Në draft Platformën e dialogut çështja e të pagjeturve, viktimat e dhunës seksuale dhe reparacionet

Ekipi negociator për dialogun Kosovë-Serbi, ka hartuar platformën lidhur me këtë proces, e cila i është dorëzuar kryeparlamentarit Kadri Veseli dhe pritet të votohet nga deputetët e Kuvendit të Republikës së  Kosovës.

Në draft-platformën e siguruar nga Telegrafi, mbi të cilën do të zhvillohet dialogu Kosovë-Serbi, janë hartuar 11 parime, e njëra ndër to është edhe çështja e të pagjeturve, viktimat e dhunës seksuale dhe reparacionet.

Në këtë dokunet thuhet se marrëveshja përfundimtare duhet tё themelojë një tribunal ekuivalent special për hetimin, ndjekjen dhe gjykimin e krimeve tё luftës tё kryera nga Serbia në Kosovë në vitet 1998 dhe 1999.

Po ashtu në draft Platformë theksohet se Serbia është përgjegjëse për të paguar një shifër ekuivalente për dëmshpërblimet e luftës si kompensim për humbjet ekonomike që i atribuohen drejtpërdrejt veprimeve të Republikës së Serbisë gjatë luftës.

Lexo po ashtu Ekskluzive: Platforma e dialogut thotë se sovraniteti i Kosovës është i padiskutueshëm (Dokument)

Sipas hartimit të saj potencohet gjithashtu se Republika e Kosovës do tё kërkoj qё çështja e personave tё pagjetur tё adresohet si temё me urgjencёn dhe përgjegjësin mё tё lartё shtetërorë nga Republika e Serbisë.

Më poshtë ju sjellim parimin e plotë të çështjes së të pagjeturve, viktimat e dhunës seksuale dhe reparacionet, si dhe përmbajtjen e saj:

“Krimet e luftës, personat e pagjetur, viktimat e dhunës seksuale dhe reparacione

12.Përgjegjësia penale dhe reparacionet për krimet e luftës, shkeljet e drejtave të njeriut dhe shkeljeve të së drejtës humanitare në të kaluarën mbeten shqetësimi kryesor për Republikën e Kosovës dhe popullin e saj. Dialogu do të përfshijë shtatë shtylla kryesore për ta adresuar këtë:

(a) Përgjegjësia penale pёr krime tё luftës: Marrëveshja përfundimtare duhet tё themeloj njё tribunal ekuivalent special për hetimin, ndjekjen dhe gjykimin e krimeve tё luftёs tё kryera nga Serbia nё Kosovё nё vitet 1998 dhe 1999. Marrëveshja duhet të sigurojë qё tё ketё afate tё arsyeshme kohore pёr hetime dhe gjykime të tilla. Mosndëshkimi për krimet e luftës dhe shkeljet tjera të rënda të së drejtës ndërkombëtare humanitare nuk do të tolerohet.

(b) Dëmshpërblimet e luftës: Serbia është përgjegjëse për të paguar një shifër ekuivalente për dëmshpërblimet e luftës si kompensim për humbjet ekonomike që i atribuohen drejtpërdrejt veprimeve të Republikës së Serbisë gjatë luftës. Në dialogun e ardhshëm do të duhet të përcaktohen parimet me të cilat duhet të kuantifikohen këto kërkesa përkatëse, si dhe të bihet dakord për një mekanizëm neutral për të kryer vlerësimet.

(c) Mekanizmi i kompensimit tё viktimave tё luftës: Duhet tё ketë një mekanizëm  nëpërmjet të cilit (i) individët e prekur nga shkeljet e të drejtës humanitare të kryera gjatë luftёs mund të kërkojnë kompensim për humbjet materiale dhe jomateriale që i atribuohen këtyre shkeljeve gjatë luftёs;  (ii) individët mund të kërkojnë kthimin e tё mirave materiale, kursimeve dhe pensioneve që nuk kanë qenë në gjendje t’i përfitojnë që nga lufta.

(d) Zbardhja e fatit tё personave tё pagjetur: Republika e Kosovёs do tё kёrkoj qё çёshtja e personave tё pagjetur tё adresohet si temё me urgjencёn dhe pёrgjegjёsinё mё tё lartё shtetёrore nga Republika e Serbisё. Kosova  do tё kёrkoj nga Serbia qё: (i) tё ofroj informata nga arkivat policore, ushtarake dhe nga organet tjera tё sigurisё; (ii) tё kryej gёrmimet nё vendet potenciale tё 8 varrezave; (iii) tё shpejtoj zgjidhjen e lёndёve qё lidhen me personat e pagjetur; dhe (iv) tё sjell menjёherё para drejtёsisё kryerësit e kёtyre krimeve.

(e) Drejtёsi pёr viktimat e dhunёs seksuale gjatë luftёs: Pёr viktimat e dhunёs seksuale, Kosova do të kërkoj drejtёsi, rehabilitim dhe dёmshёrblim pёr vuajtjet denigruese dhe çnjerёzore tё shkaktuara nga Serbia gjatё luftёs nё Kosovё.

(f) Kthimi i pronës: Duhet të ndërmerren masa efektive për të siguruar kthimin e arkivave dhe dokumenteve zyrtare të marra nga Kosova gjatë luftёs, si dhe të objekteve kulturore dhe objekteve tjera të marra nga muzetë dhe institucionet publike.

(g) Kthimi i qytetarëve në pronat e tyre: Sikurse obligimet që Republika e Kosovës i ka marr si pjesë e Planit të Ahtisarit për personat e zhvendosur, qëndrimi i Kosovës është që të gjithë qytetarët duhet ta gëzojnë të drejtën e kthimit në pronat e tyre pa pengesa. Kjo përfshinë kthimin e shqiptarëve në pronat e tyre ne veriun e Kosovës dhe në Serbi.

13. Një proces i llogaritjes së ndërsjellë duhet të zhvillohet në nivel ndërshtetëror në lidhje me suksesionin aseteve dhe borxhit kombëtare të ish Jugosllavisë dhe reparacioneve të luftës. Procesi i dialogut do të duhet t’i përcaktojë parimet e zbatueshme dhe mekanizmin për kuantifikimin e pretendimeve përkatëse. Nga ana e saj, Republika e Kosovës ka pranuar, që nga miratimi i Planit të Ahtisaarit, se është e gatshme të merr përsipër pjesën e saj të drejtë të borxhit kombëtar të ish Jugosllavisë. Kundrejt kësaj, Republika e Serbisë ka detyrim qё ta ndaj pjesën e drejtë të Kosovës për asetet publike të ish Jugosllavisë”.

Lexo po ashtu Platforma për dialog dorëzohet në Kuvend, ekipi negociator thotë se Kosova në Bruksel shkon për njohje dhe asgjë tjetër

Ekipi negociator shtetëror, i ka dorëzuar të premten zyrtarisht Platformën për dialogun Kosovë-Serbi, kryeparlamanetarit Kadri Veseli.

Pas dorëzimit të kësaj platforme, Veseli para mediave ka thënë se kjo Platformë është hartuar për marrëveshjen përfundimtare dhe ligjërisht obligative për dialogun me Serbinë. /Telegrafi/