​Ikja e mjekëve, problem rajonal

Numri i profesionistëve shëndetësorë që po synojnë punësim në vendet evropiane nuk ka shënuar rënie, sipas përfaqësuesve të mjekëve në Kosovë, Shqipëri dhe Maqedoni të Veriut. Kushtet e papërshtatshme të punës dhe pagat e ulëta po konsiderohen prej arsyeve kryesore që mantelbardhët po e braktisin rajonin.

Bedri Ramadani me prejardhje nga Kosova, ka 25 vjet që jeton dhe punon në Gjermani.

Ai është zëvendësdrejtor i Klinikës së Kardiokirurgjisë në Duseldorf dhe thotë se kushtet e punës atje janë shumë të mira.

Ramadani nuk e përjashton mundësinë që në të ardhmen të shërbejë edhe në Kosovë por thotë se politika e këtij vendi duhet të mbështesë institucionet shëndetësore, në mënyrë që mjekëve tu krijohen kushte më të përshtatshme të punës.

“Me siguri janë faktorë të ndryshëm që ndikojnë [në largimin e mjekëve] por unë mendoj se perspektiva të cilën të rinjtë këtu [në rajon] nuk e shohin dhe ndërrimi i politikave të ndryshme që nuk u japin të rinjve perspektivë, vendosin të dalin jashtë për një përparim profesional më të mirë… Ne duhet të rinjtë t’i motivojmë, natyrisht edhe politika duhet ta mbështesë shëndetësinë shumë, duhet të krijohen kushte. Ne kemi mjekë shumë të talentuar këtu dhe besoj që mundemi të bëjmë edhe me të arritura edhe më të mëdha në mjekësi”, thotë Ramadani.

Numri i saktë i profesionistëve shëndetësorë që largohen nga Kosova, nuk dihet. Por një tregues është numri i atyre që e kërkojnë certifikatën e etikës dhe profesionit – dokument që shërben për t’u punësuar jashtë vendit.

Deri në fund të këtij viti pritet që numri i profesionistëve shëndetësorë që e kërkojnë këtë certifikatë të tejkalojë njëqindëshin, thotë kryetari i Odës së Mjekëve, Pleurat Sejdiu.

“Deri më sot (17 tetor) kemi 93, gjithmonë parashohim që deri në fund të vitit do të jenë mbi 100 apo 110…Nuk qëndron fakti që ka rënë numri. Kur deklarohet se ka rënë numri, bie për 30 apo 40 për qind. Lëvizja e tillë nuk ndodhë, lëvizjet 10-15 për qind nuk janë ato të cilat janë të prekshme. Ministria e Shëndetësisë apo kushdo tjetër nuk kanë të dhëna. Ne i kemi ato të dhëna të vet-deklarimit përmes kësaj certifikate, por nuk duhet harrur se një pjesë e mirë e shteteve, sidomos Zvicra, Britania e Madhe, skandinavët nuk e kërkojnë këtë dokument. Përveçse, pas aplikimit atje për licencim i verifikojnë tek ne, nëse janë këto dokumente valide. Prandaj, ky numër mund të jetë edhe më i madh, më i vogël assesi. Nuk ka rënie që mund ta deklarojmë”, thotë Sejdiu.

Edhe nga Këshilli Kombëtar i Urdhrit të Mjekëve të Shqipërisë (KKUMSH) përmes një përgjigje me shkrim për KosovaPress thonë se gjatë vitit të kaluar, numri i mjekëve që kanë kërkuar certifikatën që shërben për të punuar jashtë vendit, është rreth 150.

Sipas KKUMSH-së shumica prej tyre janë mjekë të përgjithshëm.

“Në vitin 2022 janë lëshuar 191 certifikata të sjelljes së mirë, ndërsa në vitin 2023 këtë dokument e kanë kërkuar 147 mjekë. Kjo certifikatë tërhiqet nga mjekë që kërkojnë të punojnë jashtë vendit. Nga mjekë që aplikojnë për master apo specializim jashtë vendit. Nga ata që shkoj nëpër trajnime apo shkolla verore apo për kualifikime të ndryshme. Për mjekë që punojnë vullnetarisht në organizata humanitare dhe nga ata që punojnë me organizata ndërkombëtare për projekte brenda Shqipërisë. Shumica janë mjekë të përgjithshëm që kanë tërhequr këtë certifikatë”, thuhet në përgjigjen e KKUMSH-së.

Sipas këtij këshilli, disa nga vendet ku aplikojnë mjekët shqiptarë janë janë Italia, Gjermania, Anglia, Shtetet e Bashkuara, Kanada, Franca, Zvicra e Austria.

Përafërsisht shifër të njëjtë me Kosovën, përmend edhe kryetari i Shoqatës së Mjekëve në Maqedoninë e Veriut, Nevzat Elezi.

“Është fakt se në Maqedoni kemi një numër bukur të mirë nga ajo që marrim nga të dhënat e Odës së Mjekëve të Maqedonisë, shohim se një numër i madh i doktorëve marrin licenca për jashtë…Është mirë që ne të bëjmë përmirësimin e kushteve, qofshin kushtet e punës ku ata duhet të tregojnë dijeninë e tyre ose në anën tjetër në aspektin financiar të mund të rrisim rrogat sa më shumë t’i mbajmë të rinjtë këtu. Fatkeqësisht më të mirët ndoshta neve na largohen nga vendi për arsye se ata ndjejnë veten edhe më të sigurt[në vendet evropiane]…Nga Maqedonia nuk kemi numër të largimit mbi 100 këtë vit. Është diku afër 100 të larguar në Evropë nga ajo që ne kemi marrë nga të dhënat e Odës së Mjekëve”, thotë Elezi.

Kosova po përballet problemin e largimit të personelit shëndetësor tash e disa vjet.

Numri më i madh i atyre që largohen janë infermierë.

Paga e infermierëve në Kosovë sillet rreth 500 euro, ndërkaq për mjekët shkon deri mbi 1.000 euro./kp/