“NUK E DI”

Nga: Wislawa Szymborska
Përktheu: Bajram Karabolli

I vlerësoj shumë këto dy fjalë të vogla: “Nuk e di”. Të vogla, por të pajisura me krahë për fluturim. Ato na e zgjerojnë jetën në një dimension që nuk përshtatet me veten tonë dhe në madhësinë në të cilën Toka jonë e vogël qëndron pezull. Nëse Isak Njutoni nuk do të kishte thënë me vete “Nuk e di”, mollët në kopshtin e tij mund të binin ende si breshër dhe ai, në rastin më të mirë, thjesht do të përkulej për t’i marrë dhe për t’i ngrënë. Nëse bashkatdhetarja ime Maria Sklodowska-Curie nuk do të kishte thënë me vete “Nuk e di”, ajo ndoshta do të kishte qëndruar si mësuese kimie në një shkollë për vajza të reja nga familje të mira dhe në këtë punë, padyshim shumë të denjë, do t’i kishte shkuar jeta, pa u njohur. Por, ajo vazhdonte të përsëriste “Nuk e di” dhe pikërisht këto fjalë e sollën dy herë në Stokholm, ku çmimi Nobel u jepet njerëzve me shpirt të shqetësuar dhe në kërkim të vazhdueshëm.

Edhe poeti, nëse është një poet i vërtetë, duhet të përsërisë vazhdimisht “Nuk e di”. Me çdo varg ai përpiqet të përgjigjet, por në momentin që vendos pikën e fundit, e sulmojnë dyshimet dhe kupton se përgjigja e tij është e përkohshme dhe në asnjë rast të kënaqshme. Atëherë, përpiqet vazhdimisht, në mënyrë që shenjat e njëpasnjëshme të pakënaqësisë së tij me veten, historianët e letërsisë t’i mbajnë me një kapëse letre të madhe për t’i quajtur “Vepra”.