Erdogan e Putin nuk mund të “grinden” mes vete – sepse bëhet fjalë për shumë para!

Një “grindje” e re midis Vladimir Putinit dhe Recep Tayyip Erdoganit po teston aleancën e brishtë që i ka lejuar Rusisë dhe Turqisë të punojnë së bashku në Lindjen e Mesme.

Por ka edhe një arsye tjetër kryesore pse gjërat mund të mos shkojnë shumë larg, shkruan Bloomberg, përcjell Telegrafi: vendet kanë lidhje të thella ekonomike.

Potenciali për një “trazirë ekonomike” u testua në vitin 2016 kur Moska vendosi kufizime gjithëpërfshirëse mbi tregtinë, pas rrëzimit të një aeroplani luftarak rus në Siri, nga aeroplanët luftarakë turq.

Mosmarrëveshja e ushqimit çoi në humbje të vendeve të punës dhe një zgjerim të deficitit tregtar në Turqi, ndërsa nxiti inflacionin në Rusi.

Kjo masë u rrëzua nga Putini në vitin 2018 pasi marrëdhëniet u përmirësuan.

Por këtë herë, vlerësohet në shkrimin e Bloomberg, “interesat” mund të ishin edhe më të larta sepse aleanca e fundit ka thelluar lidhjet ekonomike.

Rusia ka rifilluar statusin e saj si partneri i dytë më i madh tregtar i Turqisë, me qarkullim të përgjithshëm prej rreth 26 miliardë dollarë, pasi biznesi është rikuperuar që nga “zënka” e fundit.

Ndërsa dy liderët takohen për bisedime këtë javë për të provuar të qetësojnë tensionet e fundit, këtu janë pesë grafikët që tregojnë se çfarë vihet në rrezik, nëse marrëdhëniet përkeqësohen.

Turqia renditet vetëm e shtata midis partnerëve më të mëdhenj tregtarë të Rusisë, por Moska po ndërton një fabrikë bërthamore 20 miliardë dollarë për fqinjin e saj jugor dhe hapi një tubacion të dytë gazi nën Detin e Zi në janar. Turqia gjithashtu bleu një sistem të mbrojtjes ajrore 2.5 miliardë dollarë nga Rusia vitin e kaluar dhe ka shprehur interes për të blerë më shumë.

Industria e turizmit e Turqisë, një burim kryesor i të ardhurave të huaja, mbështetet nga Rusia për rreth 16 për qind të vizitorëve të huaj në vit dhe një ndalim fluturimi në vitin 2016 ishte një goditje e madhe.

Erdogan u detyrua të bënte përpjekjet e afrimit për të hequr dënimet e turizmit të Putinit pas një rënie të të ardhurave nga industria.

Gjithashtu, edhe fermerët turq ishin humbësit më të mëdhenj të tregtisë nga “zënka” e fundit, pasi Putini përdori një ndalim të frutave dhe perimeve për të ndihmuar bizneset vendase që të investojnë në prodhimin e ushqimit.

Madje, televizioni shtetëror rus transmetoi një shkatërrim ceremonial të domateve turke në kulmin e bllokimit.

Ndalimi i frutave ishte i fundit që ndodhi në maj të vitit 2018. Shitjet që atëherë janë rikuperuar, por nuk janë rikthyer në nivelet para vitit 2016.

Turqia është tregu më i madh i grurit për Rusinë dhe eksportet janë rritur në një rekord të lartë në dy vitet e fundit, duke e bërë potencialisht Moskën më të prekur nga një gjendje e keqe këtë raund.

Në vitin 2016, Erdogan u tërhoq në frenimin e ushqimit të Putinit duke ndaluar në mënyrë të efektshme blerjet e grurit nga Rusia, por kjo strategji ishte e mbushur me rreziqe për Turqinë, eksportuesin më të madh të miellit në botë dhe një nga konsumatorët më të mëdhenj për frymë të bukës.

Një zonë tjetër ku Rusia ka investuar në mënyrë të konsiderueshme në lidhje tregtare me Turqinë është tregu i gazit, shkruan Bloomberg, përcjell Telegrafi.

Gjiganti i gazit Gazprom PJSC hapi tubacionin e gazit natyror TurkStream nën Detin e Zi në janar për të rritur pjesën e tij të tregut në Turqi dhe për të zvogëluar varësinë e Rusisë nga Ukraina si një rrugë transit.

Deficiti i lartë tregtar i Turqisë dhe shkalla në rritje e papunësisë e vendosin atë në një pozitë më të dobët se Rusia për të përballuar një bllokim tregtar.

Më shumë se 13% e turqve janë të papunë tani, krahasuar me pak më shumë se 10% para zënkës së fundit.

Për kontrast, Putini ka kaluar vitet e fundit në krijimin e disa prej rezervave më të mëdha në valutë të huaj në botë dhe shkurtimin e shpenzimeve për ta bërë Rusinë më elastike ndaj kërcënimeve të jashtme. /Telegrafi/