Botë Nga Bota Azia

Dy muaj nga rënia e Kabulit: Talebanët me premtime boshe – keqtrajtimi i grave, vrasjet e kundërshtarëve

Para 3 vitesh

Kur talebanët pushtuan Kabulin, kryeqytetin e Afganistanit, dy muaj më parë, shumë banorë të këtij vendi nxituan në aeroport për të lënë vendin më shpejt dhe për të shpëtuar jetën e tyre. Talebanët më pas u përpoqën t’i mbanin në shtëpi me retorikë qetësuese.

Ata thanë se ky rregull nuk do të ishte i ngjashëm me atë nga periudha 1996 deri në vitin 2001, dhe se popullsia do të vazhdonte të jetonte ashtu siç kishte jetuar deri atëherë. Sidoqoftë, shpejt u bë e qartë se fjalët nuk ishin gjë tjetër veçse mashtrim, sepse prej atëherë e deri më sot, asnjë nga premtimet nuk është zbatuar.

Në njëzet vjet liri, afganët kanë bërë një rrugë të gjatë drejt botës moderne. E gjithë puna do të dalë e kotë, sepse talebanët i morën dy dekada mbrapa me “një goditje”.

Ata premtuan në fillim se nuk do të ishte kështu. Kështu dukej. Ata nuk i vranë ushtarët kundërshtarë, ata premtuan një amnisti për të gjithë. Ata i siguruan të gjithë se të gjitha vajzat do të vazhdonin shkollimin e tyre. Realiteti dukej krejt ndryshe.

Meqenëse fitorja e tyre ushtarake ishte bindëse, nuk kishte nevojë për kompromise apo negociata. Ata filluan luftën kundër të gjithë disidentëve, nga aktivistët socialë, rebelët në Luginën Panjshir ose Salafistët që praktikojnë Islamin ndryshe nga talebanët, shkruan cnn.

Gratë në një pozitë të keqe

Edhe pse atyre u lejohet të shkojnë në shkollë dhe të punojnë përsëri, pozita e grave në Afganistan nuk është përmirësuar ndjeshëm.

Qeveria e përkohshme talebane përbëhej nga njerëz të afërt me terrorizmin. Pastaj, në qeverinë që u formua më 7 shtator, nuk kishte vend për gratë, dhe ato u hoqën nga të gjitha postet publike. Ministria e të Drejtave të Grave u shndërrua në Ministri e Mbrojtjes së Virtyteve.

Gratë nuk donin të pajtoheshin me këtë, ata dolën në rrugë dhe ngritën zërin. Shumë shpejt protestat u shuan dhe u ndaluan. Pas protestës, gratë gjithashtu u ndaluan të luajnë sport.

Nga shpresat e tyre për të qenë në gjendje të vazhdojnë një jetë normale, nuk mbetet asgjë tjetër veçse deklarata të herëpashershme “inkurajuese”, të tilla si ajo e bërë nga zëdhënësi i talebanëve, Zabihullah Mujahid.

“Ne ende nuk kemi vendosur për çështjet apo të drejtat e grave, por po flasim për këtë”, tha ai.

Në vend të sigurisë së premtuar, talebanët sollën frikë dhe pasiguri për të gjithë. Sepse talebanët nuk kanë frikë nga dënimi me vdekje. Ish-policja, Banu Negar u rrah për vdekje para fëmijëve të saj. Ajo ishte shtatzënë në atë kohë. Edhe pse talebanët mohojnë se ka ndodhur, tre dëshmitarë anonimë konfirmuan informacionin për BBC-në.

Vrasjet

Ashtu si gjatë “mbretërimit” të parë, filloi varja publike. Pasi u vranë katër rrëmbyesit në Herat, trupat e tyre u varën në vinça si shembull për të tjerët. Trupat e rrëmbyesve të tjerë u hodhën në sheshin në Mazar dhe Sharif. Talebanët thanë se të vrarët ishin hajdutë dhe se këto “ndëshkime” ishin të justifikuara sepse ato u kryen për të ruajtur paqen shoqërore.

Por ajo që e bën situatën në Afganistan edhe më shqetësuese është se jo vetëm talebanët po vriten, por edhe kundërshtarët e tyre.

Organizata terroriste ISIS-K kreu shpërthime në aeroportin në Kabul. Qëllimi i tyre ishte të tregonin sesi talebanët nuk mund të siguronin siguri dhe se ata ishin “të butë” ndaj pakicave, duke menduar për shiitët. Për të korrigjuar këtë “padrejtësi”, ata kryen një sulm tjetër në xhaminë shiite në Kunduz.

Rrëmbimet dhe ngacmimet ndaj gazetarëve

Sa i përket kufizimit fizik të lirisë, më të rrezikuarit janë gazetarët, të ndjekur nga ata që bashkëpunuan me qeverinë e mëparshme ose organizatat ndërkombëtare. Ne kemi pasur rastin të shikojmë talebanët të hyjnë në shfaqje televizive të drejtpërdrejta disa herë dhe kështu praktikisht të rrëmbejnë programin, në të cilin ata më pas tregojnë përralla, ndoshta të destinuara për bashkësinë ndërkombëtare.

Këtë herë, ata vendosën të përdorin median me qëllim të demonstrimit të epërsisë së tyre, dhe ata janë të lumtur që fotografohen duke u zhytur në vilat nga të cilat ish oficerët ushtarakë afganë ikën me kokë.