Nëse udhëtoni në një nga vendet më të errëta të Tokës, mund të shihni një nga gjërat e fundit të shkëlqyera krejtësisht të pandryshuara nga njerëzit: tërë qiellin e natës.
Por gjithnjë e më shumë, madje edhe në vendet më të errëta të Tokës, të cilat janë jashtëzakonisht të rralla, njerëzimi ka filluar të ndërhyjë në këtë pamje mbresëlënëse. Pamja e papenguar e qiellit të natës po humbet, dhe atë shumë shpejt.
Në përpjekjen e tyre për të siguruar qasje globale në internet me bandë të gjerë në vendet e largëta, kompanitë satelitore po lëshojnë satelitë të vegjël në orbitë afër Tokës në mënyrë që lidhja e internetit të mos vonojë shumë, shkruan Vox.
Në fillim të vitit 2020, SpaceX e Elon Musk kishte lëshuar 240 satelitë të vegjël në hapësirë si pjesë e shërbimit të saj të internetit Starlink; tani ka rreth 1,300 satelitë të tillë. Dhe më shumë janë planifikuar të dërgohen në hapësirë nga SpaceX, dhe nga konkurrentët si OneWeb me qendër në Mbretërinë e Bashkuar. Vetëm SpaceX tashmë ka leje për të lëshuar 12,000 satelitë, por ëndrra e tyre është që kjo kompani ti dërgojë në orbitë 30 mijë të tillë një ditë, transmeton Telegrafi.
Me këtë ritëm, duket se qielli i natës duket se do të marrë pamje tjetër dhe jo të këndshme. Por veçanërisht kjo situatë është e dhimbshme për astronomët. Kur satelitët kalojnë në pamjen e vëzhguesve të tyre, kjo mund të prishë imazhet e tyre.
Javën e kaluar, Unioni Astronomik Ndërkombëtar paraqiti një version të shkurtër të një raporti mbi ndikimin e këtyre satelitëve në një nënkomitet të Komitetit të KB-së për Përdorimet Paqësore të Hapësirës së Huaj (COPUOS), së bashku me disa rekomandime për të zbutur humbjen e qiellit të natës të papenguar.
Por disa astronomë kanë frikë se ata tashmë e kanë humbur betejën.
Satelitët bllokojnë pamjen e teleskopëve
Starlink dhe konkurrentët e saj po ndjekin një qëllim: të lidhin sa më shumë vende të botës me internet, veçanërisht vendet e thella, rurale. Shumë vende nuk janë të lidhura me internet, dhe për këtë arsye janë të larguara nga bota moderne dhe ekonomia.
Por kjo vjen me një kosto. Për shkak se këta satelitë janë kaq të afërt dhe reflektues, ata shpesh janë të dukshëm për syrin e njeriut. Por edhe nëse ato do të errësoheshin ndjeshëm, ata do të ishin akoma të dukshëm për teleskopët e fuqishëm të përdorur në astronomi, nëse një satelit kalon rrugën e tyre. Kur një satelit vjen në pamje të një teleskopi, ai mund të prishë imazhin – ose të paktën t’u sigurojë më shumë punë astronomëve për ta korrigjuar. Është gjithashtu një problem i numrave.
“Numri i satelitëve që rrotullohen rreth Tokës është gati të rritet edhe më shumë”, thotë Barentine. “Dhe kjo e bën gjithnjë e më të mundshme që shkenca të humbasë”.
Përtej shfaqjes si thjesht vija në imazhe ose drita të dallueshme në qiell, satelitët gjithashtu mund të futin një shkëlqim të përhapur në errësirën e sfondit të qiellit të natës. Kjo tashmë ka filluar.
Barentine ishte pjesë e një studimi që zbuloi se edhe para se SpaceX të lëshonte një satelit të vetëm, të gjitha objektet hapësinore të njerëzimit ka të ngjarë të rrisin shkëlqimin e sfondit të qiellit të natës me 10 për qind në krahasim me epokën para-hapësinore.
“Kjo shifër prej 10 për qind është në një farë mënyre një kufi i poshtëm, në një kuptim, sepse ndërsa lëshohen më shumë objekte, ajo duhet të rritet vazhdimisht”.
Kjo mund të ndryshojë thelbësisht përvojën tonë kolektive njerëzore të qiellit të natës.
Disa sipërmarrje shkencore do të ndikohen më shumë se të tjerët. Më e rëndësishmja, Observatori Vera Rubin. Është një observator në ndërtim në Kili me një fushëpamje të madhe.
Pasqyrat e tij do të jenë në gjendje të kapin një zonë të qiellit 40 herë më të madhe se sa hëna e plotë dhe të pikasin objekte 10 milionë herë më të dobëta sesa mund të shihte syri i njeriut.
E ardhmja e dhjetëra mijëra mikroselitëve në qiell po vjen dhe është e zymtë
Ka shumë shqetësime të tjera të mundshme për kaq shumë satelitë në qiell. Njëra është mbeturinat hapësinore. Kur një satelit prishet në hapësirë, ai thjesht qëndron atje lart si hedhurinë derisa graviteti ta tërheqë përsëri në Tokë. Tashmë, një satelit Starlink dhe një nga OneWeb kishin një përplasje të afërt.
Aktualisht qielli nuk po trajtohet në mënyrën më të mirë të mundshme.
“Fakti që një person, ose një kompani, mund të marrë kontrollin dhe të transformojë plotësisht përvojën e njerëzve në qiellin e natës, dhe jo vetëm njerëzit, por çdo organizëm në Tokë … kjo duket thellësisht e gabuar”, tha Caitlin Casey një astronom nga Universitet i Teksasit.
Mjerisht, ende po ndodh. /Telegrafi/
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumë
Armëpushimi në rrezik? Izraeli 'anulon' lirimin e më shumë se 600 të burgosurve palestinezë

Gjermanët do të votojnë për kanceralin e ri - kush është favorit sipas sondazheve të fundit?

CNN: Rusia dërgon ushtarë të plagosur me paterica në frontin e luftës

Trump njofton raundin e dytë të bisedimeve me Rusinë për paqen në Ukrainë

Zgjedhjet parlamentare në Gjermani në shifra

Si funksionon sistemi zgjedhor në Gjermani?

104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja

Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140

Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254

Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253

Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123

A do të shihemi në Balkan eCommerce Summit 2025?

Ekskluzivisht në Telegrafi Deals – Nike REAX nga 101€ në 79.95€!

Çfarë do të thotë DeepSeek AI për marrëdhëniet e SHBA me Kinën?

Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!

25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!
Më të lexuarat

Livia eliminohet nga Big Brother VIP Albania

Muhamet Dragusha zbulon klubin që ia ndërtoi shtëpinë

Si përfundoi në fajde furrtari nga Prizreni?

Analistët: LVV-ja synon të “peshkojë” deputetë opozitarë për formimin e qeverisë

Paradoksale: Në Dragash mbi 240 vota për partitë serbe, edhe pse atje nuk ka serbë

Palestinezi që ka qëndruar më së gjati në burg, izraelitët pritet ta lirojnë