Flet vajza e një prej fotove më ikonike në histori, sot grua

Kjo është një nga fotot që ndikuan më shumë për t’i dhënë fund një lufte. Lufta në Vietnam kishte rreth 20 vite që vazhdonte kur jeta e 9-vjeçares Kim Fuk ndryshoi përgjithnjë.

Kur ishte më e vogël, ajo thjesht e dinte që vendi i saj ishte në luftë, por më 8 qershor të vitit 1972 ajo u fotografua teksa vraponte lakuriq,pasi i ishin djegur rrobat, me ushtarët në sfond dhe tymin e zjarrit që kishte mbuluar qiellin.

Kjo quhet ndryshe edhe “fotoja që mbylli luftën”. Një vajzë 9-vjeçe në Vietnam që vraponte lakuriq, pasi i ishin djegur rrobat nga bombat, dhe fëmijë të tjerë që iknin të tmerruar.

Fotografi Nik Ut ishte vetëm 21 vjeç kur përjetësoi çastin e tmerrshëm. Ai fitoi çmimin “Pulitzer”, por fotoja ishte më domethënëse sidomos për Kimin, vajzën që tani është grua e që është shoqe me të.

“Ne kishim disa ditë që luanim pranë tempullit ku ishte dhe streha kundër bombardimit. Por atë ditë ushtarët na thanë të vraponim sa më fort të mundeshim”, tha ajo.

“Pastaj dëgjova avionët dhe ishin aq pranë sa i pashë me sy katër bomba kur u lëshuan prej tyre. Isha aq pranë zjarrit të atyre bombe sa rrobat morën flakë. Vrapova me zjarrin në shpinë derisa nuk mundesha më, prej djegieve”, thotë ajo.

Vajza ra në tokë pa ndjenja pas fotos, dhe fotografi e mori në kamion, e çoi në spital. Teksa mjekët e shpëtonin, fotoja e saj u përhapë në të gjithë botën dhe u përdor si argumenti kryesor për të mbyllur luftën.

Vajza ishte shumë rëndë. Ajo qëndroi për 14 muaj në spital, me 17 operime, derisa nisi të marrë veten. Kur u kthye mësoi se disa nga kushërinjtë e saj moshatarë kishin vdekur.

Kur pa foton për herë të parë ishte 11 vjeçe dhe u tmerrua. “Pyesja veten se pse kishin nxjerrë një foto të një fëmije lakuriq. Dukesha shëmtuar dhe u neverita nga ajo që pashë”.

Ngaqë mjekët që e shpëtuan i shihte si heronj, ajo donte të bëhej mjeke, por sapo fitoi shkollën në Saigon e detyruan ta braktisë, që historia e saj të përdorej si mjet propagande.

Pas kësaj ajo iu kthye krishterimit dhe u shpërngul në Kanada, ku punon vazhdimisht me UNESCO për të ndaluar konflikte të tjera nëpër botë. /tch/