Ndërsa instruktorët i japin udhërat, dhjetëra studentë që marrin pjesë në një program pilot të ushtrisë çeke që synon rritjen e numrit të të rekrutuarve, zvarriten nëpër pyll, duke mbajtur pushkë luftarake dhe duke mësuar pozicionet e duhura të qitjes.
Ashtu si shumica e ish-shteteve satelit sovjetike tani në NATO, Republika Çeke ka humbur objektivat e rekrutimit për vite me rradhë dhe ka luftuar për të ruajtur nivelet e trupave.
Kjo i ka lënë njësitë e ushtrisë me staf të pamjaftueshëm dhe të paaftë për të arritur gatishmërinë luftarake, me pushtimin rus të Ukrainës, në skajet e Evropës Lindore, një kujtesë e ashpër e kërcënimit të mundshëm të Moskës për rajonin.
Bëhet e ditur se rreth 80 nxënës të shkollave të mesme çeke zgjodhën të kalonin një pjesë të verës së tyre duke mësuar rreth jetës së ushtrisë në programin e trajnimit katër-javor që po zhvillohet në një zonë të mbyllur ushtarake 94 kilometra në perëndim të Pragës.
Por, gjenerali Karel Rehka, shefi i forcave të armatosura çeke, e ka quajtur sistemin aktual të paqëndrueshëm.
Ai tha se programi i drejtuar nga Brigada e 4-të e Shpërndarjes së Shpejtë – një njësi e ushtrisë që vepron me vetëm 50% të kapacitetit për shkak të mungesës së ushtarëve – u jep studentëve “një shije” të hershme të jetës së ushtrisë.
“Ne duam të pengojmë çdo kundërshtar të mundshëm në të ardhmen”, tha Rehka.
“Nëse nuk bëjmë asgjë për mungesën e burimeve njerëzore në ushtri, kjo mund të nënkuptojë se ne nuk do të jemi në gjendje të ruajmë paqen tonë dhe të pengojmë çdo armik të mundshëm”, shtoi ai.
Në vitin 2021, çekët arritën 56% të objektivit të tyre të rekrutimit, duke u rritur në 85% në vitin 2022, sipas të dhënave më të fundit të ushtrisë.
Megjithatë, çekët nuk janë vetëm, shkruan Reuters, përcjell Telegrafi.
Vendet në të gjithë Evropën Lindore po luftojnë për të regjistruar ushtarë të rinj dhe për të mbajtur ushtarë me përvojë në një rajon ku Polonia, Hungaria, Rumania dhe Sllovakia të gjitha ndajnë një kufi me Ukrainën.
“Ne nuk mund të bëjmë asgjë pa njerëz – nëse modernizojmë pajisjet dhe nuk kemi mjaft njerëz kompetentë dhe njerëz të motivuar, të gjitha këto janë para të humbura”, tha Rehka.
Problem i gjerë evropian
Vendet e Evropës Perëndimore në NATO përballen me sfida të ngjashme.
Raportohet se NATO-s do t’i nevojiten midis 35 dhe 50 brigada shtesë për të realizuar plotësisht planet e saj të reja për t’u mbrojtur kundër çdo sulmi në territorin e aleancës nga Rusia.
Por, çështja është më e afërt për vendet e Evropës Lindore që kaluan katër dekada nën dominimin sovjetik dhe kanë paralajmëruar prej kohësh për kërcënimin nga një Rusi nën presidentin Vladimir Putin.
“Ne e shohim gjithashtu mundësinë e agresionit rus kundër nesh si jo të pamundur, brenda pak vitesh”, tha ish-zëvendësministri çek i Mbrojtjes, Tomas Kopecny, i dërguari i Pragës për çështjet e rindërtimit të Ukrainës.
“Pra, në rast se Rusia sulmon, ne duhet të dimë se mund të mbështetemi në një sasi të caktuar ushtarësh dhe aftësish”, shtoi ai.
Qeveritë janë kthyer në fushata të marketingut dixhital, kanë rritur bonuset e regjistrimit dhe opsionet e shqyrtuara përfshijnë një dekret të Ministrisë çeke të Mbrojtjes, që hyn në fuqi më 1 shtator, duke ulur kërkesat mjekësore për ushtarët e karrierës, rezervistët dhe rekrutët e rinj.
Me normat e ulëta të papunësisë në të gjithë Evropën Lindore, një sfidë e madhe është bindja e të rinjve që të regjistrohen për më pak para sesa mund të fitojnë në sektorin privat.
“Ne kemi sfida. Ato lidhen me faktin se tregu i punës këtu është shumë konkurrues”, tha gjeneralmajor Karol Dymanowski, zëvendës-shefi i parë i Shtabit të Përgjithshëm të Forcave të Armatosura të Polonisë.
Nevojitet një brez i ri ushtarësh
Në Poloni, zyrtarët qeveritarë dhe ushtarakë thonë se po godasin objektivat e rekrutimit, duke planifikuar të rrisin kufijtë e rekrutimit, por kritikët vënë në dyshim nëse qëllimi për të ndërtuar një ushtri me 300,000 ushtarë është realist.
Vendi më i madh i Evropës Lindore po kërkon gjithashtu të rrisë shpenzimet e mbrojtjes në afërsisht 5% të PBB-së dhe së fundmi ka nisur një fushatë rekrutimi të quajtur “Pushime me ushtrinë”, e cila ofron trajnim bazë ushtarak për qytetarët e moshës 18 deri në 35 vjeç për 28 ditë.
Të dhënat e Ministrisë së Mbrojtjes tregojnë se ndërsa numri i rekrutëve u rrit, një rekord prej 9,000 ushtarësh profesionistë u larguan nga shërbimi në vitin 2023.
Ndërsa Dymanowski tha se ishte një “proces i natyrshëm”, koloneli Bogdan Sowa, kreu i Drejtorisë së Organizimit dhe Rekrutimit në Shtabin e Përgjithshëm të Polonisë, shpjegoi se ka një grup të konsiderueshëm që largohet nga ushtria vetëm pak vite pasi kanë filluar shërbimin.
“Ne po përpiqemi të përgatisim oferta më tërheqëse për ta, duke krijuar stimuj të rinj financiarë”, tha Sowa.
Ndërkohë, ushtria e Hungarisë – e cila nuk ka publikuar numra të përditësuar të rekrutimit – ka nisur një fushatë mediatike duke përdorur billborde, reklama dhe një seri televizive me temë ushtarake që do të transmetohet deri në fund të vitit 2024 për të gjetur ushtarë të rinj.
Në Rumani, qeveria filloi nisjen e regjistrimit pasi të dhënat e fundit të Ministrisë së Mbrojtjes treguan se 43% e pozicioneve të oficerëve ishin të paplotësuara, së bashku me pozicionet e 23% të ushtarëve dhe gradave të tjera profesionale.
Rumania ka katër bateri të mbrojtjes raketore Patriot, por vetëm dy janë funksionale, ndërsa qeveria ka blerë një numër aeroplanësh luftarakë F-16, por i mungojnë pilotët e mjaftueshëm të trajnuar për t’i drejtuar ato.
“Duhet parë se cilat ligje duhet të ndryshohen, jo vetëm në Rumani por në vende të tjera, për të nxitur këta njerëz të qëndrojnë”, tha një burim i mbrojtjes në mënyrë anonime.
Ndryshe, Rumania dhe vendet e tjera kanë shpresa për një brez të ri ushtarësh si gjimnazisti çek, John Dunka, i cili po merr pjesë në kampin veror të ushtrisë në Pragë dhe planifikon t’i bashkohet asaj kur të mbarojë shkollën.
“Veshja e kësaj uniforme përfshin një ndjenjë krenarie”, tha Dunka.
“Me gjithë atë që ka ndodhur në botë, jam i lumtur që mund të marr pjesë në një kamp si ky”, shtoi ai. /Telegrafi/