Kur ka “lindur” dhimbja e shpinës? Përse neandertalët nuk vuanin nga ajo? A kemi të gjithë të njëjtin numër vertebrash? Më poshtë do të gjeni të parashtruara disa kuriozitete e fakte mbi shtyllën kurrizore dhe shpinën
1- Dhimbja e shpinës? Trashëgimia e evoluar
Dhimbja e shpinës e cila ka prekur pjesën më të madhe të popullsisë “moderne” mund të jetë shkak i një evolucioni jo perfekt. Nga kalimi i ecjes me katër këmbë me shpinën lart, shtylla kurrizore ka ndryshuar.
Jo të gjithë kanë të njëjtin numër vertebrash
Shtylla kurrizore në përgjithësi është ndërtuar nga 33 vertebra (7 cervikale ose në shqip 7 unaza të qafës, 12 unaza të brinjëve, 5 unaza të belit, 5 unaza nyjore dhe 4 unaza kërbishtore). Por jo për të gjithë është kështu: te Homo sapiens, numri i vertebrave mund të variojë nga 32 deri në 35. Ai që përbën ndryshimin është numri i rruazave në zonën e legenit.
Kthesat natyrale të shpinës nuk zhvillohen të gjitha së bashku
Katër kthesa fiziologjike të shtyllës kurrizore ndodhin në kohë të ndryshme të zhvillimit. Të ashtuquajturat kifoza e kraharorit dhe sacro-coccigea, kthesat e drejtuara së brendshmi, formohen që në fazën embrionale, ndërkohë që dy kthesat e tjera, cervikale dhe lombare, të drejtuara jashtë zhvillohen më pas. E para kur fëmija mëson të mbështesë vetë kokën, ndërsa e dyta kur ai mëson të ecë.
E bekuar qoftë shtylla kurrizore!
Mbetemi te zhvillimi i fëmijës: nëse gratë në shtatzëni arrijnë të mbajnë shumë mirë peshën e barkut, këtë e arrijnë vetëm falë shtyllës kurrizore. Në këtë mënyrë, gratë në shtatzëni mund të anojnë mbrapa rreth 28 gradë nga e zakonshmja.
Stetoskopi vendoset në pikën e vetme të lirë
A e keni parë momentin kur mjeku, për të dëgjuar mushkëritë, e vendos stetoskopin po në një pikë të vetme të shpinës, pak më poshtë bazës së shpatullës? Ai është “trekëndëshi i dëgjimit”, një zonë pa kocka dhe e mbuluar vetëm me muskuj të hollë, në të cilën dëgjimi i frymëmarrjes së pacientit bëhet më i lehtë.
Dhimbja e shpinës vjen prej sapiensëve
Neandertalët kanë vuajtur më pak nga kjo dhimbje: një studim i vitit 2008 ka analizuar vertebrat lombare (të belit) të dy të rriturve neandertal. Mendohej se jeta dhe punët e lodhshme fizike do ta kishin dëmtuar shpinën e tyre, por ja që në të vërtetë nuk kishte ndodhur kështu. Pra, pse dhimbja e shpinës u takon vetëm kushërinjve tanë, sapienësve? Ndoshta prej muskujve të fortë që kontribuojnë në lodhjen dhe lakimin e saj, e cila për kohën tonë konsiderohet një sëmundje më vete.
Tatuazhet e gjithmonshme
Tatuazhet më të vjetra janë bërë pikërisht në shpinë (dy për saktësi). Ata i kanë përkitur Ötzi-ut, njeriut Similaun, i cili ka vdekur në vitin 3100 dhe 3300 para erës sonë. Supozohet se ata ishin pjesë e një praktike të lashtë mjekësore, ndoshta të ngjashme me një formë primitive të akupunkturës.
Bëni kujdes me celularin
Kushdo që vuan prej dhimbjes së shpinës duhet të ulë përdorimin e vazhdueshëm të smartfonit. Dy deri në katër orë të kaluara në celular i detyrojnë vertebrat e para të shtyllës kurrizore me një ngarkesë e cila mund të arrijë deri në 27 kg presion, pra përafërsisht kjo është pesha e një fëmije 7-8 vjeç. /Telegrafi/
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumë
104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja

Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140

Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254

Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253

Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123

Marrëveshje: Melodia Px dhe Telegrafi Deals janë dakordu që atletet Nike për femra ti ofrojnë për vetëm 69.95€, deri më 09 mars!

A do të shihemi në Balkan eCommerce Summit 2025?

Ekskluzivisht në Telegrafi Deals – Nike REAX nga 101€ në 79.95€!

Çfarë do të thotë DeepSeek AI për marrëdhëniet e SHBA me Kinën?

Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!
Më të lexuarat

Rizarta akuzon produksionin në transmetim direkt se kanë publikuar bisedën e saj pa autorizim: Mendoja se po flisja me psikologen, nuk e dija që do jepej ky klip

Zëvendëspresidenti amerikan i përgjigjet kritikave të ashpra të kushëririt që luftoi në krah të ukrainasve

Në Pejë do të ndërtohet fabrika e parë për prodhimin e municioneve, me mbështetje amerikane

Tifozët nuk mund ta besojnë atë që ndodhi menjëherë pas super golit që shënoi Lamine Yamal për Barcelonën

Si e sheh botën zëvendëspresidenti amerikan - dhe pse kjo ka rëndësi

I dyshuari për vrasjen e vëllezërve Bytyqi, në mesin e personave nga ish-njësiti famëkeq, në mbrojtje të Vuçiqit nga studentët