Sejko: Produktiviteti i ulët dhe plakja, sfida madhore për ekonominë e Shqipërisë

Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Gent Sejko, tha sot gjatë një konference të organizuar nga Universiteti “Luarasi”, se perspektiva e Shqipërisë mbetet pozitive.

Megjithatë, sipas tij, një nga sfidat më të mëdha për ekonominë shqiptare është përmirësimi i produktivitetit dhe arritja e një niveli konkurrueshmërie të krahasueshëm me atë të vendeve të zhvilluara evropiane.

Ai tha se, pavarësisht përmirësimeve të deritanishme, Shqipëria ka ende punë për të bërë për të pasur një strukturë ekonomike të orientuar drejt sektorëve me vlerë të lartë të shtuar.

“Një sfidë komplekse me pasoja jo vetëm në ekonominë shqiptare, por edhe në atë evropiane e globale, është edhe plakja e popullsisë dhe mungesat në rritje e fuqisë punëtore. Ky proces ndikon si në tregun e punës, ashtu edhe në perspektivat afatgjata të rritjes ekonomike dhe të qëndrueshmërisë së sistemit të pensioneve dhe të borxhit publik; Një tjetër sfidë është ndikimi i ndryshimeve klimatike në sektorë kyç, si bujqësia dhe turizmi, të cilët shfaqin ndjeshmëri ndaj tyre. Përveç ndikimit të drejtpërdrejtë në aktivitetin ekonomik dhe punësim, këta dy sektorë janë gjithashtu një potencial i madh për zhvillimin e ekonomisë shqiptare në të ardhmen,” tha Sejko.

Sipas tij, adresimi i këtyre sfidave kërkon të ndërmerren disa hapa. “Së pari, investimi për modernizimin e infrastrukturës fizike dhe digjitale, zhvillimi i kërkimit shkencor, përditësimi i filozofisë dhe praktikave menaxheriale dhe përmirësimi i klimës së biznesit në të gjitha dimensionet e saj do të rrisin produktivitetin dhe do të ndihmojnë në përballimin e konkurrencës në rritje, si në plan kombëtar ashtu edhe rajonal e global; Së dyti, investimi për zhvillimin e kapitalit njerëzor, nëpërmjet përmirësimit të sistemit arsimor dhe krijimit të programeve të specializuara për aftësimin profesional, është thelbësor për fuqizimin e kapitalit njerëzor. Krijimi i stimujve për rikthimin e diasporës dhe përmirësimi i kushteve të punës do të ndihmojnë në frenimin e largimit të të rinjve dhe në krijimin e një mjedisi që i nxit ata të ndërtojnë të ardhmen e tyre brenda vendit;

Së treti, shfrytëzimi optimal i pasurive natyrore të vendit, përfshirë resurset energjetike, minerare, bujqësore dhe turistike, kërkon një strategji të mirëmenduar dhe koordinuar, për të shmangur pasojat e ndërsjella negative. Kjo strategji duhet të orientojë më tej politikat e zhvillimit publik, burimet sipërmarrëse e financiare të sektorit privat, si dhe një shpërndarje sa më eficiente të flukseve të kredisë bankare,” tha Guvernatori.

Sipas tij, zbatimi i këtyre masave kërkon bashkëpunim të ngushtë midis sektorit publik dhe atij privat, ndërsa secili aktor duhet të kontribuojë në fushën e tij të ekspertizës, brenda kornizave ligjore dhe me një qasje të përbashkët, për të siguruar që këto iniciativa të kenë sukses.

Guvernatori theksoi edhe njëherë se pavarësisht goditjeve nga pandemia dhe inflacioni, Shqipëria ka arritur të ruajë jo vetëm stabilitetin ekonomik e financiar të saj, por edhe të përshpejtojë ritmin e rritjes ekonomike.

Vëllimi i aktivitetit ekonomik në vend ka shënuar një rritje kumulative prej 18.3% në krahasim me fundin e vitit 2019, punësimi dhe pagat janë rritur përkatësisht me 3.9% dhe 15.4%, ndërsa shkalla e papunësisë ka rënë në minimumin historik prej 10.7%. Paralelisht me këto zhvillime, treguesit kryesorë ekonomikë dhe financiarë, si borxhi publik, borxhi i huaj dhe raporti i kredive me probleme, kanë treguar përmirësime të dukshme. Në veçanti, inflacioni është 3 herë më i ulët se në vitin 2022, duke zbritur në 2.2%, ndërkohë që treguesit e shëndetit të sektorit bankar janë në nivele pozitive. Të gjitha këto kanë mundësuar, ndër të tjera, edhe përmirësimin e vlerësimit të rrezikut të kreditit të Shqipërisë nga institucionet ndërkombëtare. /Telegrafi/