Çfarë ndodhi në Konferencën e Sigurisë në Mynih? Shtatë deklaratat që bënë bujë

Mbledhja vjetore tre-ditore në qytetin bavarez pa një mori liderësh që ofruan, nganjëherë, vizione konkurruese.

Udhëheqësit globalë, ministrat dhe politikëbërësit e tjerë kryesorë zbritën në Mynih gjatë fundjavës për të diskutuar mbi sfidat kryesore me të cilat përballet bota, me Ukrainën dhe fillimin e mundshëm të negociatave të paqes me Rusinë në krye të agjendës.

Fjalimet që duhen parë, të mbajtura nga presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky, presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen dhe zëvendëspresidenti i SHBA-së JD Vance, ekspozuan qartë se sa të shkëputura po bëhen të dy anët e Atlantikut lidhur me vlerësimet e tyre për kërcënimet.

“Një qasje e re e guximshme”: Ursula von der Leyen

“Mund të njoftoj se do të propozoj aktivizimin e klauzolës së arratisjes për investimet në mbrojtje. Kjo do t’i lejojë vendet anëtare të rrisin ndjeshëm shpenzimet e tyre të mbrojtjes”, tha Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen.

Konteksti: Shtetet anëtare të BE-së duhet të investojnë 500 miliardë euro në mbrojtje gjatë dekadës së ardhshme dhe liderët po luftojnë për të rënë dakord për instrumentet e përbashkëta.

Bëhet e ditur se lehtësimi i rregullave fiskale u konsiderua tashmë si një zgjidhje e mundshme në fillim të këtij muaji nga udhëheqësit e BE-së pas një tërheqjeje jozyrtare në mbrojtje.

Kjo do t’u mundësonte shteteve anëtare me pak hapësirë ​​fiskale për të rritur shpenzimet e mbrojtjes pa shkelur rregullat e BE-së dhe pa u bërë objektiv i një Procedure të Deficitit të Tepruar që mund të çojë në gjoba.

Tetë shtete anëtare janë aktualisht në shënjestër të një procedure të tillë.

Von der Leyen i tha konferencës se masa do të ishte pjesë e një “qasjeje të re të guximshme”, sepse “kur bëhet fjalë për sigurinë evropiane, Evropa duhet të bëjë më shumë. Evropa duhet të sjellë më shumë në tryezë”.

Evropa po tërhiqet nga vlerat e saj themelore: JD Vance

“Kërcënimi për të cilin shqetësohem më shumë përballë Evropës nuk është Rusia, nuk është Kina, nuk është ndonjë aktor tjetër i jashtëm. Dhe ajo për të cilën shqetësohem është kërcënimi nga brenda: tërheqja e Evropës nga disa nga vlerat e saj më themelore, vlera të përbashkëta me Shtetet e Bashkuara të Amerikës”, tha zëvendëspresidenti i SHBA-së.

Konteksti: Evropa shpresonte që Vance të jepte njëfarë qartësie mbi strategjinë e administratës amerikane për bisedimet e paqes me Rusinë, pas komenteve në fillim të javës nga Donald Trump dhe Pete Hegseth.

Një deklaratë nga presidenti amerikan la të kuptohej se Evropa dhe Ukraina mund të përjashtoheshin nga negociatat me Rusinë, ndërsa Sekretari i Mbrojtjes tha se është “e pamundur” që Ukraina të besojë se do të bëhet anëtare e NATO-s ose se do të kthehet në kufijtë e saj të para 2014, shkruan euronews, përcjell Telegrafi.

Por Vance i bëri vetëm një referencë kalimtare Ukrainës dhe në vend të kësaj ia kushtoi fjalimin e tij kryesor 10-minutësh kritikimit të Evropës për gjoja kthimin prapa në vlerat demokratike dhe mosdëgjimin e votuesve të saj.

Anëtarësimi në NATO nuk është jashtë tryezës për Ukrainën: Rutte

“Kjo nuk ka të bëjë me marrëveshjen e paqes. Disa mendojnë se duhet të jetë pjesë e një marrëveshjeje paqeje, por nuk është pjesë e rezultatit. Ne duhet ta marrim hap pas hapi, duhet të sigurohemi që marrëveshja siguron që Putini të mos provojë më”, tha Mark Rutte, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s.

Konteksti: Deklarata e Hegseth në takimin ministror të NATO-s në Bruksel në fillim të javës dukej se nënkuptonte se Ukraina mund të detyrohet të heqë dorë nga aspirata e saj për t’u bashkuar me aleancën ushtarake si pjesë e negociatave të paqes me Rusinë për t’i dhënë fund luftës.

Kjo është përkundër faktit që aleatët thanë vitin e kaluar pas një samiti në Uashington se Ukraina ishte në një “rrugë të pakthyeshme” drejt anëtarësimit.

Rutte megjithatë hodhi poshtë se anëtarësimi në NATO do të lidhej me bisedimet e paqes.

Le të krijojmë ‘forcat e armatosura të Evropës’: Zelensky

“Ne duhet të ndërtojmë Forcat e Armatosura të Evropës në mënyrë që e ardhmja e Evropës të varet vetëm nga evropianët dhe vendimet për Evropën të merren në Evropë”, tha Zelensky në një fjalim.

Konteksti: Njoftimi i Trumpit se kishte mbajtur një telefonatë të gjatë me Vladimir Putinin pa u konsultuar më parë me Ukrainën, thirrjet e përsëritura të Uashingtonit se Evropa merr më shumë përgjegjësi për sigurinë e saj dhe ndryshimin e politikës së saj të jashtme drejt Indo-Paqësorit, së bashku me paralajmërimet nga agjencitë e inteligjencës se Rusia mund të ketë mjetet për të sulmuar një aleat evropian të NATO-s deri në vitin 2030, po përshpejton diskutimet për aftësitë evropiane.

“Të jemi të qartë, ne nuk mund të përjashtojmë mundësinë që Amerika mund të refuzojë të bashkëpunojë me Evropën për çështjet që e kërcënojnë atë”, tha Zelensky, duke shtuar se “Ukraina nuk do të pranojë kurrë marrëveshje pas shpine pa përfshirjen e saj dhe i njëjti rregull duhet të zbatohet për të gjithë Evropën”.

Unë do të rivendos lidershipin e Gjermanisë në BE: Merz

”Unë po dëgjoj nga takimet këtu në konferencë se ka mungesë të lidershipit gjerman brenda Bashkimit Evropian dhe jam plotësisht dakord me ata që kërkojnë lidership nga Gjermania, dhe sinqerisht jam i gatshëm ta bëj këtë sepse po shoh që Gjermania është në një pozicion strategjik në qendër të Evropës; se kaq shumë gjëra në Evropë varen nga Gjermania”, tha Friedrich Merz në një panel diskutimi.

Konteksti: Udhëheqësi i Unionit Demokratik Kristian (CDU) konservator mendohet gjerësisht të jetë kancelari i ardhshëm gjerman pas zgjedhjeve që do të mbahen më 23 shkurt.

Zgjedhjet e vendit u shtynë pas rënies së koalicionit tre partiak të Olaf Scholzit.

Raportohet se grindja, së bashku me problemet ekonomike të Gjermanisë, e kishin dobësuar zërin e Berlinit në nivel evropian.

Marrëveshja SHBA-Ukrainë për tokat e rralla ‘makth’ për Putinin: Graham

“Nëse kjo marrëveshje për mineralet ndodh, është një makth për Putinin, sepse ne kemi diçka për të mbrojtur që nuk e kishim më parë. Kështu që ju më mirë të shtyni përpara këtë marrëveshje minerale”,  tha senatori amerikan Lindsey Graham.

Konteksti: Në një intervistë në fillim të kësaj jave, Trump dukej se sugjeroi se mbështetja e vazhdueshme ushtarake e SHBA-së për Ukrainën mund të kushtëzohej me një marrëveshje prej 500 miliardë dollarësh mbi lëndët e para kritike që përdoren në një gamë të gjerë pajisjesh të përditshme dhe të teknologjisë së lartë, duke përfshirë pajisjet ushtarake.

Ndryshe, Kina kontrollon pjesë të konsiderueshme të minierave dhe përpunimit global të një numri të këtyre materialeve, duke përfshirë litiumin, galiumin dhe germaniumin.

Graham tha se me këtë marrëveshje “Trump mund të shkojë te populli amerikan dhe të thotë se Ukraina nuk është një barrë, është një përfitim”.

“Ata janë ulur në krye të mineraleve me vlerë triliona dollarë, nga të cilat të gjithë ne mund të përfitojmë”, shtoi senatori.

Evropa ka të ngjarë të mos jetë në bisedimet e paqes: Kellogg

“Mund të keni në tryezë ukrainasit, rusët dhe amerikanët duke folur”, tha Keith Kellogg, i dërguari special i Trumpit për Ukrainën dhe Rusinë.

Konteksti: Udhëheqësit evropianë dhe Volodymyr Zelensky i Ukrainës kanë thënë për muaj të tërë se çdo bisedë paqeje me Rusinë do të duhej t’i përfshinte ata pasi çdo marrëveshje do të ndikonte në sigurinë e të gjithë kontinentit.

Por thirrja e Trumpit me Putinin sugjeroi se të dyja palët mund të përjashtoheshin, duke shkaktuar një “stuhi diplomatike” gjatë javës së kaluar midis kryeqyteteve evropiane dhe Kievit.

I shtyrë për pjesëmarrjen e Evropës, Kellogg tha: “Unë mendoj se kjo nuk do të ndodhë”.

Ai shtoi se “aleanca evropiane” megjithatë do të ishte “kritike” për të siguruar sovranitetin ukrainas. /Telegrafi/