Trump e njohu si kryeqytet të Izraelit, por çfarë në fakt e bën Jerusalemin kaq të shenjtë?

Presidenti amerikan Donald Trump ka njohur Jerusalemin si kryeqytetin e Izraelit dhe ka njoftuar se në këtë qytet do të vendoset selia e re diplomatike e SHBA-ve.

Trump e ka komunikuar këtë njoftim përmes një dalje për mediat nga Shtëpia e Bardhë.

Plot 70 vite më parë, pas fundit të dhunshëm të sundimit britanik, kur OKB-ja votoi për ndarjen e Palestinës në shtete hebraike dhe arabe, Jerusalemi u përkufizua si entitet i veçantë nën mbikëqyrjen ndërkombëtare.

Sipas të gjitha procedurave, Departamenti i Shtetit, do të nisë menjëherë procesin e zhvendosjes së ambasadës në Jerusalem nga Tel Aviv ku ndodhet sot.

Mund të mos jetë e qartë fillimisht pse ndryshimi i kësaj politike është kaq i rëndësishëm. Jerusalemi është pas të gjithave, ‘de facto’ kryeqytet i Izraelit.

Parlamenti Izraelit (Knesset) është atje, siç është zyra e kryeministrit, rezidenca e Presidentit, Gjykata Supreme dhe të gjitha agjensitë ekzekutive.

Izraelitët e konsiderojnë Jerusalemin kryeqytet të tyre, pavarësisht nëse është i njohur apo jo si i tillë nga Shtetet e Bashkuara.

Si një çështje praktike, ndryshimi është simbolik. Por si i tillë, kjo është shumë e rëndësishme. Për të kuptuar pse është kaq e rëndësishme duhet kuptuar historia e qytetit.

Pse është ky qytet kaq i rëndësishëm për krishterimin, islamin dhe judaizmin, ku të tre fetë i kthejnë origjinat e tyre të përbashkëta në figurën e Abrahamit.

Jerusalemi – emër që rezonon në zemrat e të krishterëve, hebrenjve dhe myslimanëve dhe bën jehonë nëpër shekuj të historisë së përbashkët dhe kontestuese.

I njohur në hebraisht si Yerushalayim dhe në arabisht si al-Kuds, është një nga qytetet më të vjetra në botë.

Ai është pushtuar, shkatërruar dhe rindërtuar herë pas here, dhe çdo shtresë e tokës së tij zbulon një pjesë të ndryshme të së kaluarës.

Ndonëse shpesh ka qenë fokusi i tregimeve të ndarjes dhe konfliktit midis njerëzve të feve të ndryshme, ata janë të bashkuar në nderimin e tyre për këtë tokë të shenjtë.

Në thelbin e saj është qyteti i vjetër, një labirint i rrugicave të ngushta dhe arkitektura historike që karakterizon katër këndet e saj – të krishterët, myslimanët, çifutët dhe armenët.

Kisha

Brenda lagjes së krishterë është Kisha e Varrit të Shenjtë, një fokus i rëndësishëm për të krishterët në mbarë botën.

Ajo është e vendosur në një vend që është thelbësore për historinë e Jezusit, vdekjen, kryqëzimin dhe ringjalljen e tij.

Sipas shumicës së traditave të krishtera, Jezusi u kryqëzua atje, në Golgotha, ose në kodrën e Kalvarit, varri i tij gjendet brenda monumentit dhe ky ishte gjithashtu vendi i ringjalljes së tij.

Kisha udhëhiqet bashkërisht nga përfaqësues të besimeve të ndryshme të krishtera, kryesisht të Patriarkanës Ortodokse Greke, Françeskanët, nga Kisha Katolike Romake dhe Patriarkana e Armenisë, por edhe nga etiopianët, koptikët dhe kisha ortodokse siriane.
Kjo është një nga destinacionet kryesore të pelegrinazhit për miliona të krishterë në mbarë botën që vizitojnë varrin e zbrazët të Jezusit dhe kërkojnë ngushëllim dhe pendim në lutje në vend.

Xhamia

Këndi mysliman është më i madhi nga të katërt dhe përmban faltoren e Kupolës së Shkëmbit dhe Xhaminë el-Aqsa në një rrafshnaltë të njohur për myslimanët si Haram al-Sharif ose Faltorja Bujare.

Xhamia është vendi i tretë më i shenjtë në Islam dhe është nën administrimin e një trusti islamik të quajtur Waqf.

Myslimanët besojnë se Profeti Muhammed udhëtoi këtu nga Meka gjatë udhëtimit të tij të natës që njihet si Nata e Mirazhit.

Pak hapa larg, tempulli i Kupës së Shkëmbit mban gurin e themelit, ku myslimanët besojnë se Muhamedi pastaj u ngjit në qiell.

Myslimanët vizitojnë vendin e shenjtë gjatë gjithë vitit, por çdo të premte gjatë muajit të shenjtë të Ramazanit, qindra mijëra myslimanë vijnë për t’u lutur në xhami.

Muri

Çereku hebre është shtëpia e Kotelit, ose Murit Perëndimor, një mbetje e murit mbajtës të malit mbi të cilin Tempulli i Shenjtë dikur qëndronte.

Brenda tempullit ishte e Shenjta e Shenjtorëve, vendi më i shenjtë në judaizëm.

Judenjtë besojnë se ky ishte vendi i gurit të themelit nga i cili u krijua bota dhe aty ku Abrahami përgatitej të sakrifikonte djalin e tij Isak, përcjell arbresh.info. Shumë hebrenj besojnë se Domeja e Shkëmbit është vendi i Shenjtë i Shenjtorëve.

Sot, Muri Perëndimor është vendi më i afërt që hebrenjtë mund t’i luten të Shenjtit të Shenjtorëve. Menaxhohet nga rabini i Murit Perëndimor dhe çdo vit pret miliona vizitorë.

Njerëz hebrenj nga e gjithë bota vizitojnë këtë vend për t’u lutur dhe për t’u lidhur me trashëgiminë e tyre, veçanërisht gjatë Festës së Lartë.