Njerëzit në mbarë botën përkujtojnë 80-vjetorin e Holokaustit

Udhëheqësit botërorë do të marrin pjesë në ceremoninë në Aushvicit sot, duke përfshirë kancelarin gjerman Olaf Scholz, presidentin francez Emmanuel Macron dhe mbretin Charles III të Britanisë.

Të dielën, qindra u mblodhën në Memorialin e Aushvicit në Wertheimpark, Amsterdam, për të nderuar viktimat e Holokaustit në 80-vjetorin e tij.

Kryeministri holandez Dick Schoof iu bashkua ngjarjes solemne, duke qëndruar përkrah të mbijetuarve.

Jacques Grishaver, përfaqësues i Komitetit Hollandez të Aushvicit, foli për dhimbjen e vazhdueshme të Holokaustit dhe përgjegjësinë që ai i jep njerëzimit.

“Dhimbja nuk është larguar. Por më ka dhënë gjithmonë forcën për të luftuar për një botë në të cilën ‘kurrë më Aushvici’ nuk është vetëm një premtim, por bëhet realitet. Kurrë më Aushvici është më shumë se një thirrje kujtimi. Është një detyrë,” tha ai.

Përkujtimet do të vazhdojnë të hënën në Aushvic-Birkenau në Poloninë jugore, vendi ku mbi një milion njerëz – hebrenj, polakë, romë, sinti, të burgosur të luftës sovjetike, individë LGBTQ+ dhe të tjerë – u vranë nga Gjermania naziste.

Përvjetori i çlirimit të tij nga forcat sovjetike më 27 janar 1945, mbetet një nga simbolet më të fuqishme të Holokaustit.

Përkujtimi i këtij viti është veçanërisht tronditës, pasi të mbijetuarit, tani në vitet e tyre të avancuara, vazhdojnë të dëshmojnë për mizoritë që kanë duruar.

Muzeu Shtetëror Auschwitz-Birkenau pret që rreth 50 të mbijetuar të marrin pjesë në ngjarjet e së hënës, të cilëve u janë bashkuar udhëheqës politikë, anëtarë të familjes mbretërore dhe personalitete nga e gjithë bota.

Mes të mbijetuarve është edhe Barbara Donezka, e cila ka vizituar sërish kazermën ku ishte burgosur kur ishte fëmijë. Duke qëndruar pranë shtratit të drurit që zinte dikur, ajo tha: “Epo, kujtimet po kthehen. Pyes veten se si i mbijetova kësaj – urisë, të ftohtit, frikës për jetën time”.

Një nga kujtimet e saj më të dhimbshme është vdekja e shoqes së saj të re Helena, e cila ishte vetëm katër vjeç.

“Oh, sa e tmerrshme ishte, ne po qanim kaq shumë”, kujton Donezka.

“Ishte hera e parë që rashë në kontakt me vdekjen. Kisha menduar se nuk do të vdisnim. Mendova se vetëm të rriturit do të vdisnin, kemi ende shumë kohë”, shtoi ajo.

Liderët botërorë që marrin pjesë në ceremoni përfshijnë kancelarin gjerman Olaf Scholz, presidentin francez Emmanuel Macron, kryeministrin kanadez Justin Trudeau dhe mbretin Charles III të Britanisë.

Të pranishëm do të jenë edhe personalitete nga Austria, Italia, Polonia dhe vende të tjera.

Megjithatë, përvjetori ka ndezur pyetje politike. Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu nuk mori pjesë, për shkak të një urdhërarresti të lëshuar nga Gjykata Penale Ndërkombëtare për krimet e dyshuara të luftës në Gaza.

Në vend të kësaj, Ministri i Arsimit, Yoav Kisch do të përfaqësojë Izraelin.

Aushvici, tani një muze dhe vend përkujtimor, mbetet një simbol global i Holokaustit dhe rreziqeve të urrejtjes, racizmit dhe antisemitizmit.

Në vitin 2024, më shumë se 1.83 milionë vizitorë erdhën për të mësuar rreth historisë së saj. Vendi ruan artefakte dhe histori, duke siguruar që mësimet e së kaluarës t’u transmetohen brezave të ardhshëm.

Ndërsa bota mblidhet për të kujtuar viktimat dhe të mbijetuarit e Aushvicit, përvjetori shërben si një përkujtim i vuajtjeve të kaluara dhe një thirrje për të mbrojtur vlerat e lirisë, tolerancës dhe dinjitetit njerëzor për brezat që vijnë. /Telegrafi/