Vizioni unik i Yasuhiro Ishimotos në fotografi

I internuar pas Përl Harbërit, fotografi japonez Yasuhiro Ishimoto (1921–2012) zhvilloi stilin e tij të veçantë në rrugët e Çikagos – përpara se ta kthente atë përvojë në vendin e tij të origjinës.

Nga: The Guardian
Përkthimi: Telegrafi.com

Çikago, borë dhe derë, 1951
I lindur në San Francisko në vitin 1921, nga prindër emigrantë japonezë, Yasuhiro Ishimoto u rrit në ishullin Shikoku në Japoni, ku, në rrethana normale, do të merrte përsipër fermën familjare. Por, në vend të kësaj, ai u bë një nga figurat më të rëndësishme të fotografisë amerikane dhe japoneze të viteve 1950-‘60, edhe pse puna e tij nuk është gjerësisht e njohur. Ekspozita me fotografi të tij, Linjat dhe trupat [Lines and Bodies], është hapur në galerinë “Le Bal” në Paris.

Çikago, plazhi, 1948-‘52
Në vitin 1939 – në moshën 18 vjeç dhe me pasaportë amerikane – Ishimoto u dërgua në Kaliforni për të studiuar. Pas sulmit në Përl Harbër, ai u internua në kampin Amaçe në Kolorado, ku zbuloi fotografinë së bashku me disa prej të burgosurve të tjerë. Pas lirimit, ai u transferua në Çikago dhe iu bashkua Institutit të Dizajnit. Kjo përvojë zhvilloi më tej ndjeshmërinë e tij vizuale: dëshirën për të eksperimentuar, për të gjetur bukurinë në subjektet e përditshme dhe për të kërkuar një poezi të modernitetit.

Çikago, të vegjlit, 1948-‘52
Në Institutin e Dizajnit, Ishimoto kishte si mentor Harry Callahanin, një fotograf autodidakt. Callahani ia nguliti studentit të tij përkushtimin rigoroz për cilësinë e punës në dhomën e errët. Gjithashtu, në Çikago, mori formë gjuha unike vizuale e Ishimotos. Ushtrimet karakteristike të Callahanit, siç është Problemi i Qiellit (prodhimi i negativit ku qielli zë të paktën 80 për qind të imazhit), u bënë shpejt bazë për punën e tij personale.

Çikago, nata e shtrigave, 1948-‘52
Shpesh, subjektet enigmatike të Ishimotos mbeten pa kontekst, kështu që vëmendja e shikuesit fokusohet kryesisht në kompozimin e imazhit. Fotografitë e tij janë strukturuar nga një kontrast i theksuar midis dritës dhe hijes, të zezës dhe të bardhës, turbullirës dhe qartësisë. Ishimoto fotografonte popullata të margjinalizuara, veçanërisht komunitetin afro-amerikan, siç shihet në këtë imazh të një konkursi të kostumeve për Natën e Shtrigave në një lagje të pjesës jugore.

Tokio, të vegjlit, 1953-‘57
Ishimoto u kthye në Japoni në vitin 1953, pas diplomimit. Në fotografitë e tij të rrugëve të Tokios së pasluftës, mund të shihet i njëjti perceptim gjeometrik i hapësirës që gjendet edhe në imazhet e Çikagos. Megjithatë, duke ardhur si një japonezo-amerikan i ri, që fliste një japonishte të çalë, shprehja e tij fotografike ishte aq e ndryshme nga qasja “realiste” e fotografisë në Japoni, saqë u konsiderua e ftohtë dhe formale.

Qyteti i Tokios, 1953-‘58
Ishimoto u takua me kritikun e artit Shūzō Takiguchi, i cili organizoi ekspozitën e tij të parë personale në Galerinë “Takemiya” në Tokio, në vitin 1954. Suksesi i kësaj ekspozite ndihmoi në njohjen e emrit të Ishimotos në skenën e artit japonez. Ai gjithashtu solli në Japoni filozofinë dhe metodat mësimore të Institutit të Dizajnit – në institucionet si Shkolla e Dizajnit Kuvasav që synonte të bëhej Bauhausi i Japonisë.

Çikago, qyteti, c. 1960
Në vitin 1958, pas pesë vjetëve në Japoni, Ishimoto u rikthye në “qytetin e tij të lindjes”, në Çikago. Ashtu si Robert Franku në librin Amerikanët [The Americans], ai e vëzhgonte shoqërinë me një sy kritik. Përvoja e tij personale si një “i huaj” e shtyu të reflektonte mbi diskriminimin social dhe racor.

Çikago, qyteti, 1948-‘52
Në këtë foto, cilësia dramatike e dritës e shndërron rrugën në një skenë, ku këmbësorët lëvizin vazhdimisht nga errësira në dritë.

Vila Perandorake Kacura, Pallati i Ri dhe oborri, 1954
Kur Ishimoto u kthye në Japoni, ai fotografoi Vilën Perandorake Kacura në Kioto. Atje, duke përdorur kamerën e tij “Linhof” me format të madh, u përqendrua në detajet e shtëpisë së çajit dhe dhomave të studimit, kopshtit dhe gurëve të shkallëve.

Vila Perandorake Kacura, 1954
Vizioni i Ishimotos, i trashëguar nga Bauhausi, përfaqësonte pastërtinë e linjës. Elementët e fragmentuar dhe të kornizuar ngushtë përcjellin ndjesinë e arkitekturës së Kacurës si një kompozim i moduleve dhe njësive me përmasa njerëzore, që kujton arkitekturën moderniste. Kjo njohje e Kacurës si një subjekt modern, u dha arkitektëve dhe artistëve japonezë mënyra krejtësisht të reja për të parë traditat japoneze.

Tokio, qyteti, 1963-‘70
Kur Ishimoto u vendos në Japoni në vitin 1961, vendi po përjetonte një rritje të shpejtë ekonomike. Olimpiada u mbajt në Tokio në vitin 1964, ndërsa në vitin 1970 Ekspozita Botërore u zhvillua në Osaka. Nga ana tjetër, protestat dhe trazirat kundër Traktatit të Sigurisë ShBA-Japoni përfshinë vendin, ndërkohë që rritja e shpejtë e Tokios shkaktoi probleme të tjera: njerëz në një hapësirë urbane të dendur dhe kaotike, rrugë të mbushura me reklama, hije të errëta shqetësuese të hedhura mbi muret dhe rrugët e qytetit.

Gjurmë bore, 1994
Duke filluar nga gjysma e dytë e viteve ’80 të shekullit XX, Ishimoto nisi të bënte serinë Toki (Moment, 1980–2000). Këto fotografi, të cilat ai i quajti ucuroi (që do të thotë “kalim” ose “tranzicion”) gjatë procesit të fotografimit, përqendrohen te subjekte si gjethet e rëna dhe kanaçet e zbrazura e të shtypura në asfalt, bora që grumbullohet dhe shkrihet, si dhe turmat urbane (shpesh pa përdorur kuadrin për shikim në kamerë). Në fund të karrierës së tij, këndvështrimi i Ishimotos për një botë të përkohshme përfshinte gjendjen ku gjithçka është në një ndryshim të vazhdueshëm. /Telegrafi/