Kërcënimet e Trumpit ngritin alarm, NATO diskuton vendosjen e trupave në Grenlandë

Vendet e NATO-s diskutuan vendosjen e trupave në Grenlandë në përgjigje të kërcënimit të Donald Trump se do të përdorte ushtrinë amerikane për të kapur ishullin danez.

Bëhet e ditur se Gjermania ishte në mesin e dhjetëra aleatëve evropianë që mendohej se kishte mbajtur bisedime jozyrtare mbi “çfarë do të bënin trupat e NATO-s” nëse presidenti i SHBA-së do të zbatonte kërcënimet e tij.

Madje u ngritën pyetje nëse neni 5, klauzola e mbrojtjes reciproke e aleancës ushtarake perëndimore, mund të përdoret në rast të një pushtimi amerikan të një shteti tjetër anëtar të NATO-s.

Kjo vjen pasi Trump filloi mandatin e tij të dytë në Shtëpinë e Bardhë duke konsideruar hapur një marrje me forcë të Grenlandës, një pjesë autonome e Danimarkës.

Presidenti amerikan ka thënë se do të ishte një “akt jomiqësor” nëse Kopenhaga refuzon të heqë dorë nga ishulli Arktik, ndërkohë që Rusia dhe Kina të dyja shtyjnë të forcojnë praninë e tyre në zonë.

“Berlini nuk dëshiron të dërgojë trupa në Ukrainë, sepse situata është ‘shumë e paqartë’, por nuk po e mohon dërgimin e trupave të NATO-s në Grenlandë”, tha një diplomat i NATO-s.

Ndryshe, vërejtjet e Trumpit kanë shkaktuar përçarje midis kombeve evropiane se si të reagojnë pa shkaktuar një krizë transatlantike, shkruan yahoonews, përcjell Telegrafi.

Scholz ka qenë kritiku më i zëshëm i Evropës i Trumpit për Grenlandën, duke deklaruar se “kufijtë nuk duhet të zhvendosen me forcë” si një parim ndërkombëtar.

Por Mette Frederiksen, kryeministrja daneze, u ka kërkuar aleatëve që të mos i përgjigjen presidentit amerikan për të shmangur përkeqësimin e tensioneve aktuale.

Ajo ka mirëpritur shqetësimet e sigurisë së SHBA-së mbi Arktikun dhe ka premtuar të rrisë praninë ushtarake të Danimarkës në Grenlandë, por këmbënguli se ishulli nuk është në shitje.

Raportohet se Frederiksen ka nisur një turne evropian për të siguruar privatisht mbështetjen e vendeve anëtare të BE-së dhe aleatëve të NATO-s, duke përfshirë një ndalesë në Downing Street për bisedime me Keir Starmer.

Danimarka gjithashtu ka zbuluar planet për të shpenzuar 1.5 miliardë dollarë në dy anije të reja inspektimi, dy drone dhe dy patrulla për të rritur sigurinë në ishull.

Ajo ka premtuar të përmirësojë një fushë ajrore për të lejuar aeroplanët luftarakë F-35 të operojnë nga Grenlanda.

Ndërkohë Franca dhe Gjermania kanë deklaruar hapur dërgimin e trupave evropiane për t’iu bashkuar amerikanëve tashmë të stacionuar atje, por disa liderë evropianë kanë sugjeruar organizimin e një “lufteje” më të fuqishme kundër propozimeve të presidentit amerikan.

Në diskutimet brenda selisë së NATO-s në Bruksel, shtetet anëtare kanë menduar nëse neni 5, i cili thotë se një sulm ushtarak ndaj një aleati konsiderohet si një sulm ndaj të gjithëve, mund të përdoret nëse Trump mendon një pushtim të Grenlandës.

Megjithatë, opsioni u përjashtua shpejt sepse do të kërkonte mbështetjen unanime të 32 vendeve anëtare të NATO-s, përfshirë SHBA-në.

Mbrojtja e ndërsjellë është shkaktuar vetëm një herë në historinë e aleancës, pas sulmeve të 11 shtatorit në Amerikë.

Ndërsa neni 4, i cili lejon një kryeqytet të nisë konsultime urgjente nëse kërcënohet “integriteti territorial, pavarësia politike ose siguria”, u pa si një masë më e përshtatshme. /Telegrafi/