç SHBA-së dhe Katarit, sipas analistëve, ka të ngjarë të përfitojnë edhe vendet e Mesdheut Lindor, pasi pozicioni i tyre gjeografik e bën më të lehtë për “ta zëvendësimin e gazit natyror rus të transportuar përmes tubacioneve në vendet e jugut evropian dhe në veçanti”. Roli i Rusisë pritet të zvogëlohet brenda dekadës, pasi ajo kishte filluar të degradohej edhe para se të pushtonte Ukrainën në fillim të vitit të kaluar.

Vlerësohet se kapaciteti total i prodhimit të objekteve ruse të LNG do të mbetet i pandryshuar në 37 milionë tonë në vitet e ardhshme. Në vitin 2021, kur nuk kishte pushtuar Ukrainën, Rusia ishte eksportuesi i parë në botë i gazit natyror, si dhe i katërti në eksportet e LNG-së pas Australisë, Katarit dhe SHBA-së.

Megjithatë, për sa i përket vendeve të Evropës Jugore që mund të përmirësohen në hartën ndërkombëtare të tregtisë së gazit, analistët theksojnë se “dritarja e mundësive është relativisht e ngushtë” pasi Evropa planifikon të kufizojë konsumin e saj të përgjithshëm të gazit. Menjëherë pas pushtimit rus të Ukrainës, BE prezantoi planin “REPowerEU”, i cili parashikon rritjen në 45 për qind të përqindjes së burimeve të ri-novueshme të energjisë në konsumin e burimeve të energjisë. /Telegrafi/