Besoni apo jo: meshkujt fajtorë për menopauzën

Ndryshimi i disponimit, valët e nxehtësisë dhe djersitja e natës - janë simptomat klasike të menopauzës, ndërsa për këtë kanë faj meshkujt, thonë ekspertët kanadezë.

Gjenetistët e evolucionit nga Universiteti McMaster në Hamilton pohojnë që tendenca e meshkujve për të zgjedhur femra më të reja për “çiftëzim” ka çuar deri tek ajo që fertiliteti është bërë i tepërt për femrat më të vjetra.

Shkencëtarët për një kohë të gjatë nuk kanë pasur përgjigjen për faktin që raca njerëzore është e vetmja, gjinia femërore e së cilës nuk është reproduktive gjatë tërë jetës.

Teoritë e mëparshme më së shumti janë të bazuara në të ashtuquajturin “efekt i gjyshes”, i cili sugjeron që femrat kanë humbur fertilitetin në moshën në të cilën ndoshta nuk do të përjetonin që fëmija t’u rritet dhe në vend të kësaj janë përgatitur në aspektin evolucionar për t’u kujdesur për fëmijët e femrave më të reja. Prandaj, menopauza ka qenë bllokadë e cila ka pamundësuar riprodhimin e femrave më të moshuara.

Teoria e shkencëtarëve kanadezë megjithatë sugjeron të kundërtën. Mungesa e riprodhimit ka çuar deri te menopauza.

Duke përdorur modelet kompjuterike, ekspertët nga McMaster kanë përfunduar që “çiftëzimi preferencial” ka qenë përgjigje evolutive për krijimin e menopauzës sepse meshkujt e të gjitha moshave kanë zgjedhur femrat më të reja si partnere reproduktive të tyre. Kjo do të thotë, thonë ata, që nuk ka pasur më asnjë arsye pse femrat më të vjetra të mbesim ende pjellore.

“Kjo është dëshmuar në historinë njerëzore. Gjithmonë ka ekzistuar preferenca ndaj femrave më të reja. Ne nuk kemi shikuar mostrat ekzistuese shoqërore për zhvillimin njerëzor para shumë mijëra viteve,” ka thënë për BBC-në profesori Rama Singh, gjenetist evolucionar i cili ka udhëhequr hulumtimin.

Në vendet e zhvilluara mosha mesatare e hyrjes në menopauzë është në moshën 52-vjeçare, ndërsa jetëgjatësia është tri dekada më e gjatë.

Profesor Singh thotë se si zgjatja e jetëgjatësisë dhe lindja gjithnjë e më e vonshme do të çonte përsëri deri te ajo që të ndryshojë koha e menopauzës.

“Sistemi shoqëror është duke ndryshuar. Femrat krijojnë familje më vonë për shkak të arsimimit dhe karrierës, ka thënë ai. Kjo sugjeron që gjeni evolutiv për hyrje në menopauzë mund të lëvizë, shton Singh.

Për teorinë kanadeze ka dyshimet e veta dr. Maxwell Burton, biolog evolutiv nga Oxfordi.

“Mendoj që paraardhësit tanë të lashtë mashkullorë nuk kanë qenë aq të zgjuar sa që të çiftëzohen vetëm me femrat të cilat mund të sjellin pasardhës. Mendoj që është shumë e logjikshme dhe më e mundshme që preferenca ndaj femrave më të reja është zhvilluar si përgjigje ndaj menopauzës, dhe jo e kundërta”, – ka thënë ai për BBC. /Telegrafi/