Dritaret e mendjes: Imazhet e hershme të Dora Maarit

Ekspozita e re me veprat e viteve 1930 të artistes franceze Dora Maar, pasqyrojnë kalimin e saj në surrealizëm dhe statusin e saj si një nga figurat kryesore të modernizmit. Ekspozita do të hapet në galerinë Huxley-Parlour të Londrës, më 19 nëntor, transmeton Telegrafi.

LEXO PO ASHTU: Arti i panjohur i muzës së famshme

Hotel Façade nga lartësia, Paris, c.1935

Me veprat e krijuara gjatë viteve 1930, ekspozita e re na ofron takimin intim me interesimet e hershme fotografike të Maarit dhe preokupimin e saj me delikaten dhe të çuditshmen. Ekspozita paraqet depërtimin e saj në surrealizëm, për të cilin është e njohur sot.

Autoportret në dritare, Paris, c. 1935

Shumica e punimeve në ekspozitën janë nga koha kur Dora ishte e re. Lindi në vitin 1907, studioi në Ecole des Beaux-Arts dhe më pas në Académie Julian të Parisit që atë kohë ishte unike për ofrimin e arsimimit të njëjtë – si për gratë ashtu edhe për burrat. Puna e Maarit shfaq ndikimin e artistes Jacqueline Lamba që bëri piktura surrealiste, dhe të Henri Cartier-Bressonit, fotografia e çastit, “moment vendimtar” i të cilit theksoi rëndësinë e vendit, të rrethanave dhe të lëvizjes në kompozicionin fotografik.

Manazheria dhe akuariumi, c. 1935

Maar bëri fotografi duke përdorur kamerën Rolleiflex të dorës, lëvizshmëria e së cilës e lejoi të bënte fotografi të shpejta dhe me lehtësi. Teksa fotografët surrealistë si Eugène Atget – dhe më vonë Brassaï – përfituan nga frika e rrugëve boshe, pariziene – për të krijuar kompozime surrealiste – mendimtarët si André Breton shkruanin tekste surrealiste duke eksploruar cilësinë e çuditshme të jetesës kozmopolite dhe marrëdhëniet e saj me psikogjeografinë e mendjes.

Jacqueline Lamba e shtrirë në bar, 1934

Një portret intim i Jacqueline Lambas, gruas së André Bretonit, themeluesit të lëvizjes surrealiste. Lamba dhe Maar u takuan në shkollën e artit në vitet 1920 dhe mbetën shoqe gjatë gjithë jetës . Lamba u magjeps nga surrealizmi pasi i lexoi tekstet e Bretonit dhe ishte Maar ajo që sugjeroi se ku do të mundte Lamba të takojë anëtarët e lëvizjes – në Café de la Place Blanche të Parisit. Me kokën e anuar në njërën anë, Lamba duket e humbur në mendime, ndoshta edhe duke ëndërruar.

Rosemonde Wilms në dhomën e Pablo Picassos në Hotelin Vaste Horizon, Muzhan, verë 1937

Rosemonde R Wilms ishte pjesë integrale e rrethit të miqve surrealistë të Maarit, së bashku me Pablo Picasson, Paul Éluardin, Lee Millerin dhe Man Rayn. E bija e dramaturgut rus Vsevolod Meyerhold, Wilms ishte gjithashtu shkrimtare dhe gazetare që ka shkruar shpesh për La République, Candide dhe L’Intransigeant. Ajo gjithashtu ishte modele për Man Rayn.

Pablo Picasso pikturon sfondin e shfaqjes 14 korriku të Romain Rollandit, 1936

Këtu Picasso është kapur në studion e vet në Paris, duke pikturuar sfondin për shfaqjen e Romain Rollandit. Rolland ishte dramaturg, skenarist dhe mistik francez, qasja populiste e të cilit i dha Çmimin Nobel për Letërsinë në vitin 1915. Maar shpesh fotografonte Picasson duke punuar: fotografitë e saj të Guernica-s (1937), në proces pune, janë të njohura për analizën e kompozicionit të veprës.

Kazbeku, qeni i Picassos, Paris, c. 1940

Maar vazhdoi ta edukonte Picasson në metodat kryesore fotografike, të tilla si teknika cliché verre (pllaka e qelqit)

Kulmet (Notre-Dame dhe Panteoni në distancë), c. 1935

Printimet e para paraqesin fillimet e një lëkundjeje surrealiste mes banales dhe absurdit. Fotografia e Maarit përfitonte nga detajet e qeta dhe të padukshme.

Rrezja e dritës bie në vaskë, c. 1935

Puna e Maarit paraqet një magnetizëm surrealist ndaj objekteve të gjetura dhe përballjen me të përditshmen që do ta informonin për fotomontazhet e mëvonshme eksperimentale. Krijimi i shtypit nga pllakat e qelqit ishte mënyra se si Maar dhe bashkëkohësit e saj i shikonin paraprakisht negativët e filmit, para se të vendosnin se cilat fotografi do të dalin nga dhoma e errët.

Macja, c. 1935

Konceptualisht, teknika e qelqit ofron pasqyrë intime në procesin e punës të Maarit, për një fazë të përkohshme të procesit të redaktimit, përzgjedhjes dhe shtypit. Punimet janë gjithashtu të menjëhershme – çdo shtyp dy me nga dy inçë është i njëjtë me madhësinë e negativit të filmit /Telegrafi/