Vrima në ozon që formohet çdo vit mbi Polin e Jugut tani është më e madhe se Antarktida, thanë të enjten shkencëtarët nga Shërbimi i Monitorimit të Atmosferës Copernicus të Bashkimit Evropian.
Ozoni shteron dhe formon një vrimë mbi Antarktik në pranverën e hemisferës jugore, e cila ndodh nga muaji gusht deri në tetor. Ajo zakonisht arrin madhësinë e saj më të madhe midis mesit të shtatorit dhe mesit të tetorit, sipas Kopernikut.
Pasi u rrit “në mënyrë të konsiderueshme” në javën e kaluar, vrima tani është më e madhe se 75 për qind e vrimave të ozonit të viteve të mëparshme në të njëjtën fazë të sezonit që nga viti 1979 dhe tani është më e madhe sesa kontinenti, raporton cnn.
“Këtë vit, vrima e ozonit u zhvillua siç pritej në fillim të sezonit”, tha Vincent-Henri Peuch, drejtori i Copernicus, transmeton Telegrafi.
“Tani parashikimet tona tregojnë se vrima e këtij viti ka evoluar në një më të madhe se zakonisht”, shtoi ai.
Vrima e vitit të kaluar gjithashtu filloi të shfaqet në mënyrë të jashtëzakonshme në muajin shtator, por më pas u shndërrua në “një nga vrimat më të mëdha të ozonit në të dhënat tona”, sipas Copernicus.
Shtresa e ozonit, e cila gjendet midis 15 dhe 33 km mbi Tokë, mbron planetin nga rrezatimi ultravjollcë.
Vrima në hemisferën jugore shkaktohet në mënyrë tipike nga kimikate, të tilla si klori dhe bromi që migrojnë në stratosferë, duke krijuar reagime katalitike gjatë dimrit të Antarktikut.
Vrima e ozonit lidhet me vorbullën polare të Antarktidës, një brez ajri të ftohtë që lëviz rreth Tokës. Kur temperaturat e larta në stratosferë fillojnë të rriten në fund të pranverës, zbehja e ozonit ngadalësohet, vorbulla polare dobësohet dhe më në fund prishet, dhe deri në dhjetor, nivelet e ozonit zakonisht kthehen në normale.
Kjo përfundon izolimin e ajrit të krijuar nga vorbulla polare që formohet gjatë dimrit të Antarktikut, duke bërë të mundur që kimikatet si klori dhe bromi të zbrazin shtresën e ozonit, sipas Copernicus dhe NASA. Nivelet e ozonit zakonisht kthehen në nivele normale deri në muajin dhjetor.
Koperniku monitoron shtresën e ozonit duke përdorur modelimin e kompjuterit dhe vëzhgimet satelitore, dhe megjithëse shtresa e ozonit po tregon shenja të rimëkëmbjes, Koperniku thotë se nuk do të shërohet plotësisht deri në vitet 2060 ose 2070.
Kjo ndodh sepse do të duhet kohë për të parë efektet e heqjes graduale të klorofluorokarbureve (CFC), të cilat shterojnë shtresën e ozonit.
Kimikatet u rregulluan për herë të parë nga Protokolli i Montrealit – i nënshkruar për herë të parë në vitin 1987. Sipas Agjencisë për Mbrojtjen e Mjedisit, ato pritet të hiqen deri në vitin 2030.
Një studim i publikuar në revistën Nature muajin e kaluar tha se bota do të ishte në rrugën e duhur për një rritje prej 2.5 gradë Celsius në temperaturat globale dhe një kolaps të shtresës së ozonit nëse CFC nuk do të ishin ndaluar nga protokolli. /Telegrafi/
Promo
Reklamo këtuLufta Prigozhin - Putin
Më shumë![Shkencëtari i njohur turk paralajmëron: Mund të goditemi nga një tërmet i fuqishëm prej 7 ballësh të Rihterit](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/naci-gorur-780x439.jpg)
Shkencëtari i njohur turk paralajmëron: Mund të goditemi nga një tërmet i fuqishëm prej 7 ballësh të Rihterit
![Britania e madhe paralajmëron kundër](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Screenshot_9-20-780x439.png)
Britania e madhe paralajmëron kundër "përçarjes" së NATO-s: Duhet të qëndrojmë së bashku
![Ukraina refuzon marrëveshjen e SHBA-së për mineralet e rralla: Nuk i mbron interesat tona](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Screenshot_6-21-780x439.png)
Ukraina refuzon marrëveshjen e SHBA-së për mineralet e rralla: Nuk i mbron interesat tona
![Departamenti amerikan i Shtetit heq nga ueb-faqja deklaratën se nuk e mbështet pavarësinë e Tajvanit](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/1-143-780x439.jpg)
Departamenti amerikan i Shtetit heq nga ueb-faqja deklaratën se nuk e mbështet pavarësinë e Tajvanit
![Ushtria amerikane mund të vendoset në Ukrainë - por vetëm për t'i mbrojtur investimet e SHBA-së](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Screenshot_3-21-780x439.jpg)
Ushtria amerikane mund të vendoset në Ukrainë - por vetëm për t'i mbrojtur investimet e SHBA-së
![Lufta në Ukrainë, SHBA u dërgon nga gjashtë pyetje shteteve evropiane](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/page-88-780x439.jpg)
Lufta në Ukrainë, SHBA u dërgon nga gjashtë pyetje shteteve evropiane
![104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/09/image2-380x233.jpeg)
104.5m² komfort – Banesë luksoze me pamje tërheqëse për zyret e juaja
![Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/Screenshot-2024-02-20-142648-380x233.png)
Investoni në të ardhmen tuaj – bli banesë në ‘Arbëri’ tani! ID-140
![Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/1a-1-380x233.jpg)
Shitet banesa në Fushë Kosovë në një vendodhje perfekte – 80.5m², çmimi 62,000Euro! ID-254
![Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/02/DSC00994-380x233.jpg)
Ideale për zyre – në qendër të Prishtinës lëshohet banesa me qira ID-253
![Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2023/07/foto-kryesore-per-tlgre-380x233.jpg)
Bli shtëpinë e ëndrrave tuaja në Prishtinë – ZBRITJE në çmim, kapni mundësinë tani! ID-123
![A do të shihemi në Balkan eCommerce Summit 2025?](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/ballkan-summit-380x233.jpg)
A do të shihemi në Balkan eCommerce Summit 2025?
![Ekskluzivisht në Telegrafi Deals – Nike REAX nga 101€ në 79.95€!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/01/rsz_220250130_telegrafi_deals-380x233.png)
Ekskluzivisht në Telegrafi Deals – Nike REAX nga 101€ në 79.95€!
![Çfarë do të thotë DeepSeek AI për marrëdhëniet e SHBA me Kinën?](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/01/1-272-380x233.jpg)
Çfarë do të thotë DeepSeek AI për marrëdhëniet e SHBA me Kinën?
![Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2024/12/20241218-Telegrafi-Deals-380x233.png)
Çdo fëmijë e don një xhaketë të re për vit të ri!
![25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2020/11/1_optimized-380x233.png)
25% zbritje në çizmet Adidas Terrex? Zgjate dorën!
Më të lexuarat
![Osmani dhe Kurti me një foto të përbashkët në Mynih të Gjermanisë](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/480197055_10162293276589133_801476930299187836_n-1-e1739659801845-780x439.jpg)
Osmani dhe Kurti me një foto të përbashkët në Mynih të Gjermanisë
![Eksperti i leximit të buzëve zbulon se çfarë kërkoi Bellingham nga gjyqtari para se të ndëshkohej me karton të kuq](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/Nicola-Hickling-780x439.png)
Eksperti i leximit të buzëve zbulon se çfarë kërkoi Bellingham nga gjyqtari para se të ndëshkohej me karton të kuq
![Befasi emocionuese për Gjestin, takohet me motrën dhe vëllain për herë të parë pas katër muajsh izolimi](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/gje8.jpg)
Befasi emocionuese për Gjestin, takohet me motrën dhe vëllain për herë të parë pas katër muajsh izolimi
![Publikohet videoja e transkriptuar nga biseda e Bellingham me gjyqtarin që e ndëshkoi me karton të kuq](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/refer-780x439.png)
Publikohet videoja e transkriptuar nga biseda e Bellingham me gjyqtarin që e ndëshkoi me karton të kuq
![Me çfarë armësh krenohet ushtria shqiptare? Vengu: Nuk kemi asnjë avion, gabim i pafalshëm](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/vengu-780x439.jpg)
Me çfarë armësh krenohet ushtria shqiptare? Vengu: Nuk kemi asnjë avion, gabim i pafalshëm
![Ronaldo Nazario emëron ish-shokun te Real Madridi si më të dobëtin që ka parë në karrierë](https://telegrafi.com/wp-content/uploads/2025/02/ronaldo-2-780x439.png)
Ronaldo Nazario emëron ish-shokun te Real Madridi si më të dobëtin që ka parë në karrierë