Ekonomi Botë

Kriza energjetike në Evropë: Si po lulëzon industria e drurit përpara “dimrit të vështirë”?

Para 2 vitesh

Petr, një ndërtues çek, kalon tridhjetë minuta shtesë në punë ditëve të fundit. Pasi kolegët e tij largohen, ai endet nëpër kantiere duke mbledhur copa druri të hedhura.

Në një ditë të mirë, Petr mund të grumbullojë disa kilogramë copëza në furgonin e tij dhe t’i ruajë në kopshtin e tij, duke e ditur se mbetjet mund t’i kursejnë disa para në dimër.

“Sigurisht që nuk është tharë siç duhet ose me cilësi të mirë, por çdo gjë që më shpëton nga përdorimi i gazit do të ndihmojë”, ka thënë ai.

Ndryshe, mes një krize energjetike në mbarë Evropën, Republika Çeke ka pasur ndër rritjen më të madhe të kostove.

Indeksi i Çmimeve të Energjisë Familjare të korrikut 2022 zbuloi se vendi po paguante më së shumti për energjinë elektrike.

Në mënyrë anekdotike, njerëzit thonë se tani po paguajnë pothuajse njësoj për faturat e energjisë sikurse për hipotekat ose qiratë, megjithëse qeveria çeke vendosi kufizime çmimesh në mes të shtatorit.

Dhe është e qartë për të gjithë se Evropa po shkon drejt një dimri pakënaqësie, të përkeqësuar edhe më shumë nga një mot i ftohtë i pritshëm në të gjithë kontinentin, siç ka paralajmëruar “European Centre for Medium-Range Weather Forecasts”, shkruan Euronews, përcjell Telegrafi.

Kështu, në pritje të rritjes së faturave të energjisë, një numër më i madh evropianësh po kthehen te druri për të ngrohur veten këtë dimër.

Por historia është e njëjtë në të gjithë kontinentin: çmimet e druve të zjarrit po rriten, magazinat kanë mbushur listat e pritjes deri në vitin e ardhshëm dhe janë ngritur shqetësimet se e gjithë kjo do të sjellë probleme të mëdha mjedisore.

Gjithashtu, agjencitë qeveritare kanë shprehur shqetësime për prerjet e paligjshme, pasi njerëzit pritet të hyjnë në pyje për të prerë “karburantin” e tyre, megjithëse disa politikanë kanë qenë më të dobët se të tjerët.

Jarosław Kaczyński, shefi i partisë në pushtet në Poloni, tha në fillim të shtatorit se njerëzit duhet të “digjnin pothuajse gjithçka, natyrisht përveç gomave dhe gjërave të ngjashme të dëmshme”.

E qeveria hungareze ka ndaluar eksportin e peletit, ndërsa në të njëjtën kohë ka tërhequr rregullat mjedisore që pengonin prerjet në pyjet e mbrojtura.

Çmimet për peletin, një formë e ngjeshur e biomasës drunore që zakonisht digjet më mirë se drutë e zakonshëm të zjarrit, janë dyfishuar në 600 euro për ton në Francë, sipas një raporti të Bloomberg.

Në Bullgari, e cila mbështetet shumë në djegien e drurit për shumicën e familjeve, çmimet janë dyfishuar gjithashtu në gati 100 euro për metër kub.

Raportet e mediave lokale nga Polonia muajin e kaluar pohuan se çmimet e druve të zjarrit janë dyfishuar tashmë këtë vit.

Mediat britanike raportuan në gusht se shitjet e druve të zjarrit në Mbretërinë e Bashkuar janë pesëfishuar këtë vit.

Në korrik, BE ndaloi gjithashtu importin e drurit dhe peletit rus dhe aktivistët po paralajmërojnë se çmimet e larta do të ndihen më së shumti nga më të varfrit, veçanërisht ato në Evropën Qendrore dhe Lindore, ku familjet me të ardhura të ulëta priren të varen më shumë nga dru zjarri se gazi.

Kështu, mes nxitimit për dru, krimi thuhet se ka lulëzuar, përcjell Telegrafi.

Forcat policore të Gjermanisë kanë paralajmëruar për një valë “katastrofike” të mashtrimeve në internet, pasi shitësit e rremë në internet po pretendojnë se janë në gjendje të ofrojnë dru zjarri për një të dhjetën e tarifës.

Kriza energjetike ka qenë një lajm i përzier për industritë e drurit të kontinentit, sipas Paul Brannen, drejtor i marrëdhënieve publike të Konfederatës Evropiane të Industrive të Përpunimit të Drurit dhe Organizatës Evropiane të Industrisë së Sharrave.

Nga njëra anë, ka qenë financiarisht e dëmshme për kompanitë që përdorin pajisjet për përpunimin e këtij lloji të drurit, të cilat konsumojnë një sasi relativisht të lartë energjie.

“Kur çmimet e energjisë ishin më të ulëta, kostot e energjisë do të përbënin rreth 10 për qind të kostove totale të sharrave. Në ditët e sotme kjo përqindje të paktën është dyfishuar – dhe kostot e tjera janë rritur gjithashtu”, tha Brannen.

Nga ana tjetër, ka pasur një “rritje të paprecedentë” të kërkesës së konsumatorëve për dru zjarri, pelet dhe mbetje të ndryshme të sharrave që përdoren për djegie, gjë që ka rritur çmimet për këto produkte, shtoi ai.

E gjithë kjo vjen mes debatit të shtuar për kostot mjedisore të djegies së drurit.

Disa shkencëtarë dhe aktivistë kanë argumentuar prej kohësh se djegia e drurit lëshon më shumë ndotje karboni për njësi energjie sesa djegia e qymyrit.

Ndotja e ajrit nga karburantet fosile dhe djegia e drurit në shtëpi shkakton 27 miliardë euro në vit kosto të lidhura me shëndetin për shoqërinë në të gjithë BE-në dhe Britaninë e Madhe, sipas një studimi të publikuar në fillim të këtij viti nga Aleanca Evropiane e Shëndetit Publik.

Pajisjet shtëpiake me bazë druri janë shkelësit më të këqij, duke llogaritur për 17 miliardë euro kosto të lidhura me shëndetin në të gjithë Evropën, thuhet në raport.

Në shkurt, qeveria britanike rishikoi shifrat e saj dhe tani mendon se djegësit e drurit kontribuojnë në 38% – nga vlerësimi i mëparshëm prej 17% – të ndotjes së grimcave të vogla.

Martin Pigeon, një studiues dhe aktivist në Fern, një OJQ mjedisore me qendër në Holandë e dedikuar për mbrojtjen e pyjeve, tha se do të jetë edhe më problematike pasi druri i prerë me nxitim nuk do të thahet mjaftueshëm për dimër, kështu që do të prodhojë djegie edhe më toksike.