Kryeministri i Grenlandës kërkon pavarësinë nga Danimarka

Kryeministri i Grenlandës, Mute Egede ka bërë thirrje që ishulli i Atlantikut të Veriut të kërkojë pavarësinë nga ish-sundimtari i tij kolonial Danimarka në një fjalim për Vitin e Ri.

Ishulli më i madh në botë – i cili është shtëpia e rreth 57,000 njerëzve – ishte një koloni daneze derisa u bë një territor vetëqeverisës i Danimarkës në vitin 1979.

Që nga viti 2009, Grenlanda ka të drejtën për të shpallur pavarësinë përmes një referendumi, shkruan euronews, përcjell Telegrafi.

“Historia dhe kushtet aktuale kanë treguar se bashkëpunimi ynë me Mbretërinë e Danimarkës nuk ka arritur të krijojë barazi të plotë”, tha Egede, i cili është anëtar i partisë pro-pavarësisë Komuniteti i Popullit (IA).

“Tani është koha që vendi ynë të ndërmarrë hapin tjetër”, shtoi ai.

“Ashtu si vendet e tjera në botë, ne duhet të punojmë për të hequr pengesat ndaj bashkëpunimit – të cilat mund t’i përshkruajmë si prangat e kolonializmit – dhe të ecim përpara”, përfundoi Egede.

Fjalimi i Egede këtë javë erdhi pasi presidenti i sapozgjedhur i SHBA-së, Donald Trump muajin e kaluar përsëriti dëshirën e tij për të blerë Grenlandën nga Danimarka, pasi e kishte shprehur për herë të parë dëshirën në vitin 2019 gjatë mandatit të tij të parë në detyrë.

Duke iu përgjigjur komenteve të fundit të Trump, Egede javën e kaluar tha se Grenlanda “nuk është në shitje dhe nuk do të jetë kurrë në shitje”.

Egede sugjeroi se një referendum pavarësie mund të përkojë me zgjedhjet parlamentare në prill.

“Tashmë ka filluar puna për krijimin e kornizës për Grenlandën si një shtet i pavarur”, tha ai.

Ndryshe, Grenlanda është e pasur me burime minerale, nafte dhe gazi natyror, por ajo mbështetet në subvencionet vjetore nga Danimarka me vlerë rreth 500 milionë euro në vit.

Vendi i një baze të madhe ajrore të Forcave Ajrore të SHBA-së, Grenlanda është strategjikisht jetike për ushtrinë amerikane.

Pas komenteve të fundit të Trump për blerjen e ishullit muajin e kaluar, Danimarka njoftoi se do të rriste shpenzimet e mbrojtjes atje me të paktën 1.3 miliardë euro. /Telegrafi/