Ndryshimet klimatike kanë shpejtuar garën për të gjetur burime alternative të energjisë, të cilat nuk lëshojnë gaz karbonin dhe nuk krijojnë efektin serë në atmosferë.
Shkencëtarët thonë se tashmë mund të jemi edhe një hap më pranë këtij qëllimi.
Shkencëtarët në një impiant gjigant në Francë po instalojnë pjesën e parë të një magneti gjigant, i cili do të ndihmojnë në prodhimin në masë të energjisë së pastër, e cila nuk dëmton ambientin përreth nesh.
Shkencëtarët në Reaktorin Ndërkombëtar Eksperimental Termonuklear në Francën jugore kanë marrë pjesën e parë të një magneti masiv, aq të fortë, saqë prodhuesi amerikan pretendon se mund të ngrejë një avion transportues.
Pothuajse 20 metra i gjatë, e me një diametër prej më shumë se katër metrash pasi të montohet plotësisht, magneti do të jetë një komponent vendimtar në përpjekjen e 35 vendeve për ta përsosur teknologjinë e fuzionit bërthamor, për të cilën shkencëtarët besojnë se do të prodhojë energji të pastër në shkallë të gjerë.
Kjo është pjesa e parë nga gjashtë të tilla që do të formojnë magnetin qendror (ITER), një projekt që ka nisur që në vitin 1980.
Plotësisht i montuar, ai do të jetë 18 metra i gjatë dhe 4.25 metra i gjerë, dhe do të peshojë një mijë tonë.
Ky magnet është reaktori më i madh i fuzionit në botë, qëllimi i tij është të mundësojë që vendet të krijojnë dhe instalojnë impiantet e tyre të fuzionit duke mësuar nga ajo që ndodh me shkencëtarët në këtë uzinë.
Ndryshe nga reaktorët ekzistues të fuzionit bërthamor që prodhojnë mbetje radioaktive nganjëherë në përmasa katastrofike, përkrahësit e reaktorëve me fuzion thonë se ai ofron një furnizim me energji të pastër dhe praktikisht të pakufizuar.
Në vend që të ndajë atomet, fuzioni imiton një proces që ndodh natyrshëm tek yjet, duke shkrirë dy atome hidrogjeni së bashku për të prodhuar një atom heliumi, si dhe një ngarkesë të plotë energjie.
“Personalisht ndihem nën presion sepse po plakem dhe do të doja ta shihja të përfunduar përpara se të dilja ne pension. Unë jam përfshirë në këtë projekt që nga viti 1988”, thotë Neil Mitchell, Shef i Divizionit të ITER-im.
Laban Coblentz, zëdhënës i projektit të Reaktorit eksperimental ndërkombëtar termonuklear (ITER) shpjegon se fuzioni është një mënyrë për të krijuar energji në të njëjtën mënyrë sikurse dielli.
Coblentz thotë se tashmë më shumë se kurrë është e rëndësishme të investosh në teknologji si ajo e fuzionit dhe sipas tij, hapat e bërë në teknologjitë mjekësore gjatë pandemisë, e kanë vërtetuar një gjë të tillë.
“Mos prisni derisa faktori frikë që lidhet me ndryshime klimake të jetë aq fortë sa vetëm atëherë ne reagojmë. Ne duhet të reagojmë tani”, thotë zoti Coblentz.
Shkencëtarët thonë se projekti është 75% i përfunduar.
Ata synojnë ta ndezin reaktorin deri në fillim të vitit 2026, me synimin përfundimtar për të prodhuar më shumë energji sesa kërkohet për të ngrohur plazmën dhe për të siguruar të dhëna se teknologjia me fuzion funksionon. /VOA/
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumë![Musk do të tërheqë ofertën prej gati 100 miliardë dollarësh për OpenAI - vetëm nëse nuk i plotësohet një kusht](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Screenshot_3-17-780x439.jpg)
Musk do të tërheqë ofertën prej gati 100 miliardë dollarësh për OpenAI - vetëm nëse nuk i plotësohet një kusht
![Zhvillimi i robotëve humanoidë, nga Meta thonë se kanë një qëllim të ri](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/1-147-780x439.jpg)
Zhvillimi i robotëve humanoidë, nga Meta thonë se kanë një qëllim të ri
![Nëse keni një iPhone, duhet ta çaktivizoni këtë menjëherë!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Screenshot_4-20-780x439.jpg)
Nëse keni një iPhone, duhet ta çaktivizoni këtë menjëherë!
Pse Elon Musk dëshiron që ju të përdorni Signal dhe jo Facebook - dhe si funksionon ai?
![OpenAI refuzon ofertën miliarda dollarëshe të Musk: Nuk jemi në shitje](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Screenshot_4-26-780x439.png)
OpenAI refuzon ofertën miliarda dollarëshe të Musk: Nuk jemi në shitje
![Një mashtrim po përhapet shtet më shtet - FBI paralajmëron të gjithë përdoruesit e iOS dhe Android që t'i fshijnë menjëherë këto mesazhe](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Screenshot_7-11-780x439.png)
Një mashtrim po përhapet shtet më shtet - FBI paralajmëron të gjithë përdoruesit e iOS dhe Android që t'i fshijnë menjëherë këto mesazhe
![104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/09/image2-380x233.jpeg)
104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja
![Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/Screenshot-2024-02-20-142648-380x233.png)
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
![Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/1a-1-380x233.jpg)
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
![Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/DSC00994-380x233.jpg)
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
![Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2023/07/foto-kryesore-per-tlgre-380x233.jpg)
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
![A do të shihemi në Balkan eCommerce Summit 2025?](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/ballkan-summit-380x233.jpg)
A do të shihemi në Balkan eCommerce Summit 2025?
![Ekskluzivisht në Telegrafi Deals – Nike REAX nga 101€ në 79.95€!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/01/rsz_220250130_telegrafi_deals-380x233.png)
Ekskluzivisht në Telegrafi Deals – Nike REAX nga 101€ në 79.95€!
![Çfarë do të thotë DeepSeek AI për marrëdhëniet e SHBA me Kinën?](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/01/1-272-380x233.jpg)
Çfarë do të thotë DeepSeek AI për marrëdhëniet e SHBA me Kinën?
![Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/12/20241218-Telegrafi-Deals-380x233.png)
Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!
![25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2020/11/1_optimized-380x233.png)
25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!
Më të lexuarat
![Osmani dhe Kurti me një foto të përbashkët në Mynih të Gjermanisë](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/480197055_10162293276589133_801476930299187836_n-1-e1739659801845-780x439.jpg)
Osmani dhe Kurti me një foto të përbashkët në Mynih të Gjermanisë
![Eksperti i leximit të buzëve zbulon se çfarë kërkoi Bellingham nga gjyqtari para se të ndëshkohej me karton të kuq](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Nicola-Hickling-780x439.png)
Eksperti i leximit të buzëve zbulon se çfarë kërkoi Bellingham nga gjyqtari para se të ndëshkohej me karton të kuq
![Befasi emocionuese për Gjestin, takohet me motrën dhe vëllain për herë të parë pas katër muajsh izolimi](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/gje8.jpg)
Befasi emocionuese për Gjestin, takohet me motrën dhe vëllain për herë të parë pas katër muajsh izolimi
![Publikohet videoja e transkriptuar nga biseda e Bellingham me gjyqtarin që e ndëshkoi me karton të kuq](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/refer-780x439.png)
Publikohet videoja e transkriptuar nga biseda e Bellingham me gjyqtarin që e ndëshkoi me karton të kuq
![Me çfarë armësh krenohet ushtria shqiptare? Vengu: Nuk kemi asnjë avion, gabim i pafalshëm](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/vengu-780x439.jpg)
Me çfarë armësh krenohet ushtria shqiptare? Vengu: Nuk kemi asnjë avion, gabim i pafalshëm
![Ronaldo Nazario emëron ish-shokun te Real Madridi si më të dobëtin që ka parë në karrierë](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/ronaldo-2-780x439.png)
Ronaldo Nazario emëron ish-shokun te Real Madridi si më të dobëtin që ka parë në karrierë