Kuperi dhe zgjidhjet e propozuara

Kuperi duhet gjen një zgjidhje të “mesme” të përfaqësimit të Kosovës në marrëdhëniet regjionale dhe më gjerë

Dimri acar që ka kapluar Kosovën, zhvillimet në veri të shtetit të Kosovës dhe bisedimet e Cooperit për të gjet zgjidhje modelin e përfaqësimit të Kosovës ne konferencat regjionale dhe me gjerë, janë tema që janë shtruar gjatë kësaj periudhe me acar të përcjell si dhe me bllokime bore të fshatrave dhe tragjedive familjare të ndodhur në këtë kohë. Njëherësh janë zhvillime që karakterizojnë këtë periudhë kohore 10 ditore.

Diplomacia e Kuperit në Prishtinë dhe tentativa për të krijuar një raport përfaqësues ndërkombëtarë të Kosovës në takimet regjionale dhe me gjerë, janë përpjekje të BE për të gjet modelin më të pranueshëm për Prishtinën dhe Beogradin. Kësaj here është mjaft vështirë për të gjet rrugëdalje, sepse opcionalisht nuk ka shumë modele të propozuara në tavolinën e bisedimeve të ndërmjetësuar nga Kuperi.

Problemet janë evidente dhe pothuajse në një format edhe të pazgjidhur për shkak të ndoshta diplomacisë propozues të varfër. Palët insistojnë në interesa që janë të karakterit mjaft domethënës, përderisa pala e tretë që në këtë rast është Kuperi nuk ka ndonjë model propozues domethënës. Disa qarqe ndërkombëtare bëjnë më dije se mund të jetë model përfaqësimit vetëm me emërtimin: Kosovë, e disa paraqesin alternativa tjera si fusnota dhe mendimi i GJND apo Rezolutë 1244. Kjo e fundit konsideroj se është e papranueshme dhe nuk sjellë shtensionim të dialogut dhe nuk kontribuon më shumë në zgjidhje. Përderisa emërtime R. Kosova pa përdorim të “fusnotave”, mund te jetë ndoshta një variant efikase.

Është vështirë të imagjinohet që vendi ynë të mbetet në “fusnota”, që humb kuptimin real dhe objektiv edhe në të drejtën ndërkombëtare apo praktika tjera të ngjashme. Një çështje po dihet se është më rëndësi që Serbia së paku të pajtohet me një variant e ajo është pajtuar, por çështja qëndron te Kosova që nuk mund të pranoj sterotipe te tilla juridike dhe formula të tejkaluara siç është 1244. Domethënë nuk është me asgjë e pranueshme që të përmendet më 1244 në relacione të tashme dhe realitetit objektivë të ri në këto raporte ndërkombëtare.

Nuk është mirë që dikush t’ia nxënë për të madhe shtetit te ri të Kosovës për mospranimin e një formula të tilla denigruese. Kjo nënkupton se diplomacia ndërkombëtare është në krizë për shkak të mos gatishmërisë për të propozuar me shumë variante që do të pranojnë shtetet. Kjo bënë me dije se mbetet punë e madhe për të bërë, për të gjet solucione efektive të trajtimit të Kosovës në marrëdhëniet ndërkombëtare. Opsione valide si duket mungojnë, nuk ka ndonjë formulë adekuate që do të propozonte Kuperi që njëherësh do të ishte edhe fundi i bllokimeve serbe.

Çështja tjetër mbetet veriu i shtetit të Kosovës – barrikadat dhe kërcënimet e pakicës serbe dhe referendumi ilegal. Politika kërcënuese serbe vazhdon të jetë bazë e fuqishme politike dhe diplomatike, por asnjëherë miqësore me regjionin.

Ka shumë çështje për të analizuar. Mendoj se më mirë është që të shtjellohen një varg opsionesh që do të ishin me relaksuese për palët. Të shohim se çfarë propozimi do të sjell Kuperi. Një gjë dihet, Serbisë i konvenon që sa më parë të gjendet një zgjidhje e përfaqësimit të Kosovës në marrëdhëniet ndërshtetërore regjionale dhe me gjerë, andaj pritet që të gjendet një marrëveshje në mes fusnotave, Rezolutës 1244 dhe GJND-së.

Po që se s’ka ndonjë model të mesëm, atëherë kjo temë edhe mund të quhet e dështuar. Kuper e ka situatën në dorë për të propozuar një zgjidhje te “mesme” në mënyrë që të shmangë paqartësinë dhe papajtueshmërinë e palëve. Kosova nuk e pranon në asnjë mënyrë përfaqësimin nën 1244, e Serbia më firmën – Republikë. Andaj nuk mbetën shumë për të shpresuar se ka ndonjë zgjidhje për këtë temë.

Të shohim se çfarë propozimi do të jetë, edhe pse bashkësia ndërkombëtare ka një emërtim për të cilën mendon se mund të jetë i pranueshëm, emërtimi ‘Kosovë’. Por pritet të shihen reagimet serbe në këtë temë.