Studiuesit në një laborator të specializuar në Itali thonë se që të kuptojmë efektet e ndryshimeve klimatike, ato duhen riprodhuar në një mjedis të kontrolluar.
Siç njofton korrespondenti i Zërit të Amerikës, Arash Arabasadi, shkencëtarët ndërtuan pikërisht një mjedis të tillë.
Jo shumë kohë më parë punonjësit e emergjencave ngjisnin malin për orë të tëra, madje edhe ditë, për të arritur majën ku do të praktikoheshin në kushtet e motit ekstrem. Sot, ky trajnim mund të zhvillohet në një laborator.
“Në këto mjedise mund të riprodhojmë temperatura -40 deri në -60 gradë Celcius. Mund të simulojmë lartësi deri në 9 mijë metra. Mund t’i kombinojmë me erën, borën dhe shiun. Kemi një departament të tërë, që studion efektet tek njerëzit”, thotë Christian Steurer, drejtor i Qendrës Kërkimore TerraXcube, në laboratorin Eurac.
Në qendrën e simulimit të klimës ekstreme shkencëtarët studiojnë ndikimin e lartësisë dhe motit ekstrem tek gjaku i pjesëmarrësve dhe kapacitetit të tij për të përcjellë oksigjenin.
Vitin e kaluar, laboratori shërbeu si një inkubator për alpinistët Simone Moro dhe Tamara Lunger.
“U mbajtën në një dhomë për gati një muaj në kushte që simuluan lartësinë shtatë mijë metra. Trajnoheshin brenda, ndërsa monitoroheshin nga shkencëtarët dhe doktorët. Qëllimi është të kuptojmë shkencërisht përshtatjen e njeriut me ndryshimet klimatike”, thotë zoti Steurer.
Shkencëtarët vëzhgojnë gjithashtu se çfarë u ndodh makinerive të rënda që ekspozohen ndaj të njëjtës klimë ekstreme.
“Zhvilluam disa teste për shkrirjen e pajisjeve të mëdha, kabinave ku qëndrojnë njerëzit. Me testimin u munduam të kuptojmë se me sa shpejtësi mund të shkrihet xhami i ngrirë”, thotë Steurer.
Gjatë testimit matet cilësia e xhamit, që është thelbësore për funksionimin e makinerive në temperatura ekstreme.
Laboratori u akreditua në nivel kombëtar për zhvillimin e testeve klimatike jo vetëm me objektet, por edhe me qeniet njerëzore.
Qendra Kërkimore Eurac ka mbi 400 shkencëtarë. Zyrtarët thonë se përpjekjet për të kuptuar efektet e ndryshimeve klimatike mund të jetë puna e tyre më e rëndësishme. /voa/
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumë![](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/07/Screenshot-2024-07-27-122853-380x233.png)
"Heroi rus i luftës në Ukrainë" rrahet për vdekje në stacionin policor në Rusi
![Macron dhe presidenti argjentinas “shikim plot urrejtje” - liderët takohen në një kohë kur marrëdhëniet mes tyre janë në nivelin e ulët](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/07/a632369e-1dff-4f48-98f9-099870b67e63-380x233.jpg)
Macron dhe presidenti argjentinas “shikim plot urrejtje” - liderët takohen në një kohë kur marrëdhëniet mes tyre janë në nivelin e ulët
![Trump do ta vendosë foton historike në kopertinën e librit të ri](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/07/Screenshot-2024-07-27-083338-380x233.png)
Trump do ta vendosë foton historike në kopertinën e librit të ri
![](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/07/playa-oratori-6.8.19-005-380x233.jpg)
"Gara" e pushuesve në Mallorca - dënohet rezervimi i plazhit apo shezllonëve
![Skenë joreale në Kroaci - gurët rrjedhin poshtë malit sikur një lumë](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/07/biokovo-830x0-1-380x233.jpg)
Skenë joreale në Kroaci - gurët rrjedhin poshtë malit sikur një lumë
![Tre mënyrat se si Trump po përpiqet t'i japë fund muajit të mjaltit të Harrisit](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/07/Screenshot-2024-07-27-090406-380x233.png)
Tre mënyrat se si Trump po përpiqet t'i japë fund muajit të mjaltit të Harrisit
![Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/1a-1-380x233.jpg)
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
![Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/DSC00994-380x233.jpg)
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
![Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/Template-per-Instagram-380x233.jpg)
Krijo hapësirën tënde të biznesit – zyre me qira te 4 Llulat – 300€/muaj ID-252
![Ofertë e veçantë – vila në Brezovicë ofrohet me zbritje ID-246](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2023/11/Foto-Kryesore-4-380x233.jpg)
Ofertë e veçantë – vila në Brezovicë ofrohet me zbritje ID-246
![Një jetë e re fillon këtu – banesa e gatshme 2+1 në rrugën ‘Gazmend Zajmi’ ID-251](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/Foto-Kryesore-380x233.jpg)
Një jetë e re fillon këtu – banesa e gatshme 2+1 në rrugën ‘Gazmend Zajmi’ ID-251
Më të lexuarat
![Koci jep detajet e fundit për rastin e Faton Hajrizit: Çdo informacion po e marr me rezervë të madhe](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/07/w3tw-380x233.png)
Koci jep detajet e fundit për rastin e Faton Hajrizit: Çdo informacion po e marr me rezervë të madhe
![Ish-fituesi i Kupës së Botës, Philipp Lahm, jep shtëpi me qira me Airbnb për vetëm 21 euro në natë - ai premton se do të mirëpresë personalisht mysafirët](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/07/Screenshot-2024-07-26-234938-380x233.png)
Ish-fituesi i Kupës së Botës, Philipp Lahm, jep shtëpi me qira me Airbnb për vetëm 21 euro në natë - ai premton se do të mirëpresë personalisht mysafirët
![Sondazhi i New York Times - kush po udhëheq, Harris apo Trump](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/07/Screenshot_3-80-380x233.jpg)
Sondazhi i New York Times - kush po udhëheq, Harris apo Trump
![](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/07/Screenshot_19-27-380x233.png)
"Unë jam gjallë, nuk është ende vonë", gjermani i dënuar me vdekje në Bjellorusi kërkon ndihmë përmes televizionit shtetëror
![E nisi me humbje të thellë me Juventusin, këto janë fjalët e Thiago Mottas](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/07/Screenshot-2024-07-26-222432-380x233.png)
E nisi me humbje të thellë me Juventusin, këto janë fjalët e Thiago Mottas
![E gjuajtën edhe në Kosovë, Bebe Rexha i drejtohet sigurimit në shqip që të mos e largojë fansin: Lëre lëre, është vetëm një bluzë](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/07/bi-99999999999999-380x233.jpg)
E gjuajtën edhe në Kosovë, Bebe Rexha i drejtohet sigurimit në shqip që të mos e largojë fansin: Lëre lëre, është vetëm një bluzë