Studimi: Pirja e duhanit e mosha, faktorët më të mëdhenj të rrezikut për kancer
Të jesh mbi 50-vjeç dhe të jesh duhanpirës janë dy faktorët më të rëndësishëm të rrezikut që lidhen me zhvillimin e çdo kanceri, sipas një studimi të ri të botuar në revistën Cancer
Ndërsa karakteristika të tjera të tilla si indeksi i masës trupore (BMI), dieta, stërvitja dhe historia familjare ishin të rëndësishme, studiuesit thonë se mosha dhe përdorimi i duhanit ndikojnë në mënyrë dramatike në shanset e një personi për të zhvilluar tumorin.
Autorët e studimit analizuan të dhënat në lidhje me 429.991 njerëz në SHBA pa histori personale të kancerit, duke ndjekur secilin individ për një periudhë prej pesë vjetësh.
Duke vepruar kështu, ata kërkuan të përcaktojnë faktorët që lidhen me një rrezik absolut më të madh se dy për qind të zhvillimit të ndonjë kanceri gjatë një periudhe pesëvjeçare.
Rreziku absolut i zhvillimit të ndonjë kanceri brenda pesë vjetësh ishte i barabartë ose më i madh se dy për qind, pavarësisht nga profili i faktorit të rrezikut për pothuajse të gjithë burrat dhe gratë e moshës 50-vjeç ose më të vjetër dhe ishte deri në 29 për qind për burrat dhe 25 për qind për gratë, për disa profile të faktorëve të rrezikut në moshën më të vjetër”, shkruajnë studiuesit.
Ata shtojnë se “pas moshës, faktori më i rëndësishëm i rrezikut për zhvillimin e çdo kanceri në pesë vjetët e fundit ishte një histori e pirjes së duhanit.
Në total, 15.226 kancere u diagnostikuan në mesin e pjesëmarrësve në studim brenda pesë vjetëve të regjistrimit, me kancerin e prostatës dhe të mushkërive më të zakonshme te burrat dhe kancerin e gjirit dhe të mitrës më të zakonshme te gratë.
Pas moshës dhe statusit të pirjes së duhanit, faktorët më të mëdhenj të rrezikut për meshkujt ishin përdorimi i alkoolit, historia familjare e kancerit, konsumimi i mishit të kuq dhe pasiviteti fizik.
Për gratë, faktorë të tillë si BMI, diabeti i tipit 2, kryerja e histerektomisë dhe lindja e fëmijëve u shoqëruan me një rrezik të shtuar pesë-vjeçar për çdo kancer.
Te meshkujt më të rinj se 50-vjeç, rreziqet i kalonin dy për qind vetëm tek ata mbi 45-vjeç që ose ishin duhanpirës aktualë ose e kishin lënë duhanin më pak se 30 vjet më parë.
Rreziku më i lartë prej 2.7 për qind lidhej me meshkujt e kësaj moshe, të cilët ishin të ekspozuar ndaj të gjithë faktorëve të rrezikut të listuar.
Në mesin e grave më të reja se 50-vjeç, rreziqet absolute u rritën mbi dy për qind duke filluar nga mosha 35-vjeç për duhanpirësit, me një rrezik prej 5.8 për qind të llogaritur për ato më të vjetra se 45-vjeç me ekspozim ndaj një sërë faktorësh të tjerë.
“Ndërsa shqyrtojmë mundësinë që testet e ardhshme mund të identifikojnë disa lloje kanceri, së pari duhet të kuptojmë se kush është në rrezik më të madh për zhvillimin e çdo lloj kanceri”, tha autorja e studimit Alpa Patel në një deklaratë, raporton IFL Science.
Ajo shtoi se këto lloj të dhënash janë të nevojshme për të informuar opsionet e ardhshme të shqyrtimit, siç janë testet e zbulimit të hershëm me bazë gjaku për kancere të shumta që mund të ndihmojnë në shpëtimin e jetëve. /KP
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumë104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!
Hej djem! Super xhaketa e Adidas tani vjen me zbritje ekskluzive vetëm për ju
Atletet e famshme Reebook vijnë me zbritje t’hatashme
Kreativiteti i fëmijëve tuaj fillon me këtë tabelë të zezë nga Vitorja – Përfitoni 20% zbritje ekskluzive
A don me u dok si zotni këtë sezon të dasmave?
Më të lexuarat
“Do më japësh një dy mijë lekësh të blej tost", babai i Martinit rrëfen mes lotësh bisedën e fundit me të birin
Pas urdhër-arrestit kundër tij, Netanyahu: Ditë e zezë për drejtësinë, nuk e njoh vendimin e gjykatës
"Është budalla, e rrah gruaja", Olta Gixhari flet për Luizin dhe BBVA: Gjysma e publikut ishin me mua, me të s'kam folur as kur kemi bërë filmin bashkë
Dërguti: Grupi i Osmanit në Guxo në bisedime për rikthimin në LDK, brenda dy ditësh dalin publikisht
Gjykimi i vëllezërve Vllasaliu në rastin e vrasjes së Bedri Rexhepit, dëgjohet biseda e përgjuar mes të pandehurve
Mes lotësh flasin për herë të parë prindërit e Martinit: Nuk duam hakmarrje